Milli Kitabxana

RAPORT 
 
Bakı mədən işçilərinə 
 
G R Ş 
 
Mən 
nəfəsləri benzin 
və kükürd qoxulu 
milyonların şairiyəm, 
Düşməniyəm onların — 
Divarları məxmər  
və ipək döşəməli  
salonların... 
 
RÜCU
*
 
 
Vur, 
dedin, vur! 
Zərbələrini 
bərk vur! 
Mənim arzum budur:  
Qollarına 
yeni qüvvələr gəlsin,  
və sənin 
ə
linlə yüksəlsin  
Kirli, 
yamaliqlı kəndimiz,  
üklü, 
alıqlı kəndimiz!.. 
 
SALAM 
 
Salam sizə!  
Sizin qəlbinizlə 
yaşayan, 
 
 
                                                           
*
 
Müraciət 
 
 

________________________Milli Kitabxana________________________ 
108 
 
və matorlu kəlmələri 
çiynində daşıyan  
      yeni şerin 
yeni şairindən 
salam! 
Ş
öhrətim kəndli  
Qapımız ömründə 
                  xırman görmədi  
məhsullu 
və bərəkətli... 
Yaşatmadım 
qanadımın altında  
      bir an,  
Ustamızın yolundan 
sapanlan,  
və qurtuluş gününü 
keçmişdə tapanları.  
Mənə 
bu dərsi 
verdi zaman.  
Qırdım zaman-zaman 
gözlərimə dolaşan  
      biri çaş, 
biri sarı 
gözlüyü mən,  
Sirrini görmədiyim dünya  
Gözlərimə 
göründü yenidən;  
Unutdum  
tüstülü daxmasında 
yemlik yediyim  
Babamın 
aciz xülyalarını.  
Unutdum 
o səfil gecələrin 
sərxoş röyalarını 
  

________________________Milli Kitabxana________________________ 
109 
 
və təkrar 
anmadım 
adım dolaşıq çağıran  
suların 
duyumlu səsnini..  
Mənə 
çox görmədi zaman  
çalışıb 
yaşamaq 
həvəsini...  
Gördüm 
damarlarımı dolaşan 
o köhnə qanın 
və onu yaradan 
köhnə romantikanın  
ə
n xəstə qurdunu... 
Öldürdüm onu!  
Öl- 
dür- 
düm!  
Və dedim: 
"Tarixi yaradan 
insanlar özudur.  
Bu, 
ə
n böyük 
ustamızın 
ə
n böyük sözüdür.  
Yenə dedim:  
Ə
limi mən də vermeliyəm 
işçilərin əlilə;  
Mən də 
daş atmalıyam  
Sosialist 
Vətənimizin  
təməlinə!  
Alqış! 
  

________________________Milli Kitabxana________________________ 
110 
 
      Dəmir əllərilə 
daxmaları sökən,  
yerində saraylar tikənlərə!  
Ölüm! 
Sarı gözlüyünə  
qaranlıq çökən,  
gözünü köhnə dünyanın 
heçliyinə dikənlərə.  
Alqış!  
Sosialist yurdumuza, 
Kanallar çəkən,  
lanlı çöllərdə  
ağ pambıq əkən 
zərbəçilərə!  
Ölüm! 
Başını paçasının  
arasında saxlayan  
Və ömrü yumurta kimi laxlayan 
tək atlı çərçilərə!  
Vur, 
dedim,vur!  
Zərbələrini 
bərk vur!  
Mənim 
arzum budur.  
Qollarına 
yeni qüvvələr gəlsin,  
və sənin! 
ə
linlə yüksəlsin  
Kirli, 
yamaliqlı kəndimiz,  
üklü, alıqlı kəndimiz.  
Hey!.. 
Hey!..  
Addımlarını möhkəm at! 
  

