Microsoft Word Yaxin ve orta serq olkeleri doc

Dövlət quruluşu. Qətər mütləq monarxiyadır. Dövlətin başçısı 
böyük hüquqları olan əmirdir. Qətər dövlətinin  əmiri, 1972-ci il 
fevralın 22-də dövlət çevrilişi nəticəsində hakimiyyəti öz əlinə alan 
Şeyx Xəlifə ben Xamad ət-Tanidir. Qanunverici hakimiyyət  əmirə, 
icraedicilik isə  əmir və onun tərəfindən yaradılmış hökumətə 
məxsusdur. Dövlətin 1970-ci ildən (1972-ci ildən düzəlişlərlə) 
müvəqqəti konstitusiyası qüvvədədir. Ölkənin yüksəkrütbəli bütün 
vəzifələri ət-Tani sülaləsinin əlindədir. 
Ölkədə siyasi partiyaların və ictimai təşkilatların fəaliyyəti 
qadağandır. 1971-ci ildən 3 sentyabr Milli bayram – müstəqillik günü 
kimi qeyd edilir. 
Qətər müstəqillik əldə etdikdən sonra BMT, bir sıra beynəlxalq 
və regional təşkilatların tərkibinə daxil olmuşdur. Qətərin hakim 
dairələri ölkənin sosial-ictimai həyatının  İslam xarakterli olmasını 
qeyd edir, müsəlman ölkələrinin həmrəyliyinin güclənməsinə daha 
çox fikir verirlər. İslam ölkələri ilə maliyyə-iqtisadi və hərbi-strateji 
əməkdaşlıq sahələrində  fəal iştirak edən Qətər beynəlxalq aləmdə 
nüfuzunu qaldırmaqla yanaşı, həm də özünün neft, qaz, neft-kimya, 
metallurgiya sənaye məhsullarının satış bazarını və kapital ixracının 

---

 
137 
coğrafiyasını genişləndirməyə təşəbbüs göstərir. 
 Qətərin xarici siyasəti üçün onun ərəb ölkələri ilə 
münasibətinin  əhəmiyyəti böyükdür. Ərəb həmrəyliyinin qəti 
tərəfdarı olan Qətər Yaxın  Şərq probleminin nizamlanmasında 
prinsipial mövqe tutur. İsrail tərəfindən işğal olunmuş bütün ərəb 
torpaqlarının qaytarılmasını  və müstəqil Fələstin dövlətinin 
yaradılmasını tələb edir. O, həmçinin İran körfəzində sabit vəziyyətin 
qorunub saxlanılmasının tərəfdarıdır. Qətərin xarici siyasətində  İran 
körfəzi sahilinin digər  ərəb ölkələri ilə münasibəti xüsusi yer tutur. 
1981-ci ildən  İran körfəzi  ərəb dövlətlərinin  Əməkdaşlıq  Şurası 
yaradıldıqdan sonra bu münasibətlər keyfiyyətcə yeni səviyyə 
almışdır. Qətərin hakim dairələri qeyd edirlər ki, Şura çərçivəsində 
əməkdaşlıq ölkənin müstəqil iqtisadi inkişafını  və  təhlükəsizliyini 
təmin edir. Qətər dövləti də  Şuranın üzvü olan ölkələrin «Ümumi 
bazar»ının yaradılmasının fəal tərəfdarıdır. 
Bununla yanaşı  Qətərin hakim dairələri sənaye cəhətdən 
inkişaf etmiş ölkələrlə də  hərtərəfli münasibətlərini genişləndirməyə 
çalışırlar. Belə ki, ABŞ-dan Qətərə silah göndərilməsi və  İran 
körfəzində fövqəladə  vəziyyət yaranarsa, neft mədənlərinin 
müdafiəsi üçün ABŞ-ın yaratdığı «çevik silahlı qüvvələrdən» istifadə 
edilməsi barədə müqavilələr imzalamışdır.