Mexanizatsiyalash muhandislari instituti
Gidrotexnika inshootlarining texnik holati va bexatar ishlashini
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
2.3.6.Gidrotexnika inshootlarining texnik holati va bexatar ishlashini
nazorat qilish (kuzatish) ishlari Gidrotexnika inshootlarini texnik holatini nazorat qilish (kuzatish) ishlari nazorat – o‘lchov asbob (NO’A)larini tayyorlash va ularni shahodatlash, kuzatish jurnallarini tutish hamda bevosita kuzatishlarni olib borishdan iboratdir, u ko‘z bilan, NO’A yordamida va maxsus kuzatishlarni o‘z ichiga oladi (1- rasmga qarang). Ko‘z bilan kuzatish muntazam (doimiy) va davriy bulib har kunlik va loyihada belgilangandek davriy ravishda gidrotexnika inshootlarini texnik holatidagi o‘zgarish va buzulishlarni tavsiloti hamda tasvirini chizib ko‘rib chiqishdan iborat bo‘ladi. Gidrotexnika inshootlari va ulardagi gidromexanik uskuna hamda qurilmalarning texnik holatidagi o‘zgarishlar, buzulishlar, shuningdek tozalash va ta’mirlash ishlari hajmi, gidravlik elementlarini o‘lchash, NO’A yordamida, ekspluatatsiyaning dastlabki, birinchi yillarida, deyarli har kuni yoki loyihada belgilangandek, keyingi yillarida esa ishning turiga qarab har 5 – 10 kunda yoki yoki umuman loyihada belgilangan muddatlarda, jurnallarga yozilib, olib boriladi. Yil boshida kuzatish ishlarini yillik kalendar grafigi (rejasi) tuzilishi lozim, unda har bir gidrotexnika inshooti (gidrouzel)ni texnik holatini kuzatish ishlari turlari ko‘rsatilgan, ularni olib borish muddatlari belgilangan bo‘lishi kerak. Avariya holatlarida, kuzatish ishlarining yillik grafigidan tashqari, vaziyatdan kelib chiqib, muntazam ravishda, avariya holati bartaraf qilinguncha kuzatish ishlari olib boriladi. Kuzatish ishlarini natijalari bo‘yicha beflardagi suv sathlarini o‘zgarish grafigi, inshootlardagi balandlik markalarini vaqt bo‘yicha cho‘kish grafiklari, harakterli stvor (kesim)larni cho‘kish profillari, depressiya egri chizig‘ini o‘zgarish 51 grafigi, mahalliy yuvilishlarni (geologiyasini ko‘rsatib) bo‘ylama va ko‘ndalang profillari, yuvilish va loyqa cho‘kishini gorizontallar orqali ko‘rsatilgan plani (rejasi), suv omborida loyqa cho‘kishini bir birini ustiga tushirilgan profillari, vaqt bo‘yicha suv sarfini o‘zgarishi grafigi, suvni uyurma(vodovorot)si planlari, tranzit oqimlarni planlari, harakterli stvorlardagi tezliklar epyuralari, (vaqt bo‘yicha) choklarni ochilishi grafiklari va loyiha bo‘yicha boshqa shularga o‘xshash grafiklar chiziladi. Inshootlarni mo‘‘tadil ishlatish nuqtai nazaridan kelib chiqib barcha o‘lchamlarni loyihaga nisbatan o‘zgarishi tahlil qilinadi, inshootlarni ishonchli ishlashi (otsenka nadyojnosti) baholanadi, ta’mirlash – tiklash, qayta qurish ishlarini amalga oshirish bo‘yicha tavsiyalar beriladi; Kuzatish ishlari natijalari bo‘yicha hisobot tuziladi, u yillik ekspluatatsion tadbirlar hisobotiga kiritiladi va unga barcha grafiklar va tahlillar, taklif va tavsiyalar ilova qilinadi Kuzatish ishlarini o‘tkazishni tavsiya qilinadigan davriyligi (muddatlari) 2.2-jadval T/r Kuzatish ishlarini nomlari Davriyligi (muddatlari) 1 2 3 1 Gidrotexnika inshootlarining texnik holatidagi o‘zgarish va buzulishlarni (tavsifini yozib va tasvirini