________________________Milli Kitabxana________________________ 
111 
 
Sənin çiyinlərində yüksəlir 
Bu yeni həyat!  
Bu həyatda gördüm:  
Kirli gömləyini əynindən atanların  
döşündəki beş bucaqlı qırmızını. 
Ayaqları dolaşa-dolaşa 
məktəbə gedən  
anamın qalstuklu qızını.  
Gördüm 
adsızlığını 
və savadsızlığını 
ləğv edən,  
Kəndimizə 
özək katibi gedən 
bolşevik işçiləri.  
Günlər axır irəli!..  
Görəcəyəm: 
canındakı 
sönməyən həvəslə,  
və kolxoza bir səslə 
yazılan əməkçilərin 
ağ saçlı qarısını.  
Mən 
onları duymaqla keçirdim  
ömrümün yarısını...  
Görəcəyəm  
Quduran 
və bığlarnıı kişmişlə buran  
ə
yriburun 
hampaların ölümünü, 
onların son gününü.  
Zaman axıcı bir su, 
görürəm bunu.  
Dəyişir 
və dönür 
 
  

________________________Milli Kitabxana________________________ 
112 
 
Bəşər fikri, 
bəşər duyğusu.  
Zaman axıcı bir su...  
Bu suyun 
ə
n qüvvəli  
motoru 
və requlyatoru
*
 - 
Proletar ordusu!  
Zaman axıcı bir su!  
Hey!.. 
Hey!..  
Addımlarını möhkəm at! 
Qat-qat çoxalt  
Kəndimizə yaraşıq 
və işıq 
verən elektrik tokunu.  
Mən 
onlara bağışlayım 
ş
erlərimin çoxunu  
və yazım:  
bu tok, 
bu toku yaradan "blok"  
ş
çi-kəndli birliyidir!  
Bu birlik  
şə
hərlə kəndin 
ə
n gözəl diriliyidir!  
Qoy 
kəndimizin üstünü  
Bulud kimi bürüyən 
və ətəyini sürüyən 
dumanlar 
Dağların ardına çəkilsin!  
Kəndimizə su gəlsin, 
dəmir yolu çəkilsin! 
 
 
 
 
 
                                                           
*
Nizamlayıcı
  

________________________Milli Kitabxana________________________ 
113 
 
 
  
Qoy 
minsin elektrik qatarına  
Sabaha salam versin  
Yarışa çıxanların 
zərbəçi dəstəsi.  
Sabahı da  
bu gün kimi,  
qura-qura  
Söyləyək:  
Ura!  Ura!!! 
 
1931 
  

________________________Milli Kitabxana________________________ 
114 
 
ÖLƏN ŞE RLƏR M 
 
"Tərbiyəçi olmaq üçün  
tərbiyə olunmaq lazımdır"  
K.Marks 
 
ncə bir bahar buludunn andıran 
və gəncliyi 
bir göl kimi dalğalandıran 
mavi gözlərə 
Yazdığım dastanlar 
Bu gün məndən uzaqsınız. 
Sizi mən 
ölən  
günlərin heçliyinə 
öz əlimlə göndərdim.  
Vərəmli 
və sıtmalı gecələrimi 
günəşli gündüzlərə döndərdim - 
“Dürrənin səsi”, 
“Dilcan dərəsi”,  
“Gözəllərim”, 
“Qəzəllərim”,  
...lərim..., lərim... 
və nələrim... 
Artıq gözlərimdən uzaqlaşdınız;  
Ölən bir cahanla siz 
gülüşsüz qucaqlaşdınız...  
O gün mən, 
ağır  
və ən 
çətin daqiqələrə qatlandım.  
Sərt  
və oynaq küləklər kimi, 
mən də qanadlandım.  
Bu bir uçuşdur! 
  

