1553.
vay t edilir ki,
s ibn Malik demi dir: “ nsardan olan bir qad n u a-
il birlikd Pey mb rin yan na g ldi. Pey mb r onunla dan
v
ona iki d dedi: “Can m lind olan Allaha and olsun ki, siz, h qiq n d ,
nim n çox sevdiyim insanlars z.” ( l-Buxari, 3786)
-
:
.
.
]
:
[
1554. Zeyd ibn rqam r vay t edir ki, nsar demi dir: “Ya R sulullah, h r bir
pey mb rin davamç lar olub, biz d s nin yolunu tutub gedirik. El is
Allaha dua et ki, bizi s nin davamç lar ndan etsin.” Pey mb r d (onlar
üçün) dua etdi.” ( l-Buxari, 3787)
5-ci f sil.
nsar n evl rinin f zil ti
-
:
-
:
»
«
.
.
:
»
«
.
]
:
[
1555.
bu Humeyd r vay t edir ki, Pey mb r demi dir: “ nsar evl rinin n
xeyirlisi N ccar o ullar n evi, sonra Abdul
l o ullar n, sonra Haris
ullar n, sonra da Said o ullar n (evl ridir). Bununla bel nsardan olan
r k sin evi xeyirlidir.” Bundan sonra biz S d ibn Ubad il rastla q.”
hih l-Buxari
nsar n t rif layiq xüsusiyy tl ri kitab .
600
bu Humeyd) dedi: “Ey bu Useyd, görmürs n ki, Pey mb r
nsa-
n xeyirli oldu unu söyl mi v bizi ax ra saxlam
r?!” Bundan sonra S d
Pey mb
çat b dedi: “Ya R sulullah, nsar n xeyirli oldu u söyl nildi,
bizi is ax ra saxlad lar.” Pey mb r buyurdu: “M
r siz xeyirli insan-
lardan olma
z b s etmirmi?!” ( l-Buxari, 3791)
6-c f sil.
Pey mb rin
nsara:
“Hovuzumun ba nda m niml
görü
k s bir edin!” dem si
-
:
:
"
"
-
:
»
«.
]
:
[
1556. Usey ibn Hudeyr r vay t edir ki, (bir d ) nsardan biri (Pey mb
)
dedi: “Ya R sulullah, filank
v zif verdiyin kimi, b lk m
d v zif ve-
n?” (Pey mb r ) dedi: “M n (sizin aran zdan getdikd n) sonra (q ni-
tl ri paylayan k sl rin dig r insanlar sizd n) üstün tutacaqlar gör
k-
siniz. Hovuzumun ba nda m niml görü
k s bir edin!” ( l-Buxari, 3792)
-
:
:
»
«.
]
:
[
1557.
s ibn Malik r vay t edir ki, Pey mb r
nsara demi dir: “M n (si-
zin aran zdan getdikd n) sonra (q nim tl ri paylayan k sl rin dig r insanla-
sizd n) üstün tutacaqlar gör
ksiniz. M
qovu anad k s bir edin.
Siz v d edil n yer hovuzumun ba
r.” ( l-Buxari, 3793)
7-ci f sil.
Uca Allah n: “H tta özl ri ehtiyac
içind olsalar bel , onlar özl rin-
n üstün tuturlar...”
1
sözü
-
:
:
[
É
Ê
Ë
Ì
Í
Î
ÐÏ
Z
-
.
:
»
«
.
.
.
.
:
»
-
-
«
:
[
É
Ê
Ë
Ì
Í
Î
ÐÏ
Ñ
Ò
Ó
Ô
Õ
Ö
×
Z
.
]
:
[
1
“ l-H r” sur si, 9.
601
1558.
bu Hureyra r vay t edir ki, bir n r Pey mb rin yan na (qonaq) g l-
di. O, ( shab rd n) birini (yem k-içm k g tirm k üçün) zövc rinin yan -
na gönd rdi. Pey mb rin zövc ri evd sudan ba qa heç n olmad
ona x
r verdil r. Onda o, ( shab rin müraci t edib) dedi: “Kim (m nim
qona ma) qay göst
r v ya onu evind qonaq saxlayar?” nsardan olan
bir n r: “M n!”– deyib onu evin apard v zövc sin : “R sulullah n qona-
na layiqinc hörm t et!”- dey buyurdu. (Zövc si ona): “U aqlar
n ye-
yind n ba qa yem k yoxdur!”– dey cavab verdi. ( shab ) dedi: “Yem -
yi haz rla, ç ra yand r, u aqlar yem k ist
r, onlar yat zd r!” Zövc si
yem yi haz rlad , ç ra yand rd v u aqlar yat zd rd . Sonra aya a qalx b
özünü guya ç ra düz ldirmi kimi göst rdi v bil kd n onu söndürdü.
Sonra h r ikisi ( ll rini qaba uzadaraq) özl rini guya yem k yeyirl rmi ki-
mi (qona a) göst rdil r v o gec onlar ac yatd lar. S
r aç ld qda h r iki
shab Pey mb rin yan na getdi. Pey mb r (onlara): “Allah sizin dü-
nki
liniz güldü v ya ondan t ccübl ndi!”– dedi v bu ay nazil ol-
du: “...H tta özl ri ehtiyac içind olsalar bel , onlar özl rind n üstün tu-
turlar. N fsinin tamah ndan qorunan kims r nicat tapanlard r.” ( l-Bu-
xari, 3898)
8-ci f sil. Pey mb rin : “ nsa-
n) yax i rini q bul edin v
onlar n t qsirl rind n keçin!” sözü
-
:
:
"
"
-
:
.
:
:
»
«.
]
:
[
1559.
vay t edilir ki,
s ibn Malik demi dir: “(Bir d ) bu B kr v Ab-
bas nsardan olan v bir yer y
b a layan bir toplumun yan ndan keç r-
n (ikisind n biri onlardan) soru du: “Sizi a ladan n dir?” Onlar dedil r:
“Pey mb rl
keçirdiyimiz günl r yad
za dü üb.” Sonra (Abbas) Pey-
mb rin yan na g lib bunu ona x
r verdi. (Bunu e id nd ) Pey mb r
ba bürünc yin ha iy si il sar nm halda (evd n) bay ra ç xd v g lib
minb qalxd . (Pey mb r ) o günd n sonra bir daha minb qalxmad .
O, Allaha h md-s na edib t rifl r dedikd n sonra buyurdu: “M n siz nsa-
ra (qay göst rm yi) buyururam. Çünki onlar m nim can-ciy rim v sirda -
lar md r. Onlar art q öz borclar yerin yetirmi r. Bundan sonra onlar
qazanacaqlar (mükafat) gözl yir. Odur ki, onlar n yax i rini q bul edin
onlar n t qsirl rind n keçin!” ( l-Buxari, 3799)
-
:
:
»
hih l-Buxari
nsar n t rif layiq xüsusiyy tl ri kitab .
602
«.
]
:
[
1560.
vay t edilir ki, ibn Abbas
demi dir: “(Bir d ) Pey mb r çiynin
atd bürünc
bürünmü , ba da ya r ngind olan bez parça il sar n-
halda (evind n) ç xd . N hay t, minb qalx b oturdu v h md-s na
edib t rifl r dedikd n sonra buyurdu: “Sonra is ... Ey insanlar! H qiq n d ,
insanlar çoxald halda nsar azal r v i o yer g lib çatacaq ki, onlar ye-
kd ki duz q
r qalacaqlar. Sizd n biriniz kims
z
r v ya fayda ve-
k bir i ba nda olarsa, qoy onlardan yax i r gör nl rin (yax qlar )
bul etsin v pis i r gör nl rin (t qsirl rind n) keçsin!” ( l-Buxari, 3800)
9-cu f sil. S d ibn Muaz n
rif layiq xüsusiyy tl ri
-
:
-
:
:
»
«.
]
:
[
1561.
vay t edilir ki, Cabir demi dir: “M n Pey mb rin bel dediyini e it-
mi m: “(Allah n)
i S d ibn Muaz n ölümünd n sars ld .” ( l-Buxari, 3803)
10-cu f sil. Ubey ibn K bin
rif layiq xüsusiyy tl ri
-
:
-
:
:
»
[
D
E
F
G
Z
.
:
»
«
.
]
:
[
1562.
s r vay t edir ki, (bir d ) Pey mb r Ubey (ibn K
) dedi: “Allah
: “Kitab hlind n v mü rikl rd n inkar ed nl r...”
1
sur sini s
oxuma buyurdu.” (Ubey) soru du: “O, m nim ad
ç kdi?” Pey mb r
: “B li!” dedi v (Ubey) a lama a ba lad ” ( l-Buxari, 3809)
11-ci f sil. Zeyd ibn Sabitin
rif layiq xüsusiyy tl ri
-
:
-
:
.
.
]
:
[
1563.
vay t edilir ki,
s demi dir: “Pey mb r zaman nda nsardan olan
dörd n r Quran c m etm kl m
ul idi: Ubey (ibn K
), Muaz ibn C -
l, bu Zeyd v Zeyd ibn Sabit.”
(H disi dan an ravi demi dir:) “M n
sd n soru dum: “ bu Zeyd
kimdir?” Dedi: “ mil rimd n biridir.” ( l-Buxari, 3810)
1
“ l-Beyyin ” sur si, 1.
603
12-ci f sil. bu T lh nin
rif layiq xüsusiyy tl ri
-
:
-
:
-
.
.
.
]
:
[
1564.
vay t edilir ki,
s demi dir: “Uhud döyü ünd (b zi) adamlar Pey-
mb ri qoyub geri ç kildikd
bu T lh onun önünd dayan b öz qalxan
il onu qoruyurdu. bu T lh yax oxatan, yay n kiri ini
1
olduqca möh-
m dart b (oxu) atan birisi idi. (Bu döyü
bu T lh ) iki ya üç yay s nd r-
. (H min vaxt) kim lind ox qab il (onlar n yan ndan) keçirdis , (Pey-
mb r ) ona: “Ox qab
bu T lh nin qaba na s r!”- deyirdi. Pey m-
r
bu T lh nin arxas ndan boylan b dü
baxmaq ist
nd
bu
lh ona deyirdi: “Ey Allah n pey mb ri, atam-anam s
qurban, baxma,
yoxsa onlar n atd qlar ox s
d
r, m nim sin m s nin üçün sip rdir.” (O
gün) m n Ai bint bu B krin v Ummu Suleymin topuqlar ndak xalxalla-
görününc
k paltarlar n yini yuxar qald rd
v su tuluqlar
çiyinl rind da
b (yaral lar n) a na su bo altd
, sonra geri qay b
tuluqlar su il doldurduqlar v (yen ) qay b (yaral lar n) a na su bo-
altd
gördüm. (Döyü snas nda) bu T lh nin q nc iki v ya üç k
onun lind n yer dü mü dü.” ( l-Buxari, 3811)
13-cü f sil.
Abdullah ibn S lam n
rif layiq xüsusiyy tl ri
-
:
-
:
.
:
[
{
|
}
~
•
Z
.
]
:
[
1565.
vay t edilir ki, S d ibn bu V qqas demi dir: “M n Pey mb rin
Abdullah ibn S lamdan ba qa yer üzünd g
n heç bir kims
: “O, C n-
t hlind ndir!”– dediyini e itm mi m. Onun bar sind bu ay nazil ol-
mu dur: “De: “Bir deyin gör k,
r bu Quran Allah t
find ndirs v siz
onu inkar etmisinizs , srail o ullar ndan da bir ahid onun b nz rin
ahidlik edib iman g tiribs , siz is t
bbür göst rmisinizs , zülm etmi
olmazs zm ? Allah zal mlar do ru yola yön ltm z!”
2
( l-Buxari, 3812)
1
Ox yay n iki ucuna tar m ba lanan ip.
2
“ l- hqaf”, sur si, 10.
hih l-Buxari
nsar n t rif layiq xüsusiyy tl ri kitab .
604
-
:
-
-
.
.
.
:
»
«.
]
:
[
1566.
vay t edilir ki, Abdullah ibn S lam demi dir: “Pey mb rin zama-
nda m n bir yuxu gördüm v bu yuxunu ona dan
m. Yuxuda gördüm
ki, bir ba n içind
m.” (Abdulla ibn S lam) ba n geni v ya l oldu unu
sf etdikd n sonra dedi: “Ba n ortas nda a
t fi yerd olan, yuxar t -
fi is göy çatan bir d mir dir k, dir yin d ba nda bir tutqac var idi. Kims
dedi: “Ç x yuxar !” Dedim: “Bacarmaram!” Bu vaxt yan ma bir xid-
tçi g lib arxa t fd n m nim paltar
n yini qald rd v m n (dir
)
xma a ba lad m. Haçandan-haçana dir yin ba na çat b tutqacdan yap -
m. (Yen ) kims m
: “(Tutqacdan) möhk m yap !”- dedi v m n yuxu-
dan oyand m. Baxd m ki, h min tutqac limd qalm
r. M n bu (hadis ni)
Pey mb
dan
m. Pey mb r buyurdu: “(Gördüyün) o ba – slam
dinidir, dir k – slam n dir yidir, tutqac – n etibarl d st kdir, (bu da o de-
kdir ki,) s n son n sin q
r müs lman kimi qalcaqsan.” ( l-Buxari, 3813)
14-cü f sil. Pey mb rin X dic
il evl nm si v X dic nin
üstünlükl ri
-
:
-
:
.
.
]
:
[
1567.
vay t edilir ki, Ai
demi dir: “M n X dic
q sqand m q
r
Pey mb rin zövc rind n heç birin q sqanmam am. H rç nd m n
onu heç görm mi dim, lakin Pey mb r çox tez-tez onu yad ed rdi. Olur-
du ki, Pey mb r qoç k sib onu hiss
bölürdü, sonra da onlar X dic -
nin r fiq rin gönd rirdi. H rd n m n ona: “El bil yer üzünd X dic
n
ba qa qad n yoxdur”– dey rdim, o da cavab nda: “X dic (n cib bir qad n)
idi, üst lik m nim ondan övladlar m olmu dur.” ( l-Buxari, 3818)
-
:
:
.
]
:
[
605
1568.
vay t edilir ki, bu Hureyra demi dir: “(Bir d ) C brail Pey mb rin
yan na g lib dedi: “Ey Allah n elçisi, bax X dic lind bir qab xör k ir -
si, (v ya yem k, yaxud içm
bir ey bura) g lir. S nin yan na g lib çatan-
da ona R bbind n v m nd n salam söyl v C nn td (onun üçün) içibo
mirvarid n (haz rlanm ), içind d n s s-küy, n d yor unluq olan bir ev
il onu müjd !” ( l-Buxari, 3820)
-
:
:
»
«
.
.
]
:
[
1569.
vay t edilir ki, Ai
demi dir: “X dic nin bac Hal bint Xuveylid
Pey mb rin yan na g lm k üçün izn ist di v bu, Pey mb
(vaxt
il ) X dic nin izn ist
sini xat rlatd . Bu s
bd n Pey mb r b rk h -
canland v dedi: “Allah m, (bu ki,) Hal dir!”
(Ai dedi): “M n (onu) q sqand m v dedim: “S n çoxdan ölüb getmi ,
qurey qar lar ndan olub (di ri tökülmü ) q rm damaq bir qar n n yini
xat rlay rsan?! Ax , Allah s
onun
zin ondan da xeyirlisini n sib
edib.”
1
( l-Buxari, 3821)
15-ci f sil. Hind bint Utb
haqq nda deyil nl r
-
:
-
:
.
:
»
«.
]
:
[
1570.
vay t edilir ki, Ai
demi dir: “(Bir d ) Hind bint Utb (Pey mb rin
) yan na g lib dedi: “Ya R sulullah, ( vv ll r) yer üzünd ki (insanlar aras n-
da) s nin ail nd n daha çox z lil olma
ist diyim heç bir ail yox idi. Bu
günkü günd is yer üzünd s nin ail nd n daha çox hörm t sahibi olma -
ist diyim ba qa bir ail yoxdur.” Pey mb r buyurdu: “Can m lind
olan Allaha and olsun ki, yen d .
2
” Hind dedi: “Ya R sulullah, bu Süfyan
sis adamd r.
r m n onun mal ndan (gizlinc ) götürüb u aqlar
za
rcl
m, m
günah say larm ?” (Pey mb r ) buyurdu: “Xeyr (yaz l-
maz). Ancaq s
b s ed
k q
r götür bil rs n!” ( l-Buxari, 3825)
1
mam hm din Müsn d
rind h disin ax nda deyilir ki, “...q
bd n Pey mb rin
öhr si
yi di.”
2
Y ni q lbind ki iman möhk ml ndikc bu m
bb t d artacaq v ax rda o nifr td n
r- lam t
qalmayacaqd r.
hih l-Buxari
nsar n t rif layiq xüsusiyy tl ri kitab .
606
16-c f sil.
Zeyd ibn Amr ibn Nufeylin
hvalat
-
:
-
.
.
]
:
[
1571. Abdullah ibn Öm r
r vay t edir ki, Pey mb
h v hy nazil olma-
dan vv l o, B ld h vadisinin a
t
find Zeyd ibn Amr ibn Nufeyl
rast g ldi. (O yerd ) Pey mb rin qaba na süfr s rildi (v h r ikisin ye-
k t klif edildi), lakin Pey mb r bu yem kd n yem di. Zeyd is (öz eti-
raz bildirib) dedi: “M n, sizin bütl r qar
nda k sdiyiniz qurbanlardan
yemir m. M n ancaq üstünd Allah n ad ç kilmi (“bismillah” deyil
k
silmi ) heyvandan yeyir m.”
slamaq
rki dövrd ) Zeyd ibn Amr qurey lil rin k sdiyi heyvanlar
pisl yib dey rdi: “Qoyunu yaradan Allahd r. O, göyd n onun üçün su endi-
rir, yerd n onun üçün ot ç xard r. Siz is onu Allahdan ba qas n ad il k -
sirsiniz.” Bununla da, onlar n
lini inkar ed r v bu i in böyük günah ol-
du unu bildir rdi.” ( l-Buxari, 3826)
17-ci f sil. Cahiliyy günl ri
-
:
-
:
»
«
.
:
»
«.
]
:
[
1572. bn Öm r
r vay t edir ki, Pey mb r demi dir: “Qoy and içm k ist -
n (h r) k s ancaq Allaha and içsin!” Qurey lil
g linc , onlar atalar na
and iç rdil r. (Odur ki, Pey mb r ) buyurdu: “Atalar za and içm yin!”
l-Buxari, 3836)
-
:
:
»
«.
]
:
[
1573.
bu Hureyra r vay t edir ki, Pey mb r demi dir: “Do ru söz air
bidin
1
sözüdür. (O demi dir): “M
r Allahdan ba qa n varsa, batil
deyilmi?”
2
Umeyy ibn bu S lt
3
g linc , o, az qalm
ki, müs lman
olsun.” ( l-Buxari, 3841)
1
L bid islamaq
rki dövrd m hur air olmu , sonradan slam q bul etmi dir.
2
Beytin ikincisi bel dir: “...h r bir l zz tin, lb t ki, bir sonu vard r.”
3
Bu adam xristian olmu v slam dini il maraqlanm
r.
607
18-ci f sil. Pey mb rin (Alla-
n r sulu olaraq) gönd rilm si.
-
:
O, Muh mm d ibn Abdullah ibn Abdul-Mutt lib ibn Ha im ibn
Abdum naf ibn Qusey ibn Kilab ibn Murra ibn K b ibn Luey
ibn alib ibn Fihr ibn Malik ibn n-N dr ibn Kinan ibn Xuzey-
ibn Müdrik ibn lyas ibn Mudar ibn Nizar ibn M addi ibn
dnand r.
-
:
.
]
:
[
1574.
vay t edilir ki, ibn Abbas demi dir: “Pey mb r q rx ya nda ik n
ona (v hy) nazil olmu dur. (Bundan sonra) o, on üç il M kk
ya am ,
sonra ona hicr t etm k mr edilmi v o, M din
hicr t etmi dir. On il d
din
ya ad qdan sonra Pey mb r v fat etmi dir.” ( l-Buxari, 3851)
19-cu f sil. Pey mb rin v
onun shab rinin M kk
mü rikl rin lind n ç kdiyi
ziyy tl r
-
:
-
:
:
[
K
L
M
N
O
P
Z
.
]
:
[
1575.
vay t edilir ki, (bir d ) Abdullah ibn Amr ibn Asdan
mü rikl rin
Pey mb
qar etdikl ri n pis h
ti bar sind soru dular. O dedi:
“(Bir d ) Pey mb r K
nin h
tind
1
namaz q lark n Uqb ibn bu
Muayt g lib paltar Pey mb rin boynuna sald v onu b rk-b rk bo -
ma a ba lad . Bu vaxt bu B kr bu Muayt n çiynind n tutub onu Pey m-
rd n k nara it di v dedi: “Siz bir adam : “R bbim Allahd r!”– dedi-
yin gör öldür
ksinizmi? Halbuki o, R bbinizd n siz aç q-ayd n d -
lill r g tirdi.”
2
( l-Buxari, 3856)
1
Bu, K
biti ik yar mdair
klind hörülmü , hündür olmayan divarla K
nin aras ndak
yerdir. Bu yer Hicr v ya Hatim adlan r.
2
“ afir” sur si, 28.
hih l-Buxari
nsar n t rif layiq xüsusiyy tl ri kitab .
608
20-ci f sil. Cinl r haqq nda
deyil nl r
-
:
-
:
.
]
:
[
1576.
vay t edilir ki, Abdullah ibn M suddan soru dular: “Cinl r Quran din-
dikl ri gec (bunu) Pey mb
kim x
r vermi di?” bn M sud dedi:
“Cinl rin Quran dinl dikl rini Pey mb
bir a ac x
r vermi di.” ( l-
Buxari, 3859)
-
:
»
«
.
.
:
»
«
.
:
»
«.
]
:
[
1577.
bu Hureyradan r vay t edilir ki, (ad n) o, Pey mb rl
(bir yer
getdikd ) özü il cürd kd su da yard (ki, Pey mb r ) d st maz ald qda
t bii ehtiyac r f etdikd ondan istifad etsin. (Bir d yen ) su götürüb
Pey mb rin ard nca getdikd o soru du: “Kimdir o?” bu Hureyra
dedi: “M
m, bu Hureyra.” Pey mb r buyurdu: “M
t mizl nm k
üçün bir neç da g tir. N bad sümük v ya t
k g tir
n.”
bu Hureyra dedi:) “M n paltar
n yind bir neç da g tirib
onun yan na qoydum v k nara ç kildim. O, t bii ehtiyac r f etdikd n
sonra m n (onun yan na) g lib soru dum: “Sümüyün v t
yin mmas n -
dir?” Pey mb r dedi: “Bunlar cinl rin yem yidir. (Bir d ) N sibin ( -
rind n) m nim yan ma bir d st cin g ldi, – n göz l cinl r idi onlar, – on-
lar m nd n yem k ist dil r. M n Allaha dua etdim ki, onlar harada sümük
t
k tapsalar, bu onlar n yem yi olsun.” ( l-Buxari, 3860)
Dostları ilə paylaş: |