9-cu f sil.
m slamda, h m d cahiliyy t
dövründ özünü ata-babalar na
aid ed n kims haqq nda
-
:
-
:
[
O
P
Q
Z
:
»
«
.
]
:
[
1467.
vay t edilir ki, ibn Abbas
demi dir: “(Allah n) “ n yax n qohumlar
qorxut!”
1
ay si nazil olduqda Pey mb r uca s sl : “Ey F hr o ullar !
Adiy o ullar !...”– deyib qurey lil rin ayr -ayr n sill rini ça rma a ba la-
.” ( l-Buxari, 3525)
10-cu f sil.
sil-n
binin t hqir olunma
ist
n kims haqq nda
-
:
-
:
:
»
«
.
.
]
:
[
1468.
vay t edilir ki, Ai
demi dir: “H ssan (öz eiri il ) mü rikl ri gülünc
ziyy td qoymaqla yerin oturtmaq üçün Pey mb rd n izn ist di.
Pey mb r soru du: “B s m nim sil-n
bim nec olacaq?” H ssan dedi:
“Tük x mirin içind n ç xar ld kimi, m n s ni onlar n aras ndan ç xaraca-
am.
2
” ( l-Buxari, 3531)
11-ci f sil. Pey mb rin adlar
bar
varid olan (r vay tl r)
-
:
-
:
:
»
«.
]
:
[
1
“
ra” sur si, 214.
2
Burada H ssan Pey mb rin d
-babalar n ad ç km
yini, onlar t hqir etm
yini
bildirmi dir.
hih l-Buxari
rif layiq xüsusiyy tl r kitab .
572
1469. Cubeyr ibn Mutim r vay t edir ki, Pey mb r demi dir: “M nim be
ad m var: m n h m Muh mm d
1
, h m d
hm
m
2
, m n Allah n m nim
vasit ml küfrü yox etdiyi Mahiy m
3
, m n, aya alt nda insanlar n m
topland Ha ir m
4
, m n Aqib m
5
”. ( l-Buxari, 3532)
-
:
:
»
«.
]
:
[
1470.
bu Hureyra r vay t edir ki, Pey mb r demi dir: “M
r siz Allah n
qurey lil rin t hqirl rini v l
tl rini m nd n nec uzaqla rd na t ccüb-
nmirsinizmi? Onlar “muz mm mi”
6
t hqir edir v “muz mm
” l
t
oxuyurlar, halbuki m n Muh mm
m.” ( l-Buxari, 3533)
12-ci f sil.
Pey mb rl rin sonuncusu
-
:
-
:
:
»
«.
]
:
[
1471. Cabir ibn Abdullah
r vay t edir ki, Pey mb r demi dir: “M nim v
nd n vv lki pey mb rl rin m
li, kamil v göz l kild bir ev tikmi ,
lakin bir küncünd k rpicinin birini qoymam bir adam n m
lin b nz -
yir. nsanlar bu evin için daxil olur, ona heyr t edib deyirl r: “Bura bir k r-
pic qoyulsayd , ( la olard ).” ( l-Buxari, 3534)
-
:
»
«.
]
:
[
1472.
bu Hureyra r vay t edir ki, Pey mb r demi dir: “M nim v vv lki
pey mb rl rin m
li, göz l v heyr tamiz bir ev tikmi , lakin k rpicinin
birini qoymam bir kims nin m
lin b nz yir. Camaat bu evin yan-yör -
sind n keçir, ona t ccüb edir v deyirl r: “N üçün bura bir k rpic qoyul-
may b?” (Sonra) Pey mb r davam edib dedi: “O k rpic m
m v m n
pey mb rl rin sonuncusuyam.” ( l-Buxari, 3535)
13-cü f sil. Pey mb rin v fat
-
:
-
.
]
:
[
1
“Muh mm d” – M dh olunan.
2
“ hm d” – M dh olunma a layiq.
3
“Mahi” – Silib yox ed n.
4
“Ha ir” – Bir yer toplayan.
5
“Aqib” – sonuncu.
