49-cu f sil.
Bir yer döyü ç xmaq ist
n
kims nin ba qa bir yer ged
-
yini elan etm si, habel cüm ax-
am s
ç xan kims haqq nda
-
:
-
:
.
]
:
[
1265.
vay t edilir ki, K b ibn Malik demi dir: “Pey mb r bir yer s
xmaq ist dikd çox nadir hallarda cüm ax am ndan ba qa günl rd s -
ç xard .” ( l-Buxari, 2949)
50-ci f sil. Vidala maq
-
:
-
:
:
»
«
-
-
.
:
»
«.
]
:
[
1266.
vay t edilir ki, bu Hureyra demi dir: “(Bir d ) Pey mb r bizi bir
yer gönd rdi v dedi: “
r filank
v filank
– qurey
n olan iki n -
rin ad ç kdi – rast g ls niz, onlar yand n. Sonra biz s
ç xmaq ist -
dikd , Pey mb rl
vidala maq üçün onun yan na g ldik v o, biz dedi:
“H rç nd, m n siz filank si v filank si yand rma
mr etmi dim, lakin
(bil siniz ki,) odla yaln z Allah zab verir. Odur ki, onlar tutsan z, öldü-
rün!” ( l-Buxari, 2954)
51-ci f sil. mr sahibini e itm k
ona ita t etm k
-
:
-
:
»
«.
]
:
[
1267. bn Öm r
r vay t edir ki, Pey mb r demi dir: “Asilik (etm k
1
) mr
olunmay nca e itm k v ita t etm k
2
vacibdir. Asilik (etm k) mr olun-
duqda is , n e itm k, n d ita t etm k olar.” ( l-Buxari, 2955)
52-ci f sil. mr sahibinin
arxas nda vuru maq v onu
mühafiz etm k
-
:
-
:
»
«
:
»
1
Burada Allaha v Onun pey mb rin
qar olan asilik n
rd tutulur.
2
Söhb t ixtiyar sahibl rind n gedir.
hih l-Buxari
Cihad kitab .
490
«.
]
:
[
1268.
vay t edilir ki, bu Hureyra Pey mb rin bel dediyini e itmi dir:
“
Biz sonuncular birincil r olaca q
.
1
” (Pey mb r h mçinin) demi dir:
“Kim m
ita t ets , Allaha ita t etmi olar, kim m
asi olsa, Allaha asi
olmu olar. El
d kim mir ita t ets , m
ita t etmi olar, kim mir
asi olsa, m
asi olmu olar. mir, h qiq n, bir qalxand r. Onun r hb rli-
yi alt nda vuru ulur v onun say sind (dü
nd n) qorunmaq olur.
r
o (öz r iyy tin ) Allahdan qorxma
2
mr ed rs , özü d
dal tli olarsa,
buna gör savab qazanar. Yox,
r ba qa eyl r
3
mr ed rs , günah onun
öz boynunda qalar.” ( l-Buxari, 2957)
53-cü f sil.
Döyü
dü
nd n qaçmama a
dair bey t etm k
-
:
-
:
:
:
.
]
:
[
1269.
vay t edilir ki, ibn Öm r
demi dir: “Növb ti il
4
biz (Hudeybiy
)
qay td qda aram zdan iki n r tap lmad ki, alt nda bey t etdiyimiz a ac n
(hans a ac oldu unu) göst rsin. Bu, Allahdan bir m rh
t idi.
5
”
bn Öm rd n soru dular: “Pey mb r
shab rin (bu yolda) öl
k-
rin mi bey t etdirmi di?” Dedi: “Xeyr, s bir ed
kl rin bey t etdirmi -
di.” ( l-Buxari, 2958)
-
.
:
.
]
:
[
1270. Abdullah ibn Zeyd r vay t etmi dir ki, h rra zaman
6
bir n r onun ya-
na g lib dedi: “H nz nin o lu camaata öl
k vuru ma a dair bey t
etdirir.” Abdullah dedi: “M n bu xüsusda Pey mb rd n sonra heç k
bey t ed n deyil m.” ( l-Buxari, 2959)
1
492-ci h dis v onun qeydl rin bax.
2
Y ni yax i r görm yi.
3
Y ni günah i r görm yi.
4
Y ni Hudeybiy
sülh ba lad qlar ild n sonra g n il.
5
Yoxsa b zil ri h min a ac müq dd s bir ey hesab ed rdil r.
