MəMMƏdov qəRİb xəLİlov mahmud

Elektromobil. 1973-cü ildə, xüsusilə kəsgin elektrik krizisindən sonra elektromobillərin kütləvi istehsalına 

maraq artdı. Bu yalnız elektrik problemi ilə deyil, həmçinin ciddi ekoloji problemlərlə  əlaqədardır: belə    ki, 

elektromobil havanı çirkləndirmir, qızdırmır, həm də o qədər də səsküylü deyil. 

1993-cü ildə ABŞ-da Kaliforniyada verilən qanunda milli istehsalçıların buraxdığı avtomobillərin mütləq 2%  

- dən az olmayaraq «sıfır qazlarla» işləyən, xüsusən elektromobillər olması göstərilir. 

İsveçdə buraxılan 15 tonluq yük maşını gələcəyin maşını adlandırıldı. Onun mühərriyinə elektromühərrik və 

qaz turbini birləşdirilir.Elektromotordan  şəhərin küçələrində istifadə olunur ki, atmosfer çirklənməsin, turbin  

isə şəhərdən kənar şosselərdə birləşdirilir. Mühərrik kifayət qədər güclü olub sürəti 110 km/saata qədərdir.  

Qaz turbini   etanolla işləyir, bu halda işlənən qazların zərərlilik dərəcəsi porşenli mühərriklərə nisbətən 10 

dəfə azdır. Yanacaq kimi həm də metanol, benzin, dizel yanacağı,  raps yağı və təbii qazdan istifadə etmək 

olar. 

Bütün ölkələri növbəti dəfə də geridə qoyan Yaponiya elektromobil erasına daxil olur. Osaka şəhərində pla-

netdə ilk dəfə sürət yarımstansiyası (köməkçi stansiya) şəbəkəsi fəaliyyət göstərir. Burada 30 dəqiqə  ərzində 

ekoloji təmiz avtomobilə enerji doldurmaq olar. İndiyə qədər batareyanı doldurmağa 10 saatdan artıq vaxt sərf 

olunurdu, bu isə dünyada elektromobilin geniş yayılmasına mane olan əsas səbəblərdən biri sayılırdı. Elektro-

mobillərin son modellərinin sürəti 75km/saat təşkil edir.Ətraf mühitin mühafizəsi marağını nəzərə alaraq avto-

nəqliyyatın elektriklə işləməsinə keçmək məqsədə uyğundur. 

Elektromobillərin inkişafının sonrakı mərhələsində onların kütləvi seriyal istehsalı, buraxılması və avtomrbil 

nəqliyyatında onların payının artırılması qarşıda durur. 

Bu istiqamətdə aparılan işlərə verilən qiymət 2025-ci ilə qədər dünyadakı avtomobillərin 15% - i elektromo-

bil olacağı gözlənilir.