6
“Muz mm m”in h rfi t rcüm si m
mm t olunan, alçaq v s. Bel ki, mü rikl r vaxt yla Muh m-
d deyib ça rd qlar adam , öz ad il ça rm rd lar, ona “muz mm m” deyirdil r.
573
1473. Ai
r vay t etmi dir ki, Pey mb r altm üç ya nda v fat etmi dir.
l-Buxari, 3536)
14-cü f sil
-
-
.
.
]
:
[
1474.
vay t edilir ki, Cueyd ibn Abdur-R hman demi dir: “M n Saib ibn Yezi-
di doxsan dörd ya nda ik n gördüm, çox gümrah qalm
, b
nini d ax
tuturdu. O deyirdi: “M n y qin bilir m ki, indiy
k yax e itm yimin v
görm yimin yegan s
bi ancaq Pey mb rin duas r. Bir d xalam
ni onun yan na apard v : “Ya R sulullah, bac m o lu x st dir, (onun
üçün) Allaha dua et!”– dedi, o da m nim üçün dua etdi.” ( l-Buxari, 3540)
15-ci f sil. Pey mb rin v sfi
-
:
-
:
.
.
]
:
[
1475.
vay t edilir ki, Uqb ibn Haris demi dir: “(Bir d ) bu B kr sr na-
maz q ld qdan sonra (evind n) bay ra ç xd . (Bu vaxt) o, H
nin u aqlar-
la oynad
gördü v onu çiynin otuzdurub dedi: “Atam s
qurban, s n
lid n çox Pey mb ox ay rsan.” li (bu sözü e id nd ) güldü.” ( l-Bu-
xari, 3542)
-
:
.
.
.
]
:
[
1476.
vay t edilir ki, bu Cuheyf
demi dir: “M n Pey mb ri görmü m.
n ibn li
ona ox ay rd .” (H disi dan an ravi) dedi: “M n bu Cu-
heyf
dedim: “Pey mb ri m
v sf et.” O dedi: “O, a
niz idi, saq-
qal na da d n dü mü dü. Pey mb r biz on üç di i d
verilm sini mr
etdi. Biz o d
ri götürm mi
n vv l Pey mb r v fat etdi.” ( l-Bu-
xari, 3544)
-
:
.
]
:
[
1477.
rir ibn Osman r vay t etmi dir ki, o, Pey mb rin
shab si Abdullah
ibn Busrdan soru du: “Bir de gör k, s n Pey mb ri qocal nda görmü-
nmi?” Dedi: “Onun alt dodaq
nda bir neç a tük var idi.” ( l-Buxa-
ri, 3546)
hih l-Buxari
rif layiq xüsusiyy tl r kitab .
574
-
:
.
]
:
[
1478.
vay t edilir ki,
s ibn Malik demi dir: “Pey mb r ortaboy bir adam
idi, o, n hündürboy, n d b st boy idi. Onun d risi q la çal rd , o n a ap-
paq, n d qarayan z idi. Saçlar da n tam q vr m, n d dümdüz idi. Q rx ya-
nda ik n ona v hy nazil oldu. (Bundan sonra) o, on il M kk
1
, on il d
din
qald v (h min ill rd ) ona v hy nazil oldu. (Pey mb r v fat
etdikd ) onun saç-saqqal nda heç iyirmi
d a tük yox idi.” ( l-Buxari, 3547)
-
:
.
]
:
[
1479.
vay t edilir ki,
s ibn Malik demi dir: “Pey mb r n çox hündür-
boy, n d b st boy idi, n düma d rili, n d qarayan z idi, saçlar da n
tamamil q vr m, n d dümdüz idi. Onun q rx ya tamam olduqda Allah
onu pey mb r gönd rdi. (Bundan sonra) o, on il M kk
, on il d M di-
ya ad . Allah Pey mb rin dünyas d yi dikd onun saç-saqqal n-
da heç iyirmi
d a tük yox idi.” ( l-Buxari, 3548)
-
.
]
:
[
1480.
vay t edilir ki, B ra demi dir: “Pey mb r h m zahiri görk m, h m
xlaq bax
ndan insanlar n n göz li idi. O n çox hündürboy, n d
st boy idi.” ( l-Buxari, 3549)
-
:
:
.
]
:
[
1481.
vay t edilir ki, (dir d )
sd n soru dular: “Pey mb r (saçlar )
boyayard
?” O dedi: “Xeyr, onun h r iki gicgah nda (c mi) bir neç a tük
var idi.” ( l-Buxari, 3550)
-
:
.
]
:
[
1482.
vay t edilir ki, B ra ibn Azib
demi dir: “Pey mb r ortaboy, enli
kür k bir adam idi. Onun saçlar qula
n
rc yin
çat rd . M n onu q r-
libasda gördüm. Do rusu, m n heç vaxt ondan yara ql insan görm -
mi m.” ( l-Buxari, 3551)
-
:
:
.
]
:
[
1
slind , Muh mm
pey mb rlik verildikd n sonra M kk
on üç il ya am v onun üç ilini
gizlin, on ilini is aç q-ayd n d
t aparm
r. Bu h disd d m hz aç q-ayd n d
t apard ill r
rd tutulur.
575
1483.
vay t edilir ki, B radan soru dular: “Pey mb rin üzü q nc kimi
(par lday rd
)?” O dedi: “Xeyr, onun üzü (on dörd gec lik) ay kimi (nur-
lu) idi.” ( l-Buxari, 3552)
-
:
.
.
]
:
[
1484.
vay t edilir ki, bu Cuheyf
demi dir: “(Bir d ) Pey mb r günor-
taça B thaya
1
gedib d st maz ald , sonra da önünd yer sanc lm bir
ac parças oldu u halda
2
zöhr namaz iki rük t v sr namaz iki rük t
ld .”
bu Cuheyf demi dir: “(Pey mb r namaz q lark n h min a ac par-
ças n) arxa t find n qad n keçib gedirdi. Namazdan sonra insanlar ona ya-
nla b ll rini onun lin toxundurma a, sonra da üzl rin sürtm
ba -
lad lar
3
. M n onun lini tutub üzüm qoydum v onun qardan soyuq oldu-
unu, h m d mü kd n daha göz l iy verdiyini hiss etdim.” ( l-Buxari, 3553)
-
:
»
«.
]
:
[
1485.
bu Hureyra r vay t edir ki, Pey mb r demi dir: “M n Ad m o ullar -
n bir-birinin ard nca g n n xeyirli n sill ri aras ndan (pey mb r) gönd -
rildim v n hay t, gönd rildiyim bu n sil aras nda oldum.” ( l-Buxari, 3557)
-
.
]
:
[
1486. bn Abbas r vay t edir ki, Pey mb r saçlar aln na tök rdi, mü rikl r
is saçlar ta ay rard lar. Kitab hli d saçlar al nlar na tök rdil r. Pey-
mb r (Allah n) ona buyurduqlar istisna olmaqla, dig r i rd Kitab
hlin uy un h
t etm yi xo layard . Sonralar o, saçlar ta ay rma a
ba lad .” ( l-Buxari, 3558)
-
:
:
»
«.
]
:
[
1
313-cü h disin qeydl rin bax.
2
ri t buna sütr deyir. Namaz q lan n qar
ndak sütr nin uzunlu u n az y
rin arxas boyda
(t xmin n bir qar ) olmal r. ( rhul-Mumti al Zadul-Must qna, 3/208).
3
Onlar n m qs di Pey mb rin sa
nda onun vasit sil b
nail olmaq idi. Buna da
bc
“t
rruk” deyilir. 1317-1319-cu h disl bax.
hih l-Buxari
rif layiq xüsusiyy tl r kitab .
576
1487.
vay t edilir ki, Abdullah ibn Amr
demi dir: “Pey mb r
bsiz v
kobud olmam
r. O dey rdi: “Sizin n xeyirliniz xlaq n göz l olan z-
r!” ( l-Buxari, 3559)
-
:
.
