IV INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE OF YOUNG RESEARCHERS
765
Qafqaz University 29-30 April 2016, Baku, Azerbaijan
struggle to establish and preserve its hegemony while religious institutions represent forces that
challenge government promoted hegemonic order and want to influence/change existing order, if not
to replace it and establish their own order.
It should also be mentioned that there is wide range of scholarship on the role of religion in Civil
Society (Edmund Burke and many others). The article will not discuss the extent to which religion is a
part of civil society or not. Instead it will assume religious communities as civil society institutions.
TOWARDS STRATEGIC PARTNERSHIP BETWEEN AZERBAIJAN
AND THE EU: HOW MUCH ‘STRATEGIC’ IT CAN GET?
Gani NASIROV
University of Tartu
gani.nasirov@gmail.com
AZƏRBAYCAN
It is assumed that EU is the least effective in the external action services in regard to politico-
military and security issues vis-à-vis the third parties. For instance, the EU’s European Neighbourhood
Policy programs such as the Eastern Partnership (the EaP) lacked to reach higher approximation of
Azerbaijan with the EU. The EaP did not also present an appropriate policy instruments to serve
interests and needs of both parties as well as to secure the country off political risks. Therefore,
Azerbaijan seeks relationship with the EU based on strategic partnership. However, the notion of
strategic partnership with the EU is not free of controversies. This strategic partnership may still fall
short to secure Azerbaijan’s strategic pursuit, because, the EU’s effectiveness in its strategic
partnership with third parties depends on a respective partner and their common understanding of
strategic issues they both are interested to cope with. Additionally, effectiveness and strategic
outcomes of the EU’s strategic partnerships could be explained better if we need to shift studies on the
EU from hard power reflected approaches to normative, civilian and soft power approaches. This in
return could bring much more insight to complexities of the EU’s external actions in regard to
strategic partnership not only to the ten countries listed as the EU’s strategic partners, but also possible
‘strategic partners’ such as Azerbaijan.
Thomas Renard proposes that strategic partnership is when there are true strategic partners, “a
key global player which has a pivotal role in solving global challenges”, cooperated to cope with
challenges on base of comprehensiveness, reciprocity, empathy, long-term dimension and beyond
bilateral relationship (2011: 5-6). It is apparent that key global player is an indispensable factor in the
EU’s pursuit of strategic partnership. Elena Korosteleva, professor of International Politics at
University of Kent, places the EU’s external action in partnership-governance nexus. She argues that
strategic partnership is an involuntary replacement of the EU governance which is interest-driven and
autonomous framework cooperation with key players in the world based on ‘mutual equivalence and
contingency rules’ (Elena Korosteleva 2012: 26). The EU has concluded strategic partnership
agreements with ten counties. These states are top 20 economies forming G20, which has 85% share
of global GDP (Zia Qureshi 2014), and top 20 import and export traders with the EU (the
Commission, top trading partners 2013). The factor of trading is one of explanation for the EU’s
partnership with these countries, given the fact that trade is labelled as reason d’être of the EU.
Moreover, although global role of some of these countries are highly questionable in the realm of
not only trade but also politics of socio-political and military and security issues, they are influential
players in their respective regions. In this regard, the strategic partnership is two-way approach
benefiting the EU’s partners in terms of channelling the EU through them to respective region which
they have a significant leverage over. In this regard, on the one hand, Russia has already occupied the
position of strategic partnership with the EU─though valid until the crisis in the Eastern Ukraine─in
the region where Azerbaijan locates. Meanwhile, geographic proximity enables the EU and
Azerbaijan, as well as other regional countries to interact on an individual basis without intermediary.
For instance, the EU and Azerbaijan has already have strategic interests in westward energy supply
IV INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE OF YOUNG RESEARCHERS
766
Qafqaz University 29-30 April 2016, Baku, Azerbaijan
and transport. On the other, it appears that Azerbaijan and the EU have differing, perhaps contested,
understanding over nature of their relationship let alone their relationship be defined as strategic
partnership. Azerbaijan’s so-called pursuit of strategic partnership with the EU is driven by her
survival instincts, whereas, the EU’s approach is complex and multi-dimensional in its partnership
with third parties.
