21-ci f sil.
shab rin) H
istana hicr t
etm si
-
:
-
:
:
»
«.
.
]
:
[
1578.
vay t edilir ki, Ummu Xalid bint Xalid
demi dir: “M n H
istandan
(M din
) g ldikd balaca q z idim.” Pey mb r m
üz rind nax lar
olan paltar geyindirdi v li il bu nax lara s al ç
k: “S
h! S
h!”–
dedi.”
609
bu Humeydi demi dir: “Bu, h
dilind : “Q
ngdir, q
ngdir!”–
dem kdir. ( l-Buxari, 3874)
22-ci f sil. bu Talibin hekay si
-
:
-
.
:
»
«.
]
:
[
1579.
vay t edilir ki, (bir d ) Abbas ibn Abdul-Mutt lib Pey mb
de-
di: “ min ( bu Talib ) s nin n köm yin d yib? Ax , o, s ni müdafi ed r-
di, (kims ) s nin (x trin d
nd ) q
bl
rdi.” Pey mb r dedi: “O,
nn m odunun üst qat ndad r.
r m n olmasayd m, o, C
nn min
lap dibind olard .” ( l-Buxari, 3883)
-
»
«.
]
:
[
1580.
bu S id l-Xudri r vay t etmi dir ki, (bir d ) Pey mb rin
misin-
n söz dü rk n m n onun bel dediyini e itdim: “Ola bilsin ki, Qiyam t
günü m nim fa tim ona fayda versin v onu C
nn m odunun üst qat -
na sals nlar. (Orada) od onun topuqlar na çatacaq, (lakin) istisind n onun
beyni qaynayacaq.” ( l-Buxari, 3885)
23-cü f sil.
Gec s
ri haqq nda (varid
olmu ) h dis
-
:
-
:
»
«.
]
:
[
1581. Cabir ibn Abdullah
r vay t etmi dir ki, o, Pey mb rin bel dediyini
itmi dir: “Qurey lil r (gec s rim haqq nda dedikl rimi) t kzib etdikd
n (gedib) Hicr
1
durdum. (Bu vaxt) Allah Beytul-M qdisi m
gös-
rdi v m n ona baxaraq onun lam tl rini onlara bildirdim.” ( l-Buxari, 3886)
24-cü f sil. Merac
2
-
:
-
»
-
-
-
-
-
1
1575-ci h disin qeydl rin bax.
2
Merac deyildikd , Pey mb rin göy – Uca Allah n hüzuruna yüks lm si q sd edilir.
hih l-Buxari
nsar n t rif layiq xüsusiyy tl ri kitab .
610
-
«
.
-
-
»
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
611
.
-
-
«.
]
:
[
1582. Malik ibn Sasa
r vay t edir ki, Pey mb r gec s ri haqq nda (bunla-
) dan
r: “M n Hatimd
1
(v ya Hicr
) uzanm ik n bir n r
2
yan ma g ldi v (b
nimi) buradan bura kimi
3
yar b q lbimi ç xartd . Sonra
yan ma içi imanla dolu olan q l l
n g tirdil r. Q lbimi (Z mz m suyu
il ) yuduqdan sonra onu (imanla) doldurdular. Sonra m nim yan ma qat r-
dan alçaq v uzunqulaqdan hündür olan, a r ngli bir heyvan g tirdil r.”
(Carud dedi: “Ey bu H mz , bu, Buraq idimi?”
