Mövzu 7: Maye və quru buzun istifadə edilməsi və istehsalı Fənn müəllimi: dos. Q. M. Allahverdiyeva

3.3. Duzlu su dövr edən soyuducular. Kamera­nın soyu­dulması ayrıca qondarılan çəndə buz-duz qarışığının əri­mə­sində ya­ranan soyuq duzlu su ilə yerinə yetirilir. Soyuducunun ka­mera­sın­dan kənarda buz-duz qarışığı üçün çıxarılmış tutum im­kan ve­rir ki, onların həcmlərindən daha səmərəli istifadə edilsin.

Bu buz-duz soyuqluq sistemində duzlu suyun (rassolun) dövr etməsi məcburi və təbii olur. Məcburi dövretmə ilə buz-duz soyutma sistemi – Friqator sistemi adlanır. Bu sis­tem­­də soyuq duzlu su buz və duzlarla doldurulmuş çəndə yaranır və hansı ki, bu soyuq generator və ya friqator adlanır. Gene­ra­to­run çəni izolə edilmişdir. Onun üstündə qəfəs qoyulmuşdur ki, bu qə­fəsə buz dol­durulur. Çənin aşağı hissəsin­də soyuq duzlu su yı­ğı­lır. Ge­ne­ra­tordan soyuq duzlu su nasosla sorulur və soyutma ka­merasında yer­ləşən adi duzlu su batareyasına verilir. Qız­dı­rıl­mış duzlu su ye­ni­dən suvarma kanalından keçərək generatora qa­yı­daraq buzu su­va­rır, soyudur və çənin aşağı hissəsinə tökülür. Qatılığın bərpası üçün duzlu suyun qızdırılmış hissəsi üç­gedişli krandan keçərək duz konsentratora qaytarılır. Duzlu su­yun artıq hissəsi boşaldıcı bo­rudan keçərək kanalizasiyaya axı­dı­lır.

Təbii (öz-özünə) dövr etməli duzlu su buz-duz soyutma sis­te­­mində (Kleymonov sistemi) elektrik enerji sərfi tələb olunur (şək. 4).