The complexity arises from EU’s interest is for having “partners’ ‘socialization’ into EU vision of
norms and values” (cited in Elena Korosteleva 2012: 26). This perspective is well placed in civilian
and normative approach to the EU’s external actions and it could be explained that these are rather
strategic by virtue of its existence. Therefore, equally important is Azerbaijan’s attitude towards and
record of European norms and values such as democracy, fundamental rights and liberal market
economy. Then the question is how Azerbaijan fits into a strategic partner of the EU; and how much
strategic Azerbaijan can get its relationship with the EU.
As far as methodology is concerned, discourse analysis is selected to analyse nature of
relationship between Azerbaijan and the EU. This contributes to scrutinize what aspects of the policy
fields are mostly communicated between the parties in order to reflect on the EU’s normative power
and its priorities of norm diffusion and/or interests. Additionally, discourse analysis offers
understanding on continuity and discontinuity of policy actions pursued by both parties. This enables
to establish prerequisites in order to foresee logical follow-up actions. In this regard, it allows
observing what kind of contingent formation processes are enacted through political thoughts.
Contingent formation can be found and enacted systematically in elite discourse which represents
structural political unit such as a government/state or a supranational body of the EU. This is in line
with assumption that the European integration is primarily an elite driven process with little role for
masses and public agencies. However, recent developments in Georgia and Ukraine have
demonstrated that change of attitudes and behaviours in foreign and domestic affairs towards the EU’s
normative stance can be driven by public and social movements. Therefore, in addition to discourse
analysis of the EU’s normative discourse towards Azerbaijan, elite discourse analysis in Azerbaijan
towards the EU is also to be employed.
AZƏRBAYCANIN BEYNƏLXALQ MƏDƏNİ ƏLAQƏLƏRİ VƏ
HƏYATA KEÇİRDİYİ BEYNƏLXALQ MƏDƏNİYYƏT
PROGRAMLARI
Agil VƏLİYEV
Odlar Yurdu Universitetinin
ir.minedu@gmail.com
AZƏRBAYCAN
Müasir dövrdə ölkələrin mürəkkəb qarşılıqlı əlaqələr sisteminə daxil olması onların siyasi və
sosial-mədəni suverenliyi şəraitində mümkün olmuşdur. Hər bir ölkənin mədəniyyəti qlobal inteq-
rasiya proseslərinə öz mədəniyyətindəki həm ümumbəşəri, həm də digər vacib cəhətləri saxlamaqla
daxil olma qaydalarını özü müəyyən edir.
Beynəlxalq təcrübədə bir-birinin təkrarı olan, eyni mədəniyyət və eyni cəmiyyətlər yoxdur. Bu
gün müşahidə etdiyimiz proseslər zahirdən mədəniyyət məkanının inteqrasiya bağları ilə daha da
sıxlaşdıraraq, daxildən, onun diferensiasiyasını gücləndirir. Müasir beynəlxalq münasibətlərin başlıca
elementləri sırasına dövlətlərarası siyasi və iqtisadi əlaqələrlə yanaşı, elmi-mədəni əlaqələr də daxildir.
Millətlərarası mədəni-humanitar əlaqələr həmin millətlərin bir-birinə yaxınlaşmasına səbəb olmuş,
qarşılıqlı anlaşmanın və mədəniyyətlərarası ünsiyyətin yaranmasına səbəb olmuşdur.
Dünya dövlətləri öz xarici siyasətini həyata keçirərkən müxtəlif ölkələr və beynəlxalq təşkilatlarla
diplomatik əlaqələrinin qurulmasına xüsusi əhəmiyyət verir. Müasir dövrdə bir çox ölkələrdə olduğu
kimi Azərbaycanın xarici ölkələrlə diplomatik əlaqələr sistemində mədəni əlaqələr əsas şərtlərdən
hesab olunur. Azərbaycanın demokratik prinsiplər əsasında mədəni siyasətinin formalaşdırılmasında,
sözsüz ki, müasir dünya ölkələrinin bu sahədəki səmərəli təcrübəsi mühüm rol oynadı. Ölkəmizin
IV INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE OF YOUNG RESEARCHERS
767
Qafqaz University 29-30 April 2016, Baku, Azerbaijan
mədəni siyasətinin əsas məqsədi xarici ölkələrlə qarşılıqlı mədəni anlaşma və qarşılıqlı əməkdaşlıq
münasibətlərini möhkəmləndirməkdən, onlarla bərabərhüquqlu və qarşılıqlı faydalı tərəfdaşlıq
əlaqələri qurmaqdan ibarətdir.
