www.ziyouz.com кутубхонаси
131
avvalgi va oxirgi taraflarida ham tasbih ayting va namoz o‘qing, shoyad xursand bo‘lursiz.
Yana bir oyatda Alloh xabar berur, qavluhu taolo:
«Vazkur isma rabbika bukratan va asiylan va minal-layli fa-sjud lahu va sabbihhu laylan taviylan». (Inson, 26-27). Yana kechaning bir qismida ham U zotga sajda qiling va tunda uzoq (bedor bo‘lib) U
zotga tasbex. ayting (Alouddin Mansur tarjimasi).
Va yana bir oyatda Alloh xabar berur, qavluhu taolo:
«Konu qalilan min al-layli mo yahjauna. Va bil ashori hum yastag‘firuna». (Vaz Zoriyat, 17). Ular kechadan ozgina (fursatgina) ko‘z yumar edilar va saharlarda avval qilgan
xatolari uchun mag‘firat so‘rar edilar.
Bas, bu oyatlarning hammasida ham Haq subhonahu va taolo zikrig‘a mashg‘ul
bo‘lmoqga ishorat, sidqu ixlos birla amal qilg‘uvchilar saodatiga bashoratdur. Toki
kecha va kunduz soatlarini taqsim qilmag‘uncha bu virdlar-vazifalarni bajarish
mumkin bo‘lmagay. Bu vajxdan ani bayon etmak lozimdur.
FASL Kunduzgi duolar bayonida Bilgilki, kunduzga besh virdni ta’yin qilibdurlar:
Avvalg‘i vird subhdan to oftob chiqquncha. Bas, bu vaqt sharifdurki, Haq taolo bu vaqtni
azimat va sharofatiga qasam qilibdur: Qavluhu taolo:
«Val layli iza as’asa, va-s-subhi iza tanaffasa». (Takvir, 17-18). Kecha qorong‘uligi bilan va tong salqinligi bilan qasam qilurmanki...
«Qul auzu bi-rabbil-falaq, min sharri mo xalaq...» Ayting ey Muhammad, men sig‘inurmen tongning parvardigori bo‘lmush Xudoi
taologa va yaratgan narsalari yovuzligidan najot so‘rab Haqdan panoh tilayman.
«Fa’liqul-asbahi ja’alal-layla sakanan va-sh-shamsa val-qamara husbanan-zalika pgaqdirul-azizil-alim». (A’nom, 96). Ya’ni: Ul zot zulmatni yorib, tongni chiqarguvchidir. U kechani sokin-orombaxsh qilib
qo‘ydi. quyosh va oyni vaqt o‘lchovi qildi.Bu qudratli va dono zotning o‘lchovidir.
Bu vaqtlar har nafas ogoh bo‘lg‘ay. Va kiyim kiymakda zikr va duoga mashg‘ul bo‘lg‘ay.
Va kiyim kiymakdan murod, avratni yopishni va Haq taoloning farmonini bajarmoqni
niyat qilgay. Va riyo va ru’unatdan hazar qilg‘ay.
Vaqtiki, xalojog‘a kirsa, chap oyog‘ini ilgari qo‘yg‘ay. Va tahorat qilurda mazkur
bo‘lg‘an duolarni o‘qig‘ay. Va namoz bomdodning sunnatini uyda o‘qib, masjidga
chiqg‘aykim, rasul alayhissalom ushbu tariqada qilibdurlar.
Sunnatdan keyin Ibn Abbos roziyallohu anhu rivoyat qilgan duoni o‘qigaykim, kitobi
«Bidoyatul hidoyat»da keltirdim. Va masjidga borurda ohista yurgay. Va o‘ng oyog‘ini ilgari
masjidga qo‘yg‘ay. Avvalgi safda o‘tirmoqni ahd qilg‘ay. Va muntaziri jamoat bo‘lib, tasbeh,
tahlil va istig‘forga mashg‘ul bo‘lg‘ay. Vaqtiki farzni ado qilsa, to oftob chiqquncha, ushbu
tariqada o‘tirgay. Rasuli akram s.a.v. aytibdurlarki, oftob chiqquncha muroqaba qilib
o‘tirish to‘rt qulni ozod qilmoq bilan tengdir.
Bas, bu vaqtda to‘rt nav’ ibodatga mashg‘ul bo‘lg‘ay. Chunonchi, duo, tasbeh, Qur’on
o‘qimoq va tafakkur qilmoq. Vaqtiki, salom bersa, duo birla boshlag‘ay. Va aytg‘aykim:
«Ollohumma, salli ala Muhammadin va ala oli Muhammad, ollohumma, antas-salom va minkas-salom, hayyino, rabbano, bis-salom va adhilno doras-salom taborakta rabbano taolayta