s dedi: “B li, o, add -
insan n gördüyü son nöqt
qoyurdu.” Pey mb r davam edib de-
di:) “M n heyvana mindikd n sonra C brail m ni özü il apard . N hay t,
dünya s mas na g lib çatd qda o, qap n aç lmas xahi etdi. (Göz tçil r):
“Kimdir o?”– dey soru dular. O: “C braildir!”– dedi. Onlar: “Yan ndak
kimdir?”– dey soru dular. O: “Muh mm ddir!”– dedi. Onlar soru dular:
“Onu ça
blarm ?” C brail: “B li!”– dedi. Onlar dedil r: “Xo g lib, s fa
tirib! O, n göz l ziyar tçidir!” Sonra qap lar aç ld . M n iç ri keçdikd
(orada) Ad mi gördüm. (C brail): “Bu, atan Ad mdir, salam ver ona!”- dedi,
n d ona salam verdim. O, m nim salam
ald v dedi: “Xo g lmis n,
ey
lisaleh o ul v
lisaleh pey mb r!” Sonra biz ikinci s maya qalx-
q v (C brail) qap n aç lmas xahi etdi. (Göz tçil r): “Kimdir o?”– de-
soru dular. O: “C braildir!”– dedi. Onlar: “Yan ndak kimdir?”– dey so-
ru dular. O: “Muh mm ddir!”– dedi. Onlar soru dular: “Onu ça
blar-
?” C brail: “B li!”– dedi. Onlar dedil r: “Xo g lib, s fa g tirib! O, n gö-
l ziyar tçidir!” Sonra qap lar aç ld . M n iç ri keçdikd (orada) xalau aqla-
– Y hyan v san gördüm. (C brail): “Bu, Y hya v sad r, salam ver
onlara!”- dedi, m n d onlara salam verdim. Onlar m nim salam
ald q-
dan sonra dedil r: “Xo g lmis n, ey
lisaleh qarda v
lisaleh pey-
mb r!” Sonra biz üçüncü s maya qalxd q v (C brail) qap n aç lmas
xahi etdi. (Göz tçil r): “Kimdir o?”– dey soru dular. O: “C braildir!”– de-
di. Onlar: “Yan ndak kimdir?”– dey soru dular. O: “Muh mm ddir!”– de-
di. Onlar soru dular: “Onu ça
blarm ?” C brail: “B li!”– dedi. Onlar dedi-
r: “Xo g lib, s fa g tirib! O, n göz l ziyar tçidir!” Sonra qap lar aç ld .
n iç ri keçdikd (orada) Yusufu gördüm. (C brail): “Bu, Yusufdur, salam
ver ona!”- dedi, m n d ona salam verdim. O, m nim salam
ald qdan
sonra dedi: “Xo g lmis n, ey
lisaleh qarda v
lisaleh pey mb r!”
Sonra biz dördüncü s maya qalxd q v (C brail) qap n aç lmas xahi et-
di. (Göz tçil r): “Kimdir o?”– dey soru dular. O: “C braildir!”– dedi. On-
lar: “Yan ndak kimdir?”– dey soru dular. O: “Muh mm ddir!”– dedi. On-
lar soru dular: “Onu ça
blarm ?” C brail: “B li!”– dedi. Onlar dedil r:
“Xo g lib, s fa g tirib! O, n göz l ziyar tçidir!” Sonra qap lar aç ld . M n
iç ri keçdikd (orada) drisi gördüm. (C brail): “Bu, drisdir, salam ver
1
1575-ci h disin qeydl rin bax.
2
Y ni C brail
.
3
Ravi demi dir: “M n Caruddan soru dum: “O: “burdan bura kimi” dey nd n q sd edirdi?” Dedi:
“bo az ndan v ya köksünd n qarn n alt nahiy sin q
r.”
hih l-Buxari
nsar n t rif layiq xüsusiyy tl ri kitab .