Bu gün Azərbaycan Respublikasında beynəlxalq mədəni əlaqələr ikitərəfli və çoxtərəfli
əməkdaşlıq istiqamətində inkişaf dinamikası keçirməkdədir. İkitərəfli mədəni əlaqələrin davam
etdirilməsində bir çox ölkələrlə Rusiya Federasiyası, Çin Xalq Respublikası, Böyük Britaniya, Polşa
Xalq Respublikası, Türkiyə Respublikası, Rumıniya, Yunanıstan, Bolqarıstan, İtaliya, eyni zamanda,
keçmiş post sovet respublikaları olan Özbəkistan, Gürcüstan, Moldova, Qazaxıstan ilə mədəni
əməkdaşlıq haqqında hökumətlərarası sazişlər bağlanmış, Rusiya Federasiyası, Başqırdıstan
Respublikası, Belarus Respublikası, Çin Xalq Respublikası, İran İslam Respublikası, Qırğızıstan və
digərləri ilə isə mədəni əməkdaşlıq haqqında nazirliklərarası saziş və protokollar imzalanmışdır. Bu
əməkdaşlığın əsas prioritetlərinə təhsil, elm, maarif, incəsənətin musiqi, təsviri sənət, memarlıq
sahələri üzrə qarşılıqlı əlaqələrin yaradılması daxildir.
Hazırda Azərbaycan Respublikasında beynəlxalq mədəni əlaqələrin inkişaf dinamikasında həm
keyfiyyət, həm də kəmiyyət əmsallarına görə irəliləyişlər aydın şəkildə hiss olunmaqdadır. Müstəqil
Azərbaycan Respublikasında beynəlxalq mədəni əlaqələrin təşkili sistemində dövlət və hökumət
qurumlarından əlavə, beynəlxalq təşkilat, ictimai-sosial institutlar və ayrı-ayrı insanların şəxsi
fəaliyyəti mühüm yer tutur. Dövlət və hökumət xəttilə beynəlxalq mədəni əlaqələr Prezident
Aparatının müvafiq şöbələri, səfirlik və konsulluqlar, Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət və Turizm
Nazirliyi, Azərbaycan Respublikası Xarici İşlər Nazirliyi, Xaricdə yaşayan Azərbaycanlılarla iş üzrə
Dövlət Komitəsi tərəfindən həyata keçirilməkdədir. Beynəlxalq təşkilatlar xəttilə bu sahədə əsas iş
YUNESKO, Avropa Şurası, İSESKO, Türksoy, MDB-nin Mədəni Əməkdaşlıq Şurası, GUAM və
digər qurumlarla mədəni əlaqələrdə öz təzahürünü tapır.
Azərbaycan, demək olar ki, UNESCO-nun bütün konvensiyalarını və digər hüquqi aktlarını
imzalamış və ratifikasiya etmişdir. 2003-cü ildə Azərbaycan ilə UNESCO arasında mədəniyyət, elm,
təhsil və kommunikasiya sahələrində əməkdaşlıq üzrə Çərçivə Sazişi imzalanmış, Azərbaycana
UNESCO donorlarından birinə çevrilmək imkanı vermiş, nəticədə, ən zəif inkişaf etmiş ölkələr
qarşısında bu bizim öhdəliyimizə çevrilmişdir.
Azərbaycan daim müxtəlif din və millətlərin qarşılıqlı anlaşma şəraitində yaşadığı bir dövlət
modelini sərgiləmişdir. Hər bir tarixi situasiyada Azərbaycan dünyaya tolerantlıq üzərində qurulmuş
siyasi portretini nümayiş etdirə bilmişdir. Azərbaycanda bütün dinlərə mənsub insanların sərbəst
şəkildə öz inanclarına etiqad etməsinə, bütün millətlərin nümayəndələrinin ölkənin bərabərhüquqlu
vətəndaşı qismində hüquq əldə etməsinə lazımi şərait yaradılmışdır.