]
:
[
1488.
vay t edilir ki, Ai
demi dir: “Pey mb
iki eyd n birini seç-
k t klif edildikd , – günah i r istisna olmaqla, – h mi daha asan olan -
seç rdi. Günah i görm k t klif olunduqda is o, bundan ham dan çox ç -
kin rdi. Pey mb r öz n fsin gör heç k sd n intiqam almam
r. Yal-
z Allah n qoydu u qanunlar pozulduqda Allaha gör intiqam alard .” ( l-
Buxari, 3560)
-
:
.
]
:
[
1489.
vay t edilir ki,
s
demi dir: “M n Pey mb rin
lind n daha
yum aq n bir ip
, n d bir z rxaraya toxunmu am. H mçinin m n heç
vaxt Pey mb rin rayih sind n v iyind n daha xo iy duymam am.”
l-Buxari, 3561)
-
:
.
]
:
[
1490.
vay t edilir ki, bu S id l-Xudri demi dir: “Pey mb r hücr sin
kilmi bakir q zdan daha h yal idi.” ( l-Buxari, 3562)
-
:
.
]
:
[
1491. Dig r r vay td deyilmi dir: “(Pey mb rin ) n is xo una g lm dikd ,
bunu onun üzünd n anlayard q.” ( l-Buxari, 3562)
-
:
.
]
:
[
1492.
vay t edilir ki, bu Hureyra demi dir: “Pey mb r heç vaxt heç bir
yem yi pisl
zdi. Yem k xo una g ldikd onu yey r, ks halda is onu
rk ed rdi.” ( l-Buxari, 3563)
-
.
]
:
[
1493.
vay t edilir ki, Ai
demi dir: “Pey mb r el bir t rzd dan ard
ki, onun sözl rini saymaq ist
n adam onu saya bil rdi.” ( l-Buxari, 3567)
-
:
.
]
:
[
1494.
vay t edilir ki, Ai
demi dir: “Pey mb r sizin kimi t m-t sik
qatma-qar q dan mazd .” ( l-Buxari, 3568)
577
16-c f sil. Pey mb rin gözl ri
yatsa da, q lbi yatm r
-
:
-
.
.
]
:
[
1495.
s Pey mb rin gec ik n M scidülh ramdan s
ç xmas r va-
t edib demi dir: “Pey mb
v hy nazil olmam dan vv l, o, M scidül-
ramda yatark n onun yan na üç n r
1
g ldi. Birncisi dedi: “Bunlardan
hans odur?” kincisi dedi: “Bu onlar n n xeyirlil ridir!” Ax nc dedi: “ n
xeyirlisini götürün!” Bu hadis
n sonra Pey mb r onlar görm di. N -
hay t, ba qa bir gec onlar (yen ) g ldil r. Pey mb r onlar q lbi il gö-
rürdü. Pey mb rin gözl ri yatsa da, q lbi yatmazd . Pey mb rl rin ha-
bel olmu lar, gözl ri yatsa da, q lbl ri yatmazd . Bundan sonra C brail
lib onu göy qald rd .” ( l-Buxari, 3570)
17-ci f sil. slamda olan
pey mb rlik lam tl ri
-
:
-
:
.
:
.
]
:
[
1496.
vay t edilir ki,
s demi dir: “(Bir d ) Pey mb r Z vrada
2
olar-
n bir qab (su) g tirdil r v o, lini qab n için sald . (Bundan sonra) onun
barmaqlar aras ndan su qaynay b ç xma a ba lad v (yan ndak ) adamlar n
ham (bu su il ) d st maz ald .”
sd n) soru dular: “Siz neç (n r) idiniz?” Dedi: “Üç yüz v ya üç
yüz yax n.”( l-Buxari, 3582)
-
:
:
»
«
.
:
»
«
.