612
ona!”- dedi, m n d ona salam verdim. O, m nim salam
ald qdan sonra
dedi: “Xo g lmis n, ey
lisaleh qarda v
lisaleh pey mb r!” Sonra
biz be inci s maya qalxd q v (C brail) qap n aç lmas xahi etdi. (Göz t-
çil r): “Kimdir o?”– dey soru dular. O: “C braildir!”– dedi. Onlar: “Yan n-
dak kimdir?”– dey soru dular. O: “Muh mm ddir!”– dedi. Onlar soru du-
lar: “Onu ça
blarm ?” C brail: “B li!”– dedi. Onlar dedil r: “Xo g lib, s -
fa g tirib! O, n göz l ziyar tçidir!” (Sonra qap lar aç ld .) M n iç ri keçdik-
(orada) Harunu gördüm. (C brail): “Bu, Harundur, salam ver ona!”- de-
di, m n d ona salam verdim. O, m nim salam
ald qdan sonra dedi: “Xo
lmis n, ey
lisaleh qarda v
lisaleh pey mb r!” Sonra biz alt nc
maya qalxd q v (C brail) qap n aç lmas xahi etdi. (Göz tçil r):
“Kimdir o?”– dey soru dular. O: “C braildir!”– dedi. Onlar: “Yan ndak
kimdir?”– dey soru dular. O: “Muh mm ddir!”– dedi. Onlar soru dular:
“Onu ça
blarm ?” C brail: “B li!”– dedi. Onlar dedil r: “Xo g lib, s fa
tirib! O, n göz l ziyar tçidir!” (Sonra qap lar aç ld .) M n iç ri keçdikd
(orada) Musan gördüm. (C brail): “Bu, Musad r, salam ver ona!”– dedi,
n d ona salam verdim. O, m nim salam
ald qdan sonra dedi: “Xo
lmis n, ey
lisaleh qarda v
lisaleh pey mb r!” M n onun yan n-
dan keçib getdikd o a lad . Ondan: “N üçün a lay rsan?”– dey soru du-
lar. Musa dedi: “M nd n sonra gönd rilmi bu cavan o lan n ümm tind n
nn daxil olanlar n say , m nim ümm timd n ora daxil olanlar n say n-
dan qat-qat art q olacaq.” Sonra biz yeddinci s maya qalxd q v (C brail) qa-
n aç lmas xahi etdi. (Göz tçil r): “Kimdir o?”– dey soru dular. O:
“C braildir!”– dedi. Onlar: “Yan ndak kimdir?”– dey soru dular. O: “Mu-
mm ddir!”– dedi. Onlar soru dular: “Onu ça
blarm ?” C brail: “B li!”–
dedi. Onlar dedil r: “Xo g lib, s fa g tirib! O, n göz l ziyar tçidir!” (Sonra
qap lar aç ld .) M n iç ri keçdikd (orada) brahimi gördüm. (C brail): “Bu,
atan brahimdir, salam ver ona!”- dedi, m n d ona salam verdim. O, m -
nim salam
ald qdan sonra dedi: “Xo g lmis n, ey
lisaleh o ul v
lisaleh pey mb r!” Sonra m
son h dd ki Sidr a ac
1
göst rdil r.
Onun meyv ri H
r (m ml
tind ) düz ldil n saxs s
ngl b nz -
yirdi, yarpaqlar da fil qulaqlar boyda idi. (C brail): “Bu, Sidr tul-Munt ha-
r”- dedi. Bu a ac n dibind n dörd çay ax rd . Bu çaylardan ikisi altdan, ikisi
üstd n ax rd . M n soru dum: “Bu n çaylard r, ey C brail?” Dedi. “Altda-
çaylar C nn td n ax r. Üstd ki çaylar is Nil v Furat çaylar r.” Sonra
Beytul-M muru
2
göst rdil r.
3
Sonra m
bir qab rab, bir qab süd v
bir qab bal g tirdil r. M n südü götürdüm. Onda (C brail) dedi: “Budur
fitr t, s n v s nin ümm tin (fitr t) üz rind dir.
4
Sonra m
günd lik ola-
raq lli (vaxt) namaz q lmaq vacib buyruldu. M n geri qay td m v Musan n
1
Sidr tul-Munt ha: Son hüdud anaqüll si. Yeddinci göyd bit n a ac. O, bu ad ona gör al b ki,
yerd n ged n v Allahdan nazil olan h r n varsa, ona q
r gedib çat r.
2
Bu ev yeddinci s mada bilavasit K
nin üstünd yerl
n m
ddir. H r gün onu yetmi min
k ziyar t edir v bir daha ora qay tm rlar.
3
Dig r r vay td deyilir: “M n C braild n onun bar sind soru dum. Dedi: “Bu Beytul-M murdur.
r gün onun içind yetmi min m k namaz q r, sonra oradan ç r v bir daha oraya qay tm r.”
4
Y ni tövhid meylli.