6
H rra M din nin yax nl nda yerl
n bir yerdir. 173-cü v 903-cü h disl v onlar n qeydl rin
bax. Bu h disd is burada ba vermi hadis q sd edilir. Bel ki, milad tarixil 683-cü ild M din hli
üsyan edib Yezidin ordusuna qar vuru mu lar.
491
-
:
:
»
«
.
.
:
»
«
.
.
]
:
[
1271.
vay t edilir ki, S
ibn kva demi dir: “M n (Hudeybiy
) Pey-
mb
bey t etdikd n sonra a ac n kölg sin ç kildim. (Bey t ed n)
adamlar n say azald qda Pey mb r (m ni ça
b) dedi: “Ey kvan n
lu, bey t etm k ist mirs nmi?” Dedim: “M n bey t etdim, ya R sulullah.”
Pey mb r : “Yen (bey t et)!”– dedi. M n d ikinci d bey t etdim.
(Yezid ibn bu Ubeyd demi dir): “M n (S
ibn kvadan) soru -
dum: “Ey bu Muslim, h min gün siz n
bey t edirdiniz?” O dedi: “Öl-
!” ( l-Buxari, 2960)
-
:
.
:
»
«
.
:
»
«
.
]
:
-
[
1272.
vay t edilir ki, Muca i demi dir: “M n qarda mla birlikd Pey m-
rin yan na g lib dedim: “Hicr t ed
yimiz bey t edirik.” Pey mb r
buyurdu: “Art q hicr t bitmi dir!” M n soru dum: “El is biz n
bey t
ed k?” Dedi: “(Öl
k) slam (ya adaca
za) v cihad (ed
yiniz )!”
l-Buxari, 2962-2963)
54-cü f sil. mir sahibi camaat-
dan ancaq onlar n gücü çatd
bir i i t b ed bil r
-
:
-
:
.
.
]
:
[
1273.
vay t edilir ki, (bir d ) Abdullah ibn M sud dedi: “Bir gün bir n r
nim yan ma g ldi v m nd n cavab bilm diyim bir ey haqq nda soru-
ub dedi: “De görüm, yax haz rl q keçmi v çox q tiyy tli bir adam mir-
rimizl birlikd döyü ç xarsa v orada biz gücümüz yetm diyi bir i i
tap rarsa, (biz ona ita t etm liyikmi)?” M n dedim: “Vallahi, m n bilmir m
n deyim. Ancaq (onu dey bil m ki,) biz Pey mb rl
birg (dö-
yü
olanda) o, bir i i biz bir d
mr ed r, biz d onu d rhal yerin yeti-
rdik. Siz Allahdan qorxduqca xeyir içind olacaqs z. Q lbiniz
übh
dü , (bu haqda ri ti yax bil n) bir adamdan soru un ki, o, ( übh ni)
sizd n uzaq etsin. Lakin (el bir dövran) ola bil r ki, siz bel adamlar tapa
bilm
siniz. Özünd n ba qa m bud olmayan Allaha and olsun ki, m n bu
dünyada olub-keç n i r bar
dü ündükd (m n bunu) t miz suyu içil-
mi v yerind çöküntüsü qalm bir nohura b nz dir m.” ( l-Buxari, 2964)
hih l-Buxari
Cihad kitab .
492
55-ci f sil. Pey mb r günün
vv lind döyü ba lamad qda
onu gün batma a meyil ed
k
yubadard
-
:
-
:
»
«.
]
:
-
[
1274. Abdullah ibn bu uf
r vay t etmi dir ki, döyü rin birind Pey m-
r dü
nl qar la
vaxt gün batma a meyil ed
k gözl di,
sonra camaat n qar
nda aya a qalxd v (onlara xitab edib) dedi: “Ey in-
sanlar, dü
nl qar -qar ya g lm yi arzulamay n v Allahdan salamatl q
dil yin! H rgah onlarla qar -qar ya g ls niz, s birli olun v bilin ki, C n-
t q nclar n kölg si alt ndad r.” Sonra (dua edib) dedi: “Kitab nazil ed n,
buludlar h
g tir n v mütt fiql rin toplumunu darmada n ed n
Allah m, onlar darmada n et v onlara q
çalmaqda biz köm k et!
1
”
l-Buxari, 2966-2965)
56-c f sil. Muzdlu i çi
-
:
-
:
:
»
«.