Son 10 ildə Azərbaycan Respublikası beynəlxalq mədəni əlaqələrinin inkişafına xüsusi diqqət
yetirmiş, qarşılıqlı mədəyyət günləri və digər beynəlxalq mədəni proqramların keçirilməsini davam
etdirmişdir. 2013-cü ilin yanvar-fevral aylarında Andorra və İspaniyada Beynəlxalq Turizm
Sərgisində, fevral-mart aylarında isə Avstriya və Almaniyada keçirilmiş BMT-nin Sivilizasiyaların V
Dünya Forumunda, “İTB” Beynəlxalq Turizm Sərgisində və BMT-nin Ümumdünya Turizm
Təşkilatının “2013-cü il İpək Yolu üzrə III İllik Nazirlər Toplantısı”nda Azərbaycan Respublikası
yüksək səviyyədə təmsil olunmuşdur. Tədbir zamanı BMT-nin Sivilizasiyaların növbəti Dünya
Forumunun 2016-cı ildə Bakida keçirilməsi məsələsi müzakirə olunmuşdur.
Bundan başqa 2013-cü ilin aprel ayında Avropa Şurasına üzv ölkələrin mədəniyyət nazirlərinin
“Mədəniyyət idarəçiliyi və mədəniyyətdən bəhrələnmənin təşviqi” mövzusu üzrə Moskvada keçirilmiş
Konfransda və GUAM-ın mədəniyyət və turizm üzrə işçi qrupunun iclasında yüksək səviyyədə təmsil
olunmuşdur. Eyni zamanda UNESCO çərçivəsində ölkəmizdə bir sıra yubileylərin keçirilməsi,
UNESCO-nun qeyri-maddi mədəni irsinin Representativ siyahisına bir sıra dastanların, musiqinin,
sənət əsərlərinin və bütövlükdə Azərbaycan mədəniyyət əsərlərinin daxil edilməsi istiqamətində işlər
aparılmışdır.
Son zamanlar 3 Mədəniyyətlərarası Dialoq Forumunun Bakıda keçirilməsi, Bakı şəhərinin İslam
mədəniyyətinin paytaxtı seçilməsi, İlk Yay Olimpiya oyunlarının Bakıda keçirilməsi ölkəmizin
beynəlxalq arenada nüfuzunun artmasına dəlalət etmiş və mədəni əlaqələrimizinin genişlənməsinə
gətirib çıxarmışdır. Bütün bu tədbirlərin həyata keçirilməsi Heydər Əliyev Fondunun əvəzsiz
xidmətləri olmuşdur. Hazırda Fond tərəfindən bir çox genişmiqyaslı layihələrin həyata keçirilməsi
milli mədəniyyətimizin inkişafını intensivləşdirərək mənəvi irsimizin mühafizəsinə, Azərbaycan
mədəniyyətinin özünəxas unikallığının qorunmasına və bütün dünyada tanınmasına töhfə verir.
IV INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE OF YOUNG RESEARCHERS
768
Qafqaz University 29-30 April 2016, Baku, Azerbaijan
Bu gün Azərbaycan sivilizasiyalar, mədəniyyətlərarası dialoqa öz töhfəsini verir, öz mədəni irsi,
dəyərləri ilə əhatəmizdə olan dünyagörüşlərini, mədəniyyətləri zənginləşdirir, eyni zamanda, onların
ən mütərəqqi baxışlarını əxz edir. Azərbaycan öz mədəni irsi ilə Şərqə nə qədər bağlıdırsa, intellektual
potensialı, elmi-mədəni yenilik və texnologiyaları geniş tətbiq etməsi ilə bir o qədər Qərb dünyasına
yaxındır. Hazırda Azərbaycan dünyada zəngin milli-mədəni dəyərləri ilə yanaşı, həm də
mədəniyyətlərarası ünsiyyət, anlaşma məkanı kimi tanınır.