]
:
[
1497.
vay t edilir ki, Abdullah ibn M sud demi dir: “Biz möcüz ri b
t
hesab edirdik, siz is onlar (insanlar ) qorxutmaq üçün s
b hesab edirsi-
niz. (Bir d ) biz Pey mb rl
birg s rd olark n (özümüzl götürdü-
yümüz) su azald . Onda Pey mb r : “Art q qalm suyu g tirin!”– dedi v
ona içind az miqdarda su olan bir qab g tirdil r. O, lini qab n için sald ,
1
Y ni m kl r.
2
M din bazar n yax nl ndak yer.
hih l-Buxari
rif layiq xüsusiyy tl r kitab .
578
sonra buyurdu: “Hayd g lin mübar k sudan (d st maz) al n. B
t Allah-
dand r!” M n Pey mb rin barmaqlar aras ndan su qaynay b ç xd
gördüm. Habel , biz yem k yey rk n yem yin (Allah n nin ) t rifl r dedi-
yini e id rdik.” ( l-Buxari, 3579)
-
:
»
«
.
]
:
-
[
1498.
bu Hureyra r vay t edir ki, Pey mb r demi dir: “Siz tükd n qay l-
s nd ll r geyinmi adamlarla döyü
yinc , habel q q gözlü, q rm -
sif t, yast burun, üzl ri d döym qalxana b nz r türkl rl vuru may nca
Qiyam t qopmayacaq. Siz insanlar n n xeyirlisinin, özün (hakimiyy t) t k-
lif edil
k buna n çox nifr t ed n kims r oldu unu gör
ksiniz. n-
sanlar m
nl r
1
kimidirl r. Cahiliyy t dövründ onlar n xeyirli olanlar s-
lamda da xeyirli olarlar. Siz el bir zamana yeti
ksiniz ki, (h min vaxt h r
biriniz) ail v mal-dövl t sahibi olmaqdan daha çox m ni görm k ist
-
kdir.” ( l-Buxari, 3587-3589)
-
:
»
«.
]
:
[
1499.
bu Hureyra r vay t edir ki, Pey mb r demi dir: “Siz
md n q rm -
sif t, yast burun, q q gözlü, üzl ri döym qalxana b nz r, s nd ll ri d
tükd n olan xuzlar v kirmanl larla vuru may nca Qiyam t qopmayacaq.”
l-Buxari, 3590)
-
:
:
»
«
.
:
»
«.
]
:
[
1500.
bu Hureyra r vay t edir ki, Pey mb r demi dir: “ nsanlar Qurey
n
olan bir n silin lind m hv olacaq
2
. ( shab r): “Biz n buyurursan?”–
dey soru dular. Pey mb r buyurdu: “Yax olar ki, insanlar onlardan
uzaq dursunlar.” ( l-Buxari, 3604)
-
:
:
»
«
.
.
]
:
[
1501.
vay t edilir ki, bu Hureyra demi dir: “M n do ru dan an v do ru-
lu u t sdiq edilmi Pey mb rin bel dediyini e itmi m: “M nim ümm -
tim Qurey
n olan bir neç yeniyetm nin lind m hv olacaq.”
1
1451-ci h disin qeydl rin bax.
2
H disd qurey
n olub hakimiyy t davas ed n b zi ç
n adamlar n atd s hv add mlar
tic sind müs lman ümm tinin ba na g
k müsib tl r n
rd tutulur. H qiq n d , Pey mb r
dediyi kimi olmu dur. (F thul-Bari)
579
bu Hureyra M rvan ibn H
dedi): “ st yirs ns , onlar n adlar
(s
) ver bil m: (bu) filank sin o ullar v filank sin o ullar r.” ( l-Bu-
xari, 3605)
-
:
.
:
»
«
.
:
»
«
.
:
»
«
.
:
»
«
.
:
»
«
:
»
«
.
:
»
«.