________________________Milli Kitabxana________________________ 
115 
 
Fikrim 
ruzgar, qanadlı bir quşdur.  
Axsadığım günlər oldusa bəzən  
mən yıxılmadım,  
Tarixə bolşevik yazılsın adım!  
Bayrağım 
damarlarımdakı qanlar kimi qırmızı,  
Polad nəslimizin varlığı beton!  
nanmadı gələcəyin bu gününə 
nə Berkley. 
nə Platon. 
Kapital 
qotur itlər kimi tükunü tökür; 
Onların uzağı görməyən gözlərinə 
qaranlıq çökür... 
Tarix 
açır xəyanətini sosial-faşistlərin. 
Bu xəbər üşüdür varlığını 
menşevik "kommunistlərin".  
Belə bir gündə 
mavi buludların rənginə uymaq  
və gecələrin sarımtıraq,  
Çarpaşıq görünüşündə 
həyat duymaq 
Yaramaz!.. 
Odur ki, mən 
Siniflər doyüşündən törənən 
bir əsgər kimi, 
Ş
eirlərimi şüarlara döndərdim.  
Onları son döyüşün 
ilk cəbhəsinə göndərirəm. 
 
1931 
  

________________________Milli Kitabxana________________________ 
116 
 
QIZIL ŞƏRQ 
 
nlədi Şərq, 
inlədi... 
Tunc əsrlərin dəmir çəngəlində. 
Çiyni zər paqonlu şahların, 
"gözə görünməyən allahların" 
ə
lində  
inlədi Şərq. 
Suların səsində matəm 
və göz yaşı dinlədi Şərq... 
Utanmadı, 
Böyük Britaniya lordları 
Utanmadı.  
Boynu zəncirli 
və kirli  
Şə
rqin 
"halına yanmadı".  
Odlara diri-diri qalandı Şərq.  
Dönə-dönə parçalandı Şərq – 
Altay, 
Tibet,  
Himalay,  
alay-alay 
o dağlar 
üzünü günəşə göstərmədi.  
Üyləri
*
 qabar tutan əllər 
ə
yilib öz gülünü dərmədi...  
Bunu görməyən.  
dealist əmələlər rənglədi maskasını,  
Günü-gündən, 
həmən  
açdı Şərq  
qollarını 
dərin 
 
 
 
                                                           
*
 
Barmaqların bükükləri 
  
 

________________________Milli Kitabxana________________________ 
117 
 
və dibsiz göylərin 
"mələkli" boşluğuna, 
"tanrmın" sərxoşluğuna.  
Budur 
Şə
rqin ciyərlərini gəzən  
və onu bəzən 
       öldürən ilk azar,  
Bunun uzun tarixi var,  
Heyhat!..  
Ağarıb saçları, qocaldıqca 
        gəncləşir həyat.  
Gördü Günəş, 
       gördü Ay 
       ki, doldu tay-tay  
Kitayın ipək malı 
Parisin şantanlarına; 
Ümidim özgədir yarına.  
Qoy 
Yaxın gələcəyi görsün  
ve get-gedə hirsindən ölsün!  
Gecələr qayıq gəzintisinə çıxan  
Yanaqları boyalı London xanımları  
Bilsinlər ki, Şərqin varı  
Boşalmayacaq Avropanın limanlarına. 
Ümidim özgədir yarına.  
Çoxaldı bax, 
                  çoxaldı!  
Hər üsyana səbəb olan 
    böhran  
yenə çoxaldı.  
ş
çilər işsiz qaldı,  
Çoxaldı  
qarnı açıq və yurdsuz 
     yavruların sayı.  
Doldu dar keçidli sokaklara
*
  
üsyançıların alayı. 
 
 
                                                           
*
 
Küçələrə 
 

________________________Milli Kitabxana________________________ 
118 
 
 
 
Trak... 
Trak... 
Tra...raq...  
Divarları yırtaraq  
"Gəlin! 
Gəlin!"-dedilər.  
və hər gücünə güvənən 
düşmənə hücum başladı.  
rilər sanldı silaha, 
körpələr daşladı...  
Yazıq!  
Kəsdi yolumuzu yenə 
faşizmin atlı dəstəsi,  
ş
lədi gecənin dərinliyinə 
topların səsi,  
Demək, 
Düşmən hələ qüvvəidir.  
Ona bəzən 
kömək edən 
"işçilərin" öz əlidir.  
Aha!.. 
Az qaldı sabaha, 
ağarır dan yeri;  
Cəbhədə sağ qalanlar 
Dənməsin geri,  
ağarır dan yeri... 
 