NATO-NUN ÇİKAQO SAMMİTİ VƏ AZƏRBAYCAN
Həmidə ƏHMƏDOVA
Bakı Dövlət Universiteti
t_hemide@live.com
AZƏRBAYCAN
Beynəlxalq aləmdə nüfuzu getdikcə artan müstəqil Azərbaycan Respublikası qlobal proseslərdə
və yeni dünya nizamının qurulmasında söz sahibi olan beynəlxalq siyasi, hərbi təşkilatlarla əlaqələrin
inkişafına böyük əhəmiyyət verir, qarşılıqlı münasibətlərin bərabərhüquqlu tərəfdaşlıq səviyyəsində
inkişafını dəstəkləyir. Bu gün beynəlxalq ekspertlər ümumi regional və qlobal təhlükəsizliyin birgəlik
prinsipi çərçivəsində təmin edilməsi, mənafelərin qorunması və qazanılmış təcrübələrin paylaşılması
istiqamətində Azərbaycanın atdığı addımları yüksək qiymətləndirirlər. Bu mənada, ölkəmiz 20 ildən
artıqdır ki, dünyanın qüdrətli hərbi-siyasi təşkilatlarından biri olan Şimali Atlantika Alyansı ilə “Sülh
naminə tərəfdaşlıq” Proqramı çərçivəsində əməkdaşlığı yüksək səviyyədə davam etdirir.
Bu gün birmənalı şəkildə deyə bilərik ki, regionda maraqları olan istənilən dövlət və ya
beynəlxalq təşkilat Cənubi Qafqaza dair siyasətini rəsmi Bakının mövqeyinə uyğun formalaşdırır,
bütün məsələlərdə Azərbaycan rəhbərliyinin fikrini əsas götürür. Bunun müqabilində respublikamız da
həmin dövlətlərlə, beynəlxalq təşkilatlarla əlaqələrinin inkişafına, əməkdaşlığa əhəmiyyət verdiyini
dəfələrlə bəyan etmişdir. Bu baxımdan, Azərbaycan Respublikası Qərb dövlətlərinin ümumi hərbi,
siyasi və təhlükəsizlik maraqlarının təmsilçisi kimi çıxış edən Şimali Atlantika Alyansı ilə
əməkdaşlığa böyük önəm verir. 2012-ci il may ayının 21-də ABŞ-ın Çikaqo şəhərində keçirilən
NATO-nun Sammitində Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin iştirakı da bunu təsdiq edir. Bu
Sammitdə 2010-cu il Lissabon Sammitində qəbul edilən sənədlərin necə tətbiq olunduğu və
aşağıdakı məsələlər müzakirə edilmişdir:
- NATO-nun Əfqanıstandakı vəziyyəti;
- 2008-ci ildə yaşanan dünya iqtisadi böhranından sonrakı vəziyyət;
- qısa və yaxın zamanda ortaq fəaliyyət strategiyasının planlaşdırılması;
- “ağıllı müdafiə” (smart defence) proqramının həyata keçirilməsi;
- NATO-nun hərbi gücünün qorunması və davam etdirilməsi;
- Rusiya ilə münasibətlər.
Dünyanın 28 ölkəsinin dövlət və hökumət başçılarının, beynəlxalq təşkilatların nümayəndələrinin
də iştirak etdikləri toplantıda 2014-cü ilin sonunadək beynəlxalq qüvvələrin Əfqanıstandan çıxarılması
və bundan sonra ölkədə vəziyyətə nəzarətin milli təhlükəsizlik qüvvələrinə verilməsi ilə bağlı hərəkət
strategiyası müzakirə olunmuşdur. Sammitdə çıxış edən Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham
Əliyev ölkəmizin ilk illərdən Əfqanıstanda sülhün və təhlükəsizliyin təmin olunmasında bütün
səylərini ortaya qoyduğunu vurğulamışdır. Azərbaycanın bu sahədə Alyansın ən fəal üzvlərindən biri
olduğunu deyən Prezident bildirmişdir ki, ölkəmiz Əfqanıstanda öz hərbçilərinin iştirakı ilə
sülhyaratma missiyasını davam etdirir və eyni zamanda, Azərbaycan əfqan hərbçilərinin müxtəlif
sahələrdə hazıırlanması və treninqlərin keçirilməsi ilə Əfqanıstana öz töhfəsini verir.