]
:
[
1502.
vay t edilir ki, Huzeyf ibn Y
n demi dir: “ nsanlar Pey mb rd n
xeyirxah i r bar
soru ard lar, m n is ondan r
ll r bar sind
soru ard m ki, x ri m
d ym sin. M n dedim: “Ya R sulullah, biz, h qi-
n d , cahillik v
r içind ya ay rd q. Allah biz bel bir xeyir
1
n sib
etdi. Bu xeyird n sonra r g bil rmi?” (Pey mb r ): “B li!”- dedi. M n
soru dum: “B s bu rd n sonra (yen ) xeyir g bil rmi?” (Pey mb r )
dedi: “B li, lakin bu xeyir ( r) l
si bula acaqd r.” M n soru dum: “O n
dir?” Dedi: “M nim yolumu tutub getm
n adamlar olacaq. Onlar yax-
i r gördükl ri kimi, pis
ll r d ed
kl r.” M n soru dum: “B s bu
xeyird n sonra r g
kmi?” Dedi: “B li, h min vaxt C
nn
ça ran
(az n) adamlar olacaq. Kim onlar n ça
q bul ets , C
nn
at la-
caqd r.” M n dedim: “Ya R sulullah, onlar biz v sf et!” O buyurdu: “Onlar
bizl rd n olacaq v bizim kimi dan acaqlar.” Soru dum: “O vaxta q
r ya-
asam, m n n edim?” Buyurdu ki: “Müs lman camaat na qo ul v onlar n
imam na tabe ol!” Dedim: “B s onlar n n bir camaat , n d bir imam olma-
sa nec ?” Dedi: “Arxa di rinl a ac kökünd n yap
olsan bel , o firq -
rin ham ndan uzaq dur v ölüm s ni haqlayanad k bu v ziyy td qal!”
l-Buxari, 3606)
-
:
:
»
«
.
]
:
[
1503.
vay t edilir ki, li demi dir: “M n Pey mb rd n bir h dis r vay t
ets m, bilin ki, m nim üçün guruppultu il göyd n yer dü
k, Pey m-
rin ad ndan yalan dan maqdan daha yax
r. Söhb t öz aram zda
qals n, bilin ki, müharib aldatmad r
2
. M n Pey mb rin bel dediyini
1
Burada slam dininin v Muh mm din pey mb r olaraq gönd rilm si n
rd tutulur.
2
Y ni dediyi ikiba v ikim nal ola bil r.
hih l-Buxari
rif layiq xüsusiyy tl r kitab .
580
itmi m: “Ax r zamanda ya lar az, beyinl ri küt olan kims r g
kl r.
Onlar n xeyirli sözl ri dan acaqlar, (lakin) ox ovunu d lib keçdiyi kimi slam-
dan ç xacaqlar. Onlar n iman xirtd kl rind n o yana keçm
kdir. Odur
ki, onlar harada görs niz, öldürün! übh siz ki, onlar öldür n kims
Qiyam t günü bunun müqabilind mükafat veril
kdir.” ( l-Buxari, 3611)
-
:
:
»
«.
]
:
[
1504.
vay t edilir ki, X bbab ibn rat demi dir: “Pey mb r libas na bürü-
nüb K
nin kölg sind dinc rk n biz onun yan na g ldik v ona ikay t
edib dedik: “Bizim üçün köm k dil
ks nmi? Bizim üçün Allaha dua
etm
ks nmi?” O buyurdu: “Sizd n vv l ya am (möminl rd n) birisini
tutub torpa a basd rard lar, sonra da mi ar g tirib onun ba
n t n ortas na
qoyar v onu iki hiss
böl rdil r, lakin bu (i
nc ) onu dinind n dönd
bilm zdi. Kimisini d d mir daraqlarla ba
ta sümüy
k v ya siniri-
k darayard lar, lakin bu ( zab) onu dinind n dönd
bilm zdi. Vallahi,
Allah bu dini tamamlayacaq
1
, h tta i o yer g lib çatacaq ki, atl S nadan
dr mövt s r ed
k v (yolda) Allahdan ba qa heç k sd n v ya cana-
var n qoyunlar na hücum ed
yind n ba qa heç n
n qorxmayacaqd r.
Lakin siz t sirsiniz.” ( l-Buxari, 3612)
Dostları ilə paylaş: |