Mavzu: Milliy iqtisodiyotda qo’shma korxonalarning tutgan o’rni Mundarija

Mavzu: Milliy iqtisodiyotda qo’shma korxonalarning tutgan o’rni

Mundarija

KIRISH 1
I BOB.Qo’shma korxona tashkil etish asoslari 3
1.1. Qo'shma korxonalar tashkil etishning zarurati, mohiyati va vazifalari 3
1.2. Ta'sischilar va ularning manfaatlari 9
1.3. Ta'sis shartnomasi va qo'shma korxonalar infratuzilmasi 12
II BOB. Qo’shma korxonalar nizomi va faoliyatini iqtisodiy jihatdan baholash 16
2.1. Qo'shma korxona Nizomi va uning mazmuni 16
2.2.Qo'shma korxonani ro'yxatdan oʻtkazish va faoliyat yuritish tartibi 19
2.3. Qo'shma korxonalar faoliyatini tashkil etish bilan bogʻliq boʻlgan xarajatlarga iqtisodiy baho berish 22
2.4. Qo'shma korxonalar iqtisodiy samaradorligini aniqlashning uslubiy qoidalari 27
Xulosa 34

KIRISH

Qo'shma korxona bu ikki va undan ortiq mulk egalarining yagona maqsad yolida tashkil etadigan korxonasi hisoblanadi. Qo'shma korxonalar bir necha davlatlarning aralash yoki davlat mulki asosida tashkil etiladi.
Respublikamizda mustaqillikka erishilgandan so'ng Prezidentimiz I.A.Karimov tomonidan qo'shma tadbirkorlikni rivojlantirishga keng yo'l ochib berildi. Uning huquqiy bazasi shakllantirildi, chet ellik investorlarning faoliyati kafolatlandi.
Qo'shma tadbirkorlikni yanada rivojlantirish o`z navbatida ushbu soha uchun zarur kadrlar tayyorlashni taqozo etdi.
Bozor iqtisodiyotiga o'tish sharoitida milliy iqtisodiyotni barqarorlashtirishning asosiy omillaridan biri bu qo'shma tadbirkorlikni rivojlantirishga keng yo'l ochib berilganligidir. Hozirgi kunda xorijlik ishbilarmonlar O'zbekistonni o'zlari uchun eng qulay va ishonchli sherik deb hisoblab kelmoqdalar. Sababi, respublikamizda xorijiy investorlar uchun qulay investitsion muhit yaratildi. Natijada ularda o'z sarmoyalarini respublikamizga joylashtirish va biz bilan uzoq muddatli hamkorlik qilish istagi ortib bormoqda. Respublikamizda yaratilgan qulay investitsion muhitning asosiy omillari (belgilari) quyidagilardan iborat:

• 
  respublikamizdagi qulay siyosiy barqarorlik;
  
• 
  boy xomashyo resurslari mavjudligi;
  
• 
  qo'shma tadbirkorlikning huquqiy asosi yaratilganligi.
  

Bugunga kelib respublikamiz koʻplab yaqin va uzoq xorijiy davlatlar bilan iqtisodiyotning barcha sohalarida hamkorlikda ish olib bormoqda. Buning yaqqol isboti sifatida iqtisodiyotimizda faol harakat koʻrsatayotgan Janubiy Koreya bilan hamkorlikda tashkil etilgan O'zDEUavto, SamkoʻchAvto, Amerika Qo'shma Shtatlari bilan tashkil etilgan «Alisher Navoiy Interneshnl»> qo'shma korxonalari va boshqalar misol boʻlishi mumkin.
Hozirga kelib qo'shma korxonalar respublikamiz iqtisodiyoti- da muhim o'rinlardan birini egalladi. Iqtisodiyotni erkinlashti- rish, resurslardan tejamkorlik bilan foydalanish evaziga qo'shma korxonalarning ishlab chiqarilayotgan ichki mahsulotdagi ulushi 15 foizdan ortib ketdi.
Oʻzbekistonda tashqi iqtisodiy faoliyat sohasida yuqori natijalar qoʻlga kiritilib, tashqi savdo oborotida ijobiy qoldiqqa erishildi. Respublikamizda ishlab chiqarishning yetakchi sohalarida kes- kin burilishlarga erishildi. Sanoatda bir qator yangi avtomobilsozlik, qurilish industriyasi, aloqa kommunikatsiya sohalari vujudga keldi va respublikamiz jahon bozorida oʻz oʻrniga ega boʻla boshladi.
Qo'shma korxonalarning iqtisodimizdagi rolini oʻrganish quyidagi muhim vazifalarni hal etadi:

• 
  qo'shma korxonalarning milliy iqtisodiyotda tutgan oʻrniga baho berish va ularning kelgusida iqtisodiyotni barqarorlashtirish- ga ko'maklashuvini ta'minlash;
  
• 
  qo'shma tadbirkorlikning huquqiy asosini tashkil etish, ularni halol raqobat sharoitlarini yaratishga xizmat qildirish;
  
• 
  qo'shma tadbirkorlikning tashkiliy, huquqiy shakllari haqida atroflicha ma'lumot berish;
  
• 
  qo'shma korxonalarni tashkil etishda tadbirkorlarga nazariy va amaliy jihatdan yordam ko'rsatish;
  
• 
  qo'shma korxonalarda xoʻjalik faoliyatini yuritish mexanizm- larini shakllantirishni oqilona ta'minlash;
  
• 
  erkin iqtisodiy zona mazmuni va mohiyatini talabalarga, tadbirkorlarga yetkazib berish.