Sammitdə əhəmiyyətli olan digər məsələ də Orta Asiya və Cənubi Qafqaz dövlətlərinin Prezi-
dentlərinin dəvət edilməsidir. Orta Asiya dövlətlərinin Prezidentləri bu dəvəti qəbul etməmiş,
Cənubi Qafqaz dövlətlərindən olan Ermənistan Prezidenti Serj Sərkisyan isə Azərbaycan və digər
Müstəqil Dövlətlər Birliyi üzvlərinin ərazi bütövlüyünün tanınmasının Sammitin yekun bəyanna-
məsində yenidən təsdiq ediləcəyi üçün bu tədbirdə iştirak etməmişdir. Bunu ölkənin Xarici İşlər
Naziri Edvard Nalbandyan məsələ ilə bağlı jurnalistlərə açıqlamasında bildirmişdir.
IV INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE OF YOUNG RESEARCHERS
769
Qafqaz University 29-30 April 2016, Baku, Azerbaijan
Sammit Əfqanıstan məsələsinin müzakirəsi ilə yanaşı, Azərbaycan üçün digər bir mühüm
hadisəylə - Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həlli məsələsində Şimali Atlantika Alyansının ədalətli
mövqeyinin növbəti dəfə bəyan edilməsi ilə yadda qalmışdır. Sammitin yekununda qəbul olunan
bəyannamədə Azərbaycanın ərazi bütövlüyü və suverenliyi bir daha bu beynəlxalq təşkilat və ona üzv
dövlətlər tərəfindən tanınmışdır. Bəyannamənin 47-ci bəndində qeyd olunur ki, NATO Cənubi
Qafqazda və Moldovadakı həlli yubanan regional münaqişələr barədə narahatlığını bəyan edir: “Biz
Azərbaycanın, Ermənistanın, Gürcüstanın və Moldovanın ərazi bütövlüyünün, müstəqilliyinin və
suverenliyinin dəstəklənməsinə sadiq qalırıq və BMT-nin Nizamnaməsi və Yekun Helsinki sənədinə,
bu prinsiplərə və beynəlxalq hüququn normalarına əsaslanan regional münaqişələrin sülh yolu ilə
nizamlanmasına yönəldilmiş səyləri dəstəkləməkdə davam edirik”.
Sammitin nəticələrinə tərəfdaş ölkələr nöqteyi-nəzərindən yanaşsaq, NATO-nun bu istiqamətdəki
siyasəti və mövqeyində heç bir ciddi dəyişiklik müşahidə olunmadı. Ceymstaun (Jamestown)
Fondunun Şərqi Avropa məsələləri üzrə siyasi təhlilçisi Vladimir Sokor NATO-nun Çikaqo
Sammitinin nəticələrini təhlil edərkən, Rusiyanın potensial işğalı ilə üz-üzə qalmış 6 Şərqi Avropa
dövlətinin dərinləşən təhlükəsizlik məsələləri ilə bağlı NATO-nun ciddi addım atmadığını qeyd
etmişdir. Ekspertin bu fikrində müəyyən qədər reallıq vardır ki, müstəqil dölətlərin ərazilərinin işğalı
və etnik təmizlənmə ilə müşayiət olunan Ermənistan-Azərbaycan, Rusiya-Gürcüstan, Rusiya-Moldova
arasındakı dondurulmuş münaqişələr, Ukrayna və Ermənistanda yerləşən Rusiya hərbi bazalarının
müddətinim uzadılması və bir sıra digər faktlar bölgənin təhlükəszilik problemini daha da
mürəkkəbləşdirir. Daha əvvəl də qəbul olunmuş sənədlərdə olduğu kimi, Çikaqo sammitinin Yekun
sənədində də “Cənubi Qafqaz və Moldovada uzun sürən münaqişələrin davam etməsinin Alyans üçün
ciddi narahatlıq doğurduğu” qeyd olunmuşdur.
Azərbaycan və Ermənistanın NATO ilə münasibətlərinə baxdıqda fərqli məcrada olduğunu görə
bilərik. Baxmayaraq ki, Azərbaycan 2011-ci ildən “Qoşulmama Hərəkatı”na üzv olub, rəsmi Bakının
NATO ilə əlaqələrdə KTMT-nın üzvü olan Ermənistandan üstün vəziyyətdə olmasını görürük. Bu gün
Azərbaycan NATO ilə iki əsas istiqamətdə əməkdaşlıq edir: birincisi, Azərbaycan NATO-nun
Əfqanıstandakı İSAF prosesinə həm canlı qüvvə verib, eyni zamanda transit imkanlarını açmışdır.
İkincisi, Azərbaycan İPAP, PARP və digər planlar çərçivəsində öz Silahlı Qüvvələrini NATO
standartlarına uyğunlaşdırır və bu yolda Alyansın dəstəyindən istifadə edir.
Çikaqo sammitindən bir müddət öncə, Azərbaycan prezidenti İlham Əliyevin 2012-ci il fevral
ayının 15-də Brüsseldə NATO baş katibi Anders Foq Rasmussen ilə görüşündən sonra səsləndirdiyi
fikirlər onu deməyə əsas verir ki, Azərbaycan NATO ilə əməkdaşlıq çərçivəsində 4 strateji prioriteti
özündə daşıyır:
- 2014-cü ildən sonra Əfqanıstanın sabitləşməsi istiqamətində Əfqan təhlükəsizlik qüvvələrinin
ehtiyaclarının qarşılanması üçün rəsmi Bakı yaradılmaqda olan Etimad Fonduna əhəmiyyətli maliyyə
yardımı etmək fikrindədir. Bununla yanaşı, Əfqanıstanın spesifik ehtiyaclarını nəzərə alaraq, Azər-
baycan müxtəlif institutlar-Azərbaycan Diplomatik Akademiyası, Azərbaycan Ərazilərinin Minalardan
Təmizlənməsi üzrə Milli Agentlik və Sərhəd Xidməti Akademiyası vasitəsilə Əfqanıstanda təhsil və
təlim proqramları həyata keçirir. ANAMA bu yaxınlarda Əfqanıstan məktəblərində istifadə olunması
üçün yerli dillərdə mina təhlükəsi barədə nəşrlər hazırlamış və bu ölkəyə çatdırmışdır;
- Azərbaycan NATO-nun enerji infrastrukturunun mühafizəsi layihəsinə qoşulmaq perspektivini
özündə daşıyır;
-
Azərbaycanın Əfqanıstandakı əməliyyatlara transit imkanlarını genişləndirməsi, yaxın gələcəkdə
öz ərazisindən hərbi yüklərin daşınmasına imkan verməsi mümkündür. Burada, eyni zamanda,
söhbət NATO-nun Havadan Erkən Xəbərdarlıq və Nəzarət Aviasiyasının (AWACS)
fəaliyyətindən də gedə bilər;
-
Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin NATO standartlarına uyğunlaşdırılması prosesi sürətlənəcək.
Qeyd edək ki, Çikaqo sammitinin yekun bəyannaməsini beynəlxalq aləmdə böyük nüfuza malik
olan ölkələr, o cümlədən ATƏT-in Minsk qrupunun həmsədrləri Fransa və ABŞ kimi nəhəng dövlətlər
də imzalamışlar. Sənədi ATƏT-in Minsk qrupuna həmsədrlik edən dövlətlərin imzalaması onu deməyə
əsas verir ki, Ermənistan - Azərbaycan Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həllinə vasitəçilik edən tərəflər
ölkəmizin ərazi bütövlüyünü tanıdıqlarını bir daha qeyd etməklə yanaşı, münaqişənin də məhz ərazi
bütövlüyü prinsipi əsasında həllinə tərəfdardırlar. Bu, Dağlıq Qarabağ münaqişəsi məsələsində
Azərbaycanın həm də ümumilikdə, beynəlxalq ictimaiyyət tərəfindən ciddi şəkildə dəstəklənməsi de-
məkdir.
|