1931 
  

________________________Milli Kitabxana________________________ 
119 
 
PAMBIQÇILAR 
 
Günün saçaqları yayılır düzə,  
Çünki təslim olur gecə gündüzə.  
Könül xumarlanır duyduqca dərin,  
Üfüqlər ləkəsiz, havalar sərin;  
ndi son bahardır, gəlib keçdi yay,  
Göydə təkər kimi yuvarlanır ay.  
Çöldə traktorun səsi canlanır,  
Obalar şənlənir, həyəcanlanır.  
Səslənir yamaclar, dağlar, dərələr,  
nsanı güldürür bu mənzərələr.  
Oğru qarğalara tüfəng atılır,  
Qocalmış torpağa dərman qatılır.  
O biri yanda da bir böyük dəstə,  
Dillərdə bayatı, kəsmə şikəstə  
Arxın kənarında pambıq dərirlər.  
Dalda qalanlara yol göstərirlər.  
Biləklər çirməkli, döşlər önlüklü,  
Hamısı torbalı, hamısı yüklü,  
Tökür alınları puçur-puçur tər.  
Birisi yorulub deyir ki, - yetər,  
Gəlin nəfəs alaq, bir az dayanaq,  
Günün qabağında bir az da yanaq.  
Soyusun tərimiz, sonra başlayaq,  
Artıq dərənləri çox alqışlayaq.  
Olmaz! Olmaz! - deyir komsomol Pəri, - 
Bir şey yığmamışıq gələndən bəri,  
Nə tez yoruldunuz? Qoyun iş görək!  
Eyvaz bir asqırıb, bir öskürərək:  
Çox sağ ol, ay qızım, yamanca şeysən,  
Halaldır donunu qızıldan geysən;  
Yaraşır adına komsomolkalıq.  
Qarışdı, səsləndi birdən aralıq  
Yaşasın zərbəçi komsomol Pəri! 
 
  

________________________Milli Kitabxana________________________ 
120 
 
Bu hal düşündürdü tənbəl Əskəri;  
Başını qaldırıb yerindən qalxdı,  
Təzədən döşünə- bir önlük taxdı  
Qarışdı dəstəyə, qarışdı işə,  
Dostlar sevinəcək belə gedişə. 
 
Gəldi günorta çağı,  
Gün qızarıb yanırdı.  
Azca külək də vardı,  
Otlar dalğalanırdı.  
Zərbəçilər gəldilər  
Arxın kənarlarına: - 
Azarlarıq, - dedılər, - 
ş
ləsək ac qarına.  
Ş
irin söhbət içində,  
Çoxları bir biçimdə,  
ş
tahlanıb yeyirlər;  
Qızlar mahnı deyirlər.  
Yetmək üçün murada  
Xumar baxır Murada;  
O da bilib əhvalı  
Oynadır qaş-gözünü,  
Bir az çəkir özünü...  
Hamı duyub bu halı,  
Gülüb qaqqıldaşdılar,  
Köpüklənib daşdılar. 
 
Uzun boylu, ala gözlü dağ gövdəli birisi,  
Odur kolxoz gənclərinin danışıqdan dirisi,  
Pəhləvandır bu qəhrəman, zərbəçidir öz adı,  
çlərindən baş qaldırıb şahin kimi sıçradı:  
-Bu gün işə çıxmayanlar, dünənkindən daha çox...  
Elə tənbəl insanların cərgəmizdə yeri yox.  
Ə
smər qarı süməklənir kulakların yanında,  
Eloğlu da nağıl deyir xanlığın eyvanında. 
  