chizib) ko‘rib chiqish hamda kuzatish jurnaliga qayt qilib borish. Har kuni 2 Gidrotexnika inshootlari beflaridagi suv sathini kuzatish va o‘lchash Har kuni, 2 marta ertalab 8:00 da, kechqurun 20:00 da. 3 Inshootlar va ulardagi gidromexanik qurilmalarni texnik holatidagi buzulishlarni o‘lchash, shuningdek reperlar, markalar va pezometrlar quvurlarini og‘zini nivellerlash Har kunda 1 marta, buzilishlar turg‘unlashganda oyiga 1 marta 4 Huddi shunday buzulishlar rivojlanayotgan davrda, suv ombori tezlik bilan to‘ldirilayotgan yoki bo‘shatilayotgan davrda; sel va toshqin, kuchli yomg‘ir, shamol bo‘lganda 5 kunda kamida 1 marta, bu holatlar vujudga kelganda muntazam ravishda 5 Drenaj va filtratsiya (sizib o‘tish) manbalaridagi suv sarfini o‘lchash (pezometrlarni o‘lchash) Filtratsiya paydo bo‘lganda har kuni, keyin oyiga kamida 2 marta 6 Huddi shunday toshqin va kuchli yomg‘ir paytida Har kuni 52 7 Beton galereyalar, tezoqarlar, boshqa sh. o‘. Inshootlardagi vaziyatni tasvirini chizib ko‘rib chiqish Har oyda 1 martadan choraklikda 1 martagacha 8 Inshootlarning suv ostidagi qismlarini g‘ovvoslar yordamida ko‘rib chiqish Yiliga 1 marta 9 Sel va toshqin suvlarini o‘tkazib yuboruvchi inshootlar, drenaj qurilmalarini ko‘rib chiqish Sel va toshqin paytida har 2 soatda, sel va toshqin suvlari o‘tgandan so‘ng, har chorakda 1 marta 10 Qirg‘oqlarni yuvilishi va oqizindilarni cho‘kishini kuzatish Har oyda 1 marta, toshqin payti, suv omborini tezkorlik bilan bo‘shatishda har kuni 11 Muz hosil bo‘lishi va erishini kuzatish 5 sutkada kamida 1 marta 12 Kimyoviy tahlil uchun namuna olish Har 3 oyda 1 martadan yiliga 1 martagacha 13 Kanallar, kollektorlardagi suvning sarfi, tezliklari, gidravlik elementlari, loyqalik (g‘adur – budurlik koeffitsiyenti bilan) foydali ish koeffitsiyentini o‘lchash Har 10 kunda 1 marta, yuvilish va loyqa cho‘kishi kuzatilganda shu joyni o‘zida iloji boricha, har kuni 14 Inshootlardagi zo‘riqishni o‘lchash Loyiha bilan belgilangan muddatlarda 15 Grunt g‘ovvakligi pezometrik bosimi va zo‘riqish holatini kuzatish Qurilish davrida har 1-2 oyda 1 marta, suv ombori to‘ldirilayotganda 7-10 kunda 1 marta, inshootni ishlatilishini 1 - yilida – har oyda, inshootni ishlatishni keyingi 2-4- yilda – har chorakda, undan keyingi yillarda esa – har yarim yilda 1 marta 16 Suv haroratini o‘lchab borish Boshgidrometni tavsiyasiga muvofiq 17 Yerdan foydalanish koeffitsiyentini o‘lchash Yiliga kamida 1 marta 18 Kuzatuv quduqlari yordamida yerni, meliorativ holatini nazorat qilish Har chorakda, yiliga kamida 2 marta 53 19 Nasos stansiyalarida elektr dvegatellarani tok kuchi va quvvati, aylanish tezliklarini nazorat qilib borish Nasos stansiyalarini ishlatish qoidalariga muvofiq 20 Gidrouzel inshootlarini komissiya tuzib ko‘rib chiqish, tozalash va ta’mirlash ishlari hajmini o‘lchash, defekt dalolatnomalari tuzish Bahorda sel va toshqin o‘tgandan so‘ng, sug‘orish mavsumida va undan so‘ng ko‘zda Eslatma: Har bir gidrotexnika inshootining xususiyatlaridan kelib chiqib, kuzatishlarni olib borish muddatlari va kuzatish ishlari ro‘yxatiga o‘zgartirishlar kiritish xar bir ob’ektni ishlatish qoidalarida nazarda tutiladi. Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|