Fənn: Tibb bacısının iĢi
ġöbə: “Mamalıq iĢi”
2 nömrəli Bakı Baza Tibb Kolleci
53
Baş gicəllənməsi, ürək ritminin dəyişməsi ilə kollaps-bu cür ağırlaşmalar sistem ilə preparatların
venaya çox sürətlə verilməsi zamanı müşahidə edilir. Kollaps zamanı qan təzyiqi kəskin enir. Bu zaman
xəstəyə ürək-damar preparatları vurulur, xəstənin ayağına isitqac qoyulur.
Pirogen reaksiyalar-keyfiyyətsiz dərman preparatları, saxlama müddəti keçmiş dərmanlar
orqanizmə yeridildikdə bədən hərarətinin yüksəlməsi, qızdırma, üşütmə, titrəmə və s. hallara rast gəlinir.
Allergik reaksiyalar-həssaslığı yüksəlmiş orqanizm müxtəlif dərmanların yeridilməsinə qarşı
müxtəlif reaksiyalar verə billər:dəridə qaşınma, səpğilər, Kvinke ödemi, kəskin zökəm və kəskin
konyuktivit.
Anafilaktik Ģok-bu, allergik reaksiyaların ən ağır formasıdır. Əlamətləri:dərinin qızarması, dəridə
qaşınma, öskürək tutmaları, təngnəfəslik, qusma, arterial təzyiqin enməsi, taxikardiya, aritmiya, dəri
rənginin sonradan göyərməsi və huşun itməsi. Qeyd etmək lazımdır ki, bu simptomlar müxtəlif
kombinasiyalarda meydana çıxır. Bu əlamətlər bir neçə dəqiqədən tutmuş 30-40 dəq. ərzində baş verir.
Anafilaktik Ģok zamanı yardım:
-inyeksiya yerindən yuxarı ətrafa kəmər qoyulur;
-vena daxilinə (yaxud dəri altına) 0,5-1 ml 0,1%-li adrenalin yeridilir;
-xəstəyə oksigen verilir;
-vena daxilinə 5-10 ml 2,4%-li eufillin, damcı üsulu ilə poliqlükin və s. yeridilir;
-xəstəyə narkotik preparatlar vurulur;
-xəstəyə kortikosteroid (kortizon, hidrokortizon və s. ), desensibilizə edici (dimedrol, suprastin və s. ) və
ürək dərmanları (strofantin, korqlükon) yeridilir.
Piy (dərman) emboliyası-yağlı məhlulların (məsələn, kamfora) səhvən venaya yeridilməsi zamanı
ağ ciyər damarlarının piy emboliyası baş verə bilər. Əlamətləri:ürək nahiyəsində qəfləti ağrılar, boğulma,
öskürək, döş qəfəsinin yuxarı nahiyəsində dərinin göyərməsi.
Hava emboliyası-şpris, yaxud qanköçürmə sistemindən havanın qan damarlarına keçməsi zamanı
rast gəlinir. Gecikmiş ağırlaşmalara isə virus hepatiti, sifilis, QİÇS (qazanılmış immun çatmamazlıq
sindromu) xəstəliklərinin baş verməsini göstərmək olar.
|