________________________Milli Kitabxana________________________ 
121 
 
Qasım kişi dünən gecə qoşub ulaqlarını,  
Ortaq olub Məcid bəyə - gedib odun satmağa.  
Gərək tutub yaxşı çəkək onun qulaqlarını,  
Bir də cürət eləməsin kolxozu aldatmağa.  
Gülpəri də dalaşmışdır! ərilə, birdən-birə  
Acığından gövdəsini qaldirb çırpmış yerə;  
Deyirlər ki, bərk naxoşdur yazıq, uşaq salmışdır,  
A yoldaşlar, yenilikdə köhnəlik çox qalmışdır.  
Xanpaşa da dünən gecə işdən çıxıb gedəndə  
Tərli-tərli su içmişdir, qanı donmuş bədəndə.  
Gərək bütün burdakılar bir əl kimi çalışaq,  
Çətinliyin hər qeydinə, hər dərdinə alışaq.  
Qüvvə bizim, motor bizim, torpaq bizim, su bizim.  
Öz əlimiz qursun gərək bu yurdda sosializm. 
 
Yedilər, içdilər qəhrəmanlarım,  
Üstünə od kimi düşdülər işin.  
Mənim də qəlbimdə coşdu qanlarım,  
Çünki yolçusuyam mən bu gedişin. 
 
1931 
  

________________________Milli Kitabxana________________________ 
122 
 
T KANLI SÖZLƏR 
 
Mən yazmamış bilirəm  
və sevinib gülürəm 
ki,  
xoşuna gəlməyəcək. 
bu şerim.  
Yanaqlarına 
tək xal qoyanların;  
Bu dünyada 
nə mənsəbdən 
nə şöhrətdən 
doyanların.  
Çünki mən  
nə gülləri, çiçəkləri sayrışan 
tər cunalı yazların,  
nə sarı simləri 
sarılıq gətirən 
ağ sədəfli sazların,  
nə də ki, 
zurnalı düyünlər şairiyəm.  
Mən 
günəşi yarışa çağıran 
böyük günlər şairiyəm...  
Yox deyil bizim kəndlərdə  
ə
təyinin altında rüşvət alanlar.  
Yuxulu, 
yorğun 
ş
ikayətçiləri  
get-gələ salanlar;  
Açılır örtülü pərdə...  
Sənriyə-sənriyə 
piyləndikcə 
göbəklərindəki qatlar.  
Dərisinə siğmayan bürokratlar  
Yox deyil kəndlərdə; 
 

________________________Milli Kitabxana________________________ 
123 
 
Açılır örtülü pərdə...  
 Əgər 
etmirəmsə səhv,  
Onlar olur 
gah "firqəvi",  
gah bitərəf;  
Hər ikisi birdir,  
onlar əlbirdir.  
Budur, bax 
muxbirin yazdığı kağıza,  
Dolaşır ağızdan-ağıza:  
Tanıyın Salyanda  
Yıxılıb küp dibində yatan  
və hökümət atlarını  
yarı qiymətinə satan  
köhnə çovdar Şirəlini.  
Qırmızıları 
güllələdiyi zaman 
aparmışdı top əlini.  
O, Tiflisdə 
Qızıl verib sağaltmışdı topalını...  
Tanıyın Qazaxda  
Gündüzləri 
birliyin hesabına yaşayan,  
Gecələri 
banditlərə 
güllə daşıyan 
O yöndəmsiz Qulunu;  
Pirinə təpik atan 
kəndin o yoxsulunu.  
Tanıyın Gəncədə 
Həftəsi tamam olmamış 
kənddən şəhərə qaçan 
bir gənc müəlliməni;  
heç açmadı bu məni...  
Söylə şəhər, 
 
  

________________________Milli Kitabxana________________________ 
124 
 
neçə nəfər 
divarlarının arasında 
gizlənənlər var?! 
Səsini kəndlərdə qeyb edənlərdən, 
Söylə, şəhər, 
neçə nəfər? 
nanmıram sənə mən!  
Edilən cinayətlərin 
adını 
tut onlardan xəbər al!  
Küçələrə məni də sal,  
Örtülü düşmən  
daha qorxuludur. 
 
