Microsoft Word Info-5 mv az (11-07-20). docx

KOMPÜTERDƏ PRAKTİK DƏRSLƏRİN TƏŞKİLİ İLƏ BAĞLI
ÜMUMİ TÖVSİYƏLƏR 
 
İnformatika dərslərində praktik işlərin kompüter sinfində keçirilməsi çox vacibdir. 
Kompüter sinfində işi düzgün təşkil etmək üçün müəllimə aşağıdakı məsələlərə diqqət 
yetirmək tövsiyə olunur.
Praktik dərslərdə şagirdlərin yerinə yetirəcəkləri tapşırıqların proyektor vasitəsilə şərh 
edilməsi nəzərdə tutulan bacarıqların reallaşdırılması üçün faydalı ola bilər. Proyektor 
olmayan siniflərdə lövhədən və plakatlardan istifadə etmək mümkündür. Hər iki halda 
müəllim zəruri məlumatlar verə və işin yerinə yetirilmə ardıcıllığını izah edə bilər.
Şagird işlərinin kompüterdə saxlanılması çox vacibdir. Yaxşı olar ki, hər bir şagird 
praktik məşğələlərdə eyni bir kompüterdə işləsin. Əgər bu, mümkün deyilsə, onda 
çalışmaq lazımdır ki, şagirdlərin daim istifadə etdikləri işçi qovluqlar şəbəkə vasitəsilə 
bütün kompüterlərdən açıla bilsin.
Bu məqsədlə müəllim hər bir şagird üçün kompüterin yaddaşında ayrıca qovluq ya-
ratmalıdır. Şagirdin bütün işləri öz adı ilə adlanan qovluqda saxlanılır.
Şagirdlərdə işlərini kompüterdə saxlamaq mədəniyyətinin formalaşdırılması çox 
əhəmiyyətlidir. İşlərin saxlanmasının başqa səbəbi də odur ki, kompüterdə şagirdlərin 
hər biri üçün ayrıca portfolio yaradılır. Müasir təhsil qiymətləndirmənin daha 
uzunmüddətli müşahidələrə əsaslanmasını tələb edir. Bu baxımdan şagirdlərin 
3.1.1. Fərdi kompüterlərin təsnifatını şərh edir. 
3.1.2. Kompüterin əməliyyat sistemlərinə dair sadə anlayışları izah
edir. 
3.1.3. Proqramın icrasına dair bacarıqlar nümayiş etdirir.
TƏDRİS VAHİDİ ÜZRƏ ÜMUMİ SAATLARIN MİQDARI: 
6 saat 
KİÇİK SUMMATİV QİYMƏTLƏNDİRMƏ: 
1 saat 
TƏDRİS VAHİDİ –
2
KOMPÜTER 

---

44
işlərinin toplanması onların bilik və bacarıqlarının inkişafının izlənməsi üçün böyük 
əhəmiyyət kəsb edir. Portfolioların surətləri istənilən vaxt şagirdin özünə, yaxud 
valideyninə verilə bilər.
Praktik dərslərdən əvvəl müəllimə bütün kompüterləri işə salmaq və nasazlıqları 
mümkün qədər aradan qaldırmaq tövsiyə olunur. Dərsə başlayarkən kompüterlərin 
qoşulu vəziyyətdə olması vaxta qənaət etmək baxımından çox əhəmiyyətlidir. Elə bu 
məqsədlə bütün kompüterlərin iş masalarına istifadə olunan proqramların (mətn və 
qrafik redaktor, ALPLogo, müxtəlif brauzerlər və s.) simgələri çıxarıla bilər.
Kompüter sinfində işi düzgün təşkil etmək üçün aşağıdakı məsələlərə diqqət yetirmək 
lazımdır:
•
uşaqlar kompüterdə işə o qədər aludə olurlar ki, uzun müddət ondan əl çəkə 
bilmirlər. Ekran qarşısında çox oturmaq onların görmə orqanlarına və fiziki 
sağlamlıqlarına mənfi təsir göstərə bilər;
•
displeydə bir obyektə uzun müddət baxdıqda uşaq gözünün akkomodasiya qa-
biliyyəti (fokusun dəyişməsi) xeyli zəifləyir. Buna səbəb odur ki, göz uzun 
müddət monitordan eyni məsafədə yerləşən nöqtələrə zillənir. Ona görə də gözü 
ekrandan çəkəndən sonra yaxında və uzaqda yerləşən obyektlərə fokusun uy-
ğunlaşması dərhal deyil, bir müddətdən sonra və tədricən baş verir; 
•
bütün diqqəti ekranda olan şagird gözlərini daha az qırpır. Bunun nəticəsində 
göz almasının xarici səthi az islanır. Bu da gözün selikli qişasının qıcıqlanma-
sına səbəb olur.
Sadalanan mənfi halların qarşısını almaq üçün müəllimə aşağıdakılar tövsiyə olunur: 
1.
Hər bir praktik dərsə başlayan zaman kompüter otağında davranış və 
təhlükəsizlik qaydaları barədə şagirdlərə xatırlatmaq lazımdır. Bu qaydalar 
dərsliyin son səhifəsində yerləşdirilmişdir.
2.
Dərsə başlamazdan əvvəl hər bir şagirdə yaxınlaşıb onun monitorunun 
parlaqlığını və kontrastlığını nizamlayın.
3.
Kompüter siniflərində müxtəlif fəaliyyət növlərindən istifadə edilməsinə fikir 
verin. Sinifdə kompüter stolları ilə yanaşı, adi partaların olması digər 
fəaliyyətlər – kitab və dəftərlə iş, layihələrin işlənməsi və oyunların keçirilmə-
si üçün faydalı olardı.
4.
Fikir vermək lazımdır ki, 5-ci sinif şagirdləri kompüter qarşısında 25 – 30 
dəqiqədən çox işləməsinlər. Əgər şagirdin gözlə bağlı şikayəti varsa, dərhal 
onu, kompüterdən ayırmaq lazımdır.
Müəllim praktik dərsləri, əsasən, üç mərhələdə qura bilər: 
1.
Şagirdlərdə maraq oyatmaqla yanaşı, dərsdə formalaşdırılacaq bacarıqlar 
noutbuk və proyektor vasitəsilə nümayiş etdirilir, lazım olan təlimatlar 
verilir. 
2.
Şagirdlər kompüter qarşısında əyləşdirilir və müəllimin nəzarəti ilə yeni 
bacarıqları formalaşdıracaq tapşırıqları yerinə yetirirlər. 
3.
Şagirdlərin işlərinə baxış keçirilir, onların çətinlik çəkdikləri məqamlar mü-
zakirə olunur və işlər dəyərləndirilir.

---

45