]
:
[
1275.
vay t edilir ki, Y ibn Umeyy
demi dir: “M n Pey mb rl
birlik-
T buk döyü ünd i tirak etdim v yükl rimi cavan bir d
yükl dim
– m nc gördüyüm i rin n etibarl da el bu idi. (H min vaxt) m n bir
çi tutdum v o, ba qa birisi il dala . (Dala anda) biri o birisinin lini di -
di v o birisi d lini di
nin a ndan bird n dart b ç xartd v ( li il
rab r) onun ön di rini d yerind n qopartd . Bu adam Pey mb rin
yan na ( ikay ) g ldi, lakin Pey mb r onun ikay tini q bul etm yib
dedi: “ st yirs n ki, lini ona ver
n, o da d
di diyi kimi s nin lini
di sin?!” ( l-Buxari, 2973)
57-ci f sil.
Pey mb rin bayra haqq nda
deyil nl r
-
:
-
:
.
]
:
[
1
Transkripsiyas : Allahumm munzil l-kitabi v mucriy s-s habi v hazimil- hzabi, ihzimhum v n-
surna aleyhim.
493
1276.
vay t edilir ki, (bir d ) Abbas Zubeyr dedi: “Pey mb r s
bay-
ra bax buraya
1
sancma
mr etdi.” ( l-Buxari, 2976)
58-ci f sil. Pey mb rin : “ Bir
ay vv lc
n (dü
nl rimin
lbin ) qorxu sal nmaqla m
yard m edilmi dir”sözü
-
:
:
-
:
»
«
.
.
]
:
[
1277.
bu Hureyra r vay t edir ki, Pey mb r demi dir: “M n y cam k l-
rl
2
(pey mb r) gönd rildim, (bir ay vv lc
n dü
nl rimin q l-
bin ) qorxu sal nmaqla m
yard m edildi v m n yuxuda ik n dünya x zi-
rinin açarlar g tirilib limin için qoyuldu.”
bu Hureyra demi dir: “Pey mb r art q aran zdan getmi dir,
3
siz is
min x zin ri ç xard b istifad edirsiniz.” ( l-Buxari, 2977)
59-cu f sil. Döyü getdikd
azuq aparmaq. Uca Allah buyu-
rur: “Özünüzl azuq götürün!
n yax azuq is t qvad r”
4
.
-
:
:
[
9
:
;
<
>=
Z
-
:
.
.
.
]
:
[
1278.
vay t edilir ki, sma
demi dir: “Pey mb r M din
hicr t etm k
ist dikd m n bu B krin evind ona yol azuq si haz rlad m, lakin bu azu-
nin v su tulu unun a
ba lama a ip tapa bilm dim. Onda m n bu
kr dedim: “M n bunlar ba lamaq üçün toqqamdan ba qa bir ey tapa
bilmir m.” bu B kr: “Toqqan iki hiss
böl, birisi il su tulu unun, o biri-
si il d azuq nin a
ba la”– dedi, m n d (onun dediyi kimi) etdim.”
1
mam l-Buxarinin n ql etdiyi 4280-c h disd bayra n M kk
ki H cun da na sanc lmas x
r
verilmi dir.
2
H
vi demi dir: “Burada “y cam k lm r” deyildikd Quran v h dis n
rd tutulur. Uca Alla-
n Öz Kitab nda c m etdiyi, habel Pey mb rimizin h disl rind varid olan k lm r y cam olmas -
na baxmayaraq, çoxm nal k lm rdir.” ( rhu-S hih-Muslim, 2/280)
3
Pey mb r
linin içind olan x zin rd n istifad etm
n dünyadan köçüb getmi dir.
4
“ l-B
” sur si, 197.
hih l-Buxari
Cihad kitab .
494
(H disin ravisi demi dir:) “(El bu s
bd n d ) ona “ikitoqqal ” l
bi
verildi.” ( l-Buxari, 2979)
60-c f sil. Uzunqula n üstünd
olan kims nin ba qa birisini
rkin almas
-
:
-
.
]
:
[
1279. Usam ibn Zeydd n
r vay t edilmi dir ki, (bir d ) Pey mb r beli-
xovlu
1
parça sal nm uzunqula a mindi v Usam ni d t rkin ald . ( l-
Buxari, 2987)
-
.
