Mühazirə mətnləri. Tərtib edən: b/m S. S. Haxıyev



Yüklə 1,38 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə8/49
tarix02.01.2022
ölçüsü1,38 Mb.
#39728
növüMühazirə
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   49
Cəbr-2 MUHAZİRELER HAXİYEV S.S.

Teorem. (Laqranj) G sonlu qrupunun hər bir altqrupunun tərtibi həmin qrupun tərtibinin bölənidir.  

Aşağıdakı nəticələri qeyd edək: 



Nəticə 1. Tərtibi sadə ədəd olan qrupun 

 vahid altqrupdan başqa altqrupu yoxdur. 



Nəticə 2. Sonlu qrupun elementinin tərtibi qrupun tərtibinin bölənidir. 

Nəticə 3. n tərtibli qrupda ixtiyari a elementi üçün 

 (çünki, a-nın tərtibi k olarsa, n = k

 

Ədəbiyyat: [1], [2],[4], [8].  



 

 

Mövzu 3. 



 

Normal bölən. Faktor-qrup. 

Homomorfiz haqqında teorem. 

1. Normal bölən 

 

 



G = 

 qrup, A = 

 isə onun altqrupu olsun. 

Tərif. G qrupunun A altqrupuna nəzərən sağ və sol ayrılışları üst-üstə düşərsə, yəni  

 

             (1) 



 

olarsa, onda A-ya G-nin normal altqrupu və ya normal böləni deyilir.  

Məsələn, 1) 

 qrupunda 

 normal böləndir, 

2) G (n; p) – n tərtibli qeyri - məxsusi matrislər qrupunun deferminantları 1-ə bərabər olan S (n ; p) 

altqrupu normal böləndir, çünki   A 

 (n ; p), üçün 

 

AS (n ; p) = S (n ; p) A, 



 

başqa sözlə   (B

 . 

Doğrudan da, 



 = ABA

-1

 və 



, yəni 

 

(1) bərabərliyi göstərir ki,  x



G

1

 (a



) üçün elə a

1

 elementi var ki,  



 

xa = a


1

x             (2) 




 

(2)-dən alınır ki,  

a

1

 = xax



-1

(3) 


 

Bu halda xax

-1

elementinə  a elementinin qoşması deyilir. (3)-dən alınır ki,  



a = 

(

)



-1

, yəni a


1

 elementi a-ya qoşmadırsa, a-da a

1

-ə qoşma olur.  



Bu dediklərimizi aşağıdakı teorem şəklində yekunlaşdıra bilərik. 

Teorem. A altqrupu o zaman və yalnız o zaman normal bölən olar ki, özünün hər bir a elementi ilə 

yanaşı onun qoşma elementini də öz daxilində saxlasın.  

 

 

 



 

 

 




Yüklə 1,38 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   49




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin