Microsoft Word Materiallar Full

II INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE OF YOUNG RESEARCHERS 

129 

 Qafqaz University                         

          18-19 April 2014, Baku, Azerbaijan 

Aparılmış  tədqiqatlar nəticəsində  hər iki katalizator üzərində hidroizomerləşmə prosesinin göstəriciləri (izomerlərin 

çıxımı  və konversiya) hesablanmışdır. Sənaye OMNİCAT-210P və H-OMNİCAT katalizatorları üzərində n-heksanın 

hidroizomerləşmə prosesinin göstəricilərinin alınmış qiymətləri aşağıdakı cədvəldə göstərilmişdir. 

 

Cədvəl 1. Seolittərkibli katalizatorlar üzərində heksanın hidroizomerləşmə prosesinin göstəriciləri 

 

Göstəricilər Katalizator 

OMNİCAT-210P H-OMNİCAT 

Temperatur, 

o

C 

200 250 300 350 200 250 300 350 

İzomerlərin 

çıxımı, % küt. 

 

33,8 

 

34,8 

 

35,0 

 

34,8 

 

34,6 

 

33,7 

 

34,3 

 

35,2 

Konversiya 

58,6 60,1 62,9 62,4 63,0 62,1 62,6 65,1 

 

Cədvəldən göründüyü kimi, OMNİCAT-210P katalizatoru üzərində heksanın hidoizomerləşməsi zamanı prosesin 

temperaturu artdıqca izomerlərin çıxımı azalır, konversiya isə  əksinə artır. Bu katalizator üzərində 300 

o

C temperaturda 

maksimal çıxım (35,0 %) və maksimal konversiya (62,9 %) müşahidə olunur.  

H-OMNİCAT katalizatoru üzərində hidroizomerləşmə zamanı temperatur artdıqca izomerlərin çıxımı  və konversiya 

minimumdan keçərək artır,. Bu katalizator üzərində maksimal çıxım (35,2 %) və maksimal konversiya (65,1 %) 350 

o

C-də 

müşahidə olunur.  

Beləliklə, aparılmış tədqiqatlar göstərir ki, heksanın hidroizomerləşməsi üçün nisbətən yüksək temperatur daha əlverişli 

hesab olunur. Bu zaman hər iki katalizator üzərində izomerlərin çıxımı daha yüksək olur. Gələcəkdə H-OMNİCAT 

katalizatorunu nikel duzları ilə modifikasiya edərək yeni katalizatorların sintezi və onlar üzərində mövcud istiqamətdə 

tədqiqatların aparılması nəzərdə tutulmuşdur. 

 

ƏDƏBİYYAT 

1.  В.К.Смирнов, Е.Л.Талисман, В.М.Капустин, И.А.Бабаева. Промышленный опыт среднетемпературной изомери-

зации легкой бензиновой фракции // Нефтепереработка и нефтехимия. – 2005, № 2, с. 14-17. 

2.  T.F.Degnan, C.R.Kennedy. Impact of Catalyst Acid/Metal Balance in n-Hexadecane Hydroisomerization and 

Hydrocracking. Ind. Eng. Chem. Res., 1996, v. 35, p. 386. 

3.  E.T.Zeynalov, F.Z.Abuzərli, E.Ə.Hüseynova, K.Y.Əcəmov. Seolittərkibli katalizatorlar üzərində heksanın çevrilməsi. 

Neftin, qazın geotexnoloji problemləri və kimya ETİ  “Elmi əsərlər” XIV cild,

 2013.