Qisqасhа хulоsаlаr Milliy hisoblar tizimi (MHT) mamlakatning iqtisodiy rivojlanishi va
boyligi ko‘rsatkichlarini makroiqtisodiy darajada umumlashtirish va tahlil
qilish uchun konseptual va statistik asosni yaratadi. Asosiy hisoblar ishlab
chiqarish, iste’mol, sarmoyaning jamg‘arilishi, daromadlarning
taqsimlanishi va ulardan foydalanishni aks ettiradi. Aktivlar va passivlar
balansi milliy boylikning barcha tarkibiy qismlari – nomoliyaviy,
moliyaviy aktivlar va majburiyatlar, tabiiy resurslar va boshqalar
to‘g‘risidagi ma’lumotlarni umumlashtirish imkonini beradi.
1993 yilgi MHTni yangilash jarayoni rasman 2009 yilning mart
oyida nihoyasiga yetdi, o‘shanda yangilangan versiya BMT Statistika
qo‘mitasi tomonidan ma’qullandi. Unga «2008 yilgi milliy hisoblar
tizimi» nomini berish tavsiya etilgan.
Nazorat va muhokama uchun savollar 1. Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining “Jahon banki va Xalqaro
moliya korporatsiyasining “Biznes yuritish” yillik hisobotida Oʻzbekiston
Respublikasining reytingini yaxshilashga doir qoʻshimcha chora-tadbirlar
toʻgʻrisida”gi 2019 yil 5 fevraldagi Qarorining asosiy mazmuni
nimalardan iborat?
2.
Qo‘shilgan
qiymat,
yakuniy
mahsulot,
oraliq
mahsulot
ko‘rsatkichlarini tavsiflab bering.
3. O‘zbekiston Respublikasida YaIMning ishlab chiqarish strukturasiga
tahliliy sharh bering.
4. Baholar indekslarini va real YaIM ni hisoblash zaruratini asoslab
bering?
5. AD-AS modelidagi makroiqtisodiy muvozanat holatini va uning
shartlarini tushuntiring.
34
5-BOB. MAKROIQTISODIY TAHLIL NATIJALARIDAN BOSHQARUV VA TASHKILIY TUZILMADA FOYDALANISH YO‘LLARI