]
:
[
1280. Abdullah ibn Öm rd n
r vay t edilir ki, Pey mb r M kk nin f thi
günü öz d
sinin üstünd M kk nin yuxar t find n
daxil olduq-
da Usam ibn Zeyd onun t rkind idi, Bilal v (özün açar h val edilmi )
Osman ibn T lh
2
is onlar mü ayi t edirdil r. N hay t, Pey mb r d -
sini m scidd yer çökdürdü v (müq dd s) Evin açar g tirm yi mr
etdi. Sonra Pey mb r qap aç b iç ri daxil oldu. Onunla b rab r Usa-
, Bilal v Osman da iç ri daxil oldular. Pey mb r uzun müdd t iç ri-
qald qdan sonra bay ra ç xd . Bundan sonra camaat (K
daxil olma-
a) t sdi v oraya ilk daxil olan k s Abdullah ibn Öm r oldu. H min vaxt
o, qap n arxas nda durmu Bilal gördü v ondan: “Pey mb r harada
namaz q ld ?”– dey soru du. Bilal ona Pey mb rin namaz q ld yeri
göst rdi.
Abdullah ibn Öm r
demi dir: “M n ondan (Pey mb rin ) neç
cd etdiyini soru ma unutdum.” ( l-Buxari, 2988)
61-ci f sil. Quran Kitab
dü
n ölk sin aparma n
nilm
si
-
:
-
.
]
:
[
1
Xov: b zi parçalar n, xalça v s. üz rind inc tükcükl r.
2
Bu h min shab dir ki, Pey mb r K
nin açar saxlama ona h val etmi dir. Qeyd etm k
laz md r ki, açar indiy
k Osman ibn T lh nin n sli t
find n qorunub saxlan lm
r.
495
1281. Abdullah ibn Öm r
r vay t etmi dir ki, Pey mb r Quran dü
n
ölk sin aparma qada an etmi dir.” ( l-Buxari, 2990)
62-ci f sil. N zaman “Allahu
kb r” sözünü b rkd n dem k
nilmir
-
:
-
:
:
»
«.
]
:
[
1282.
vay t edilir ki, bu Musa ari demi dir: “Biz Pey mb rl
birlikd
(s rd olark n) h r hans bir vadiy endikd uca s sl : “L ilah ill llah”
“Allahu kb r”– dey rdik. Sonra Pey mb r buyurdu: “Ey insanlar,
özünüz yaz
z g lsin! Ax siz n kar, n d uzaqda olan (bir tanr ) ça -
rs z. H qiq n d , (Allah) sizinl dir v O, E id ndir, Yax nd r! Onun ad
mübar k,
ti is ucad r!” ( l-Buxari, 2992)
63-cü f sil. Vadiy endikd
“Sübhan llah!” dem k
-
:
-
:
.
]
:
[
1283.
vay t edilir ki, Cabir ibn Abdullah
demi dir: “Biz (hündür bir yer )
qalxd qda: “Allahu kb r” dey r, (h r hans bir vadiy ) endikd is “Sübha-
llah!”– dey rdik.” ( l-Buxari, 2993)
64-cü f sil.
rd olan adama, evind
etdiyi
ll rin savab q
r
savab yaz r
-
:
-
:
:
»
«.
]
:
[
1284.
bu Musa r vay t edir ki, Pey mb r demi dir: “(Mömin) b nd x st -
ndiyi v ya s rd oldu u zaman ona evind , h m d sa lam olark n et-
diyi
ll rin savab q
r savab yaz r.” ( l-Buxari, 2996)
65-ci f sil. T kba na s
xmaq
-
:
-
:
»
«
.
]
:
[
hih l-Buxari
Cihad kitab .
496
1285. bn Öm r
r vay t edir ki, Pey mb r demi dir: “
r insanlar t kba-
na s
ç xmaq bar sind m n bildiyimi bils ydil r, heç bir müsafir gec
vaxt t kba na s
ç xmazd .” ( l-Buxari, 2998)
66-c f sil. Cihada ata-anan n izni
il getm k
-
:
-
:
:
»
«
:
»
«
.
]
:
[
1286.
vay t edilir ki, Abdullah ibn Amr
demi dir: “(Bir d ) bir n r Pey-
mb rin yan na g lib cihada getm k üçün izn ist di. Pey mb r soru -
du: “Valideynl rin sa
rm ?” O: “B li!”– dey cavab verdi. Pey mb r
buyurdu: “El is onlar üçün çal .” ( l-Buxari, 3004)
67-ci f sil. D
nin boynundan
nq rov v buna b nz r bir ey
asmaq bar
deyil nl r
-
:
-
.