 
1931 
  

________________________Milli Kitabxana________________________ 
125 
 
Ş
E R VƏ XALTURA 
 
"Kəndə, kəndə və kəndə 
və yenə də kəndə!" 
Belə yazdı bəziləri 
Ş
erin başında turp əkəndə. 
Sevmədim 
Qurama sözlərin 
cansız hərəkətini, 
və beynimə 
zorla 
pərçimlənən 
bu sözlərin ləzzətini... 
Sevmədim 
imzasını görünmək üçün atan, 
Qəlbi şablon 
və şarlatan 
ş
airlərin 
yerində şıllaq atmasını; 
Sevmədim 
onların sənət adına  
xaltura yaratmasını. 
Qoy 
oxucu gözlərinə 
gözlük taxsın 
və bu "şeir" adını daşıyan 
sözlərə bir də baxsın: 
"Kəndə, kəndə və kəndə 
və yenə kəndə!" 
Məncə bu "şeir" 
açıqca deyir: 
çəriyə pəncərələrdən 
göz atanların 
Görüb yaşamadığı 
Həyat səhnəsini 
  

________________________Milli Kitabxana________________________ 
126 
 
Və qəlbini pula satanların 
Ə
n aciz səsini...  
Daloy  
qəlbini proletarın 
qəlbi 
kimi  
duymayan 
və şeirdə 
ş
erilik izi qoymayan 
bu qafiyəli dəllallar! 
Sənətin bazarına sürülməsin 
bu saxta mallar! 
 
1931 
 
 
 
 
 
* * * 
Keçdi günlər ki, sənin hüsnünə pərvanə kimi  
Gərərək köksümü yandım uca eşqimlə həmən;  
ndi sənsiz gəzirəm çölləri divanə kimi,  
Çıxıram böyləcə bəzən o xəyal dağına mən. 
 
Baxıram, keçdiyimiz yollara bir-bir baxıram,  
O keçənlər hələ sövq etmədə röyaya məni...  
Mən, zarafat deyil, ey sevdiciyim, can yakıram...  
Sənsən, əlbət, düşürən bu qara sevdaya məni. 
 
  

________________________Milli Kitabxana________________________ 
127 
 
** * 
Sən o deyilsən, ah!.. Dəyişdin, döndün,  
Buludlar qoynunda parladın, söndün?!  
Söndün mənim ruhum, amalım kimi,  
Artiq, xəyal olan xəyalım kimi. 
 
Nerdə, bir söylə, ah, nerdə o camal?  
Nə tez xarab oldun? Söylə, bu nə hal?  
Yararmı nazənin, incə bir çiçək  
Böylə iyrənc olsun...Yaramaz gerçək! 
 
Yaramaz şu boya, şu qırmızı rəng,  
ş
tə dodaqların nə diyər mələk?  
Nədir o sünilik, nədir ah, aman!  
Mən buna vicdanən ağladım, inan! 
 
Bir zaman dağlarda vəhşi lalə tək,  
Nə qədər gözəldin...Gülümsəyərək;  
O zaman mənim bu şikəstə ruhum,  
Bu darğın xəyalım, qəlbi-məcruhum  
Və bütün varlığım bir kölgə kimi  
Qoşardı arxanca yorulmadan,ah!..  
Həyat amansızdır...səndə nə günah?!  
Uydun böyüklərə, şana, şöhrətə,  
Uydun hər keçici eyşü-işrətə.  
Unutdun hər zövqü, qəlbi, vicdanı,  
Aradın bir şöhrətpərəst insanı.  
Sonra min rəng aldın və sürtdün boya,  
Kəndini sevdirmək istədin ona...  
Heyhat! Səni görcək iyrəndim bəlkə,  
Nədir üzündəki o çirkin ləkə?  
Sil! Sil onu, artıq görməyim bir də,  
Mən dözə bilmərəm bu sonsuz dərdə,  
ş
tə bax, nədənsə...nədənsə bilməm  
Mən yazmaq istərkən, qırıldi qələm... 
 
1931 
  

________________________Milli Kitabxana________________________ 
128 
 
ROT FRONT 
 
Gözlərim sancılarkən bu bayrağın rənginə,  
çimdə dalğalardan gurultu qopdu yenə...  
Bu bayraq ki, üfüqsüz dənizlərdən keçərək  
Tutuldu güllələrə qızıl qanlar içərək;  
Ş
rapnellər ötürkən sağından və solundan,  
Bir çox döyüşdən çıxdı, qayıtmadı yolundan.  
O dolaşdı Berlinin sokaklarında
*
 bəzən,  
Havasında bir ölüm, bir də ayrılıq gəzən  
Gecələrin qoynunda dalğalandı bu bayraq.  
Ş
erim inandırmasa, gəl onun rənginə bax!  
O bayraq ki, rəngi qan, varlğı, qəlbi qandır,  
Milyonların əlində bir yenilməz qalxandır.  
Mənsəb dalınca deyil, haqq axtarır dünyada,  
Ağ saçlı keçmişləri salsan bir az da yada  
Haq verərsən sözümə; 
Ki yer üzü,  
Sözün düzü,  
ki düşmən cəbhədən görünmədə gözümə, 
Haq veriniz sözümə.  
Bu bayraqdan oxudum sahildəki qanları,  
Sayıb sona yetmədim günahsız qurbanları.  
Bu bayraqda canlanır bir son aclıq dünyası,  
Qızlığmda dul qalan insanların röyası.  
Fahişəlik, yazıqlıq, sonra bilməm ki, nələr...  
Yol üstündə titrəyən ağ saqqallı çənələr;  
" nsaf edin! Əl açın! Mən işsizəm" sözləri,  
Ağlamaqdan kor olan bir ananın gözləri;  
Cəbhələrdən qayıtmış, tək qollu qəhrəmanlar,  
Kitablara düşməmiş qanlı, qorxunc zamanlar,  
Hisli, nəmli, qaranlıq podvallarda yaşayan,  
Ömrün ağırlığını öz çiynində daşıyan,  
ş
çilərin adından bir elçidir bu bayraq,  
Ş
erim inandırmasa, gəl onun rənginə bax! 
 
 
                                                           
*
Küçələrində
 
 
 

________________________Milli Kitabxana________________________ 
129 
 
 
 Bu bayraq ki üfdqsüz dənizlərdən keçərək,  
Tutuldu güllələrə qızıl qanlar içərək;  
O gərdi öz köksünü bombaların səsınə,  
Gəlib çıxdı nəhayət Şuralar ölkəsinə.  
Bizim bu qızıl Bakı aldı onu qoynuna,  
Qardaşlıq əllərilə sanlırkən boynuna  
Bu qırılmaz peymanı uzaqlardan gördülər,  
Avropanın, asyanın köpəkləri hürdülər.  
ndi bu bayraq gəzir əldən-ələ, dolanır,  
Mil düzünün, Muğanın pambıqları sulanır. 
 
Yarış gedir Şəkidə  
Lənkəranda, Ləkidə  
Qazax, Gəncə, Qarabağ,  
Bir çox dərə, bir çox dağ  
ndi durub üz-üzə,  
Gecə dönür gündüzə.  
Günlər keçir axaraq.  
Veriləcək bu bayraq  
Birincilik qazanan  
nsanlara şübhəsiz,  
Bilirsiniz bunu siz. 
 
O bayraq ki, üfüqsüz dənizlərdən keçərək,  
Tutuldu gülləlrə qızıl qanlar içərək.  
Ş
rapaellər ötürkən sağından və solundan,  
Bir çox döyüşdən çıxdı, qayıtmadı yolundan.  
Üstündəki o yumruq üsyanın simvoludur,  
Bir üsyan ki, tarixdə qurtuluşun yoludur.  
Ordusunu çəkirkən yazdı genosse
*
 Telman,  
Halqalı zəncirlərin qırıldığı bir zaman:  
Berlinin kəlləsində sancılacaq bu bayraq,  
Ş
erim inandırmasa, gəl onun rənginə bax! 
 
1932 
 
 
 
                                                           
*
 
Yoldaş 
 

________________________Milli Kitabxana________________________ 
130