]
:
[
1287.
bu B ir l- nsari r vay t etmi dir ki, (bir d ) o, Pey mb rl
birlik-
s rd olark n v bu snada camaat yatma a haz rla ark n Pey mb r
onlar n yan na bir elçi gönd rdi (ki, onlara desin): “Heç bir d
nin boy-
nunda kiri
n
1
düz ldilmi boyunba qalmas n v ya k silib at lmam bir
(d
d olsun) boyunba qalmamal r.” ( l-Buxari, 3005)
68-ci f sil. Orduya yaz lm bir
kims nin zövc si h cc ziyar tin
getmi
v ya h min adam n
(ba qa) bir üzrlü s
bi varsa, ona
(t rxis olunma a) izn verilirmi?
-
:
-
:
»
«
.
:
.
:
»
«.
]
:
[
1288.
vay t edilir ki, ibn Abbas
Pey mb rin bel dediyini e itmi dir:
“Heç bir ki i (nam hr m) bir qad nla t klikd qalmamal v heç bir qad n ya-
1
Kiri : ox yay n iki ucuna tar m ba lanan ip.
497
nda m hr mi olmadan s
ç xmamal r!” Bu vaxt bir n r aya a qal-
b dedi: “Ya R sulullah, m n filan (döyü
i tirak etm k üçün) orduya ya-
lm am, zövc m is h cc ziyar ti üçün yola ç xm
r.” Pey mb r bu-
yurdu: “Get, zövc nl birlikd h cc ziyar tini yerin yetir!” ( l-Buxari, 3006)
69-cu f sil.
sirl rin z ncirl nm si
-
:
-
:
»
«.
]
:
[
1289.
bu Hureyra r vay t edir ki, Pey mb r demi dir: “Allah z ncirl nmi
sirl rin
1
C nn daxil olaca na t ccüb ed
k!” ( l-Buxari, 3010)
70-ci f sil. Dü
n ölk sin gec
vaxt hücum etm k v hücum
tic sind u aqlar n öldürül-
si (yolverilm zdir)
-
:
-
:
-
-
:
»
«
:
»
«.
]
:
[
1290.
vay t edilir ki, S b ibn C ssam
demi dir: “Pey mb r
bvada (v
ya V ddanda) m nim yan mdan keç rk n ondan, gec vaxt mü rikl hü-
cum etm k v (hücum snas nda) qad nlar n v u aqlar n öl bil
yi bar
soru dular.” Dedi: “Bunlar onlar n bir parças r.”
n Pey mb rin bel dediyini e itdim: “Qoruqlar ancaq Allaha v
Onun elçisin
aiddir.
2
” ( l-Buxari, 3012)
71-ci f sil. Döyü snas nda u aq-
lar n öldürülm si (yolverilm zdir)
-
:
-
.
]
:
[
1291. Abdullah ibn Öm r
r vay t etmi dir ki, Pey mb rin apard döyü -
rin birind bir qad n meyiti tap ld . El bu s
bd n d Pey mb r qa-
nlar n v u aqlar n öldürülm sini qada an etdi. ( l-Buxari, 3014)
1
Bunlar o k sl rdir ki, kafir ik n döyü
sir dü mü , sonra müs lmanlar n vasit sil slam dinini
bul etmi v bundan sonra da Qiyam t günü iman hli il birg C nn daxil olacaqlar.
2
1095-ci h disin qeydl rin bax.
hih l-Buxari
Cihad kitab .
498
72-ci f sil. Allah n zab il zab
verm k olmaz
-
:
-
:
»
«
.
:
»
«
.
]
:
[
1292.
vay t edilir ki, linin bir d st adam
1
yand rd bar
x
r ibn Ab-
basa
çatd qda o demi dir: “M n (onun yerind ) olsayd m, onlar yand r-
mazd m. Çünki Pey mb r demi dir: “Allah n zab il zab verm yin!”
n (sad
) onlar öldür rdim. Nec ki, Pey mb r buyurmu dur: “Di-
nini d yi n kims ni öldürün!” ( l-Buxari, 3017)
73-cü f sil
-
-
:
:
»
«
.
]
:
[
1293.
vay t edilir ki, bu Hureyra demi dir: “M n Pey mb rin bel dedi-
yini e itmi m: “(Bir d ) bir qar qa pey mb rl rd n birini di di v o,
qar qa yuvas n yand lmas
mr etdi.” Onda Allah ona bel v hy etdi:
“S ni qar qa di di dey , Allah n nin t rifl r dey n bir ümm ti yand r-
n!” ( l-Buxari, 3019)
Dostları ilə paylaş: |