613
yan na g lib çatd qda, o (m nd n): “S
n
mr edildi?”– dey soru du.
Dedim: “M
günd lik olaraq lli vaxt namaz q lmaq vacib buyruldu.”
Musa dedi: “S nin ümm tin günd lik olaraq lli (vaxt) namaz q la bilm
-
k. Vallahi ki, m n s nd n vv l bunu insanlara t tbiq etm k v srail o ul-
lar haqq yola ç km k ist dim, (lakin heç n al nmad ). R bbinin yan na
qay t v Ondan ümm tin üçün (bu hökmü) yüngüll dirm yi xahi et!” M n
Allah n yan na qay b (Ona yalvard m) v O, vacib namazlar n say q rxa
endirdi. Sonra m n Musan n yan na qay td m v o, ( vv lc ) dedikl rini bir
(m
) t krar söyl di. Sonra m n (Allah n) yan na qay td m v Allah va-
cib namazlar n say otuza endirdi. Sonra m n Musan n yan na qay td m v
o, ( vv lc ) dedikl rini bir d (m
) t krar söyl di. M n bir d (Allah n)
yan na qay td m v Allah vacib namazlar n say iyirmiy endirdi. Sonra
n Musan n yan na qay td m v o, ( vv lc ) dedikl rini bir d (m
) t k-
rar söyl di. M n bir daha (Allah n) yan na qay td m v m
günd lik ola-
raq on vaxt namaz q lmaq vacib buyruldu. Sonra m n (Musan n yan na) qa-
td m v o, ( vv lc ) dedikl rini bir d (m
) t krar söyl di. M n (ax nc
Allah n) yan na qay td m v m
günd lik olaraq be vaxt namaz q l-
maq vacib buyruldu. Sonra m n Musan n yan na qay td m v o, m nd n:
“S
n mr edildi?”– dey soru du. Dedim: “M
günd lik olaraq be
vaxt namaz q lmaq mr olundu?” Musa dedi: “S nin ümm tin günd lik ola-
raq be (vaxt) namaz q la bilm
k. M n s nd n vv l bunu insanlara t t-
biq etm k v srail o ullar haqq yola ç km k ist dim, (lakin heç n al n-
mad ). R bbinin yan na qay t v Ondan ümm tin üçün (bu hökmü) yüngül-
dirm yi xahi et!” Dedim: “M n R bbimd n (yet rinc ) ist dim, art q (n
is ist
) üzüm g lmir. Lakin m n (bu hökml ) raz yam v buna boyun
yir m.” M n ç b getdikd bel bir s da g ldi: “M n
ld n yazd m
hökmü vacib buyurdum, sonra da qullar
n yükünü yüngüll dirdim.
1
” ( l-
Buxari, 3887)
-
:
[
A
B
C
D
E
F
G
H
Z
:
.
:
[
I
J
K
ML
Z
:
.
]
:
[
1583. Abdullah ibn Abbas
Uca Allah n: “Meracda s
göst rdiyimiz m nz -
ni v Quranda l
tl nmi a ac insanlar üçün yaln z bir imtahan et-
dik”
2
ay sini izah edib demi dir: “Pey mb r bu a ac vaxt il (M kk -
n) Qüds (oradan da R bbinin hüzuruna) getdikd öz gözü il görmü -
dür. Quranda l
tl nmi a aca g ldikd is , bu, Z qqum
3
a ac r.” ( l-
Buxari, 3888)
1
Dig r h disd bu cüml nin tamam bel r vay t edilmi dir: “Odur ki, yax
lin
zini on qat
ver
m.” Y ni h r bir müs lman be vaxt namaz q lmaqla lli namaz n savab qazan r.
2
“ l- sra” sur si, 60.
3
Bax: “ s-Saffat” sur si, 62-66; “ d-Duxan” sur si, 43-46.
hih l-Buxari
nsar n t rif layiq xüsusiyy tl ri kitab .
614
25-ci f sil. Pey mb rin Ai
il evl nm si, Ai nin
din
g lm si v Pey mb rin
onu evin g tirm si
-
:
-
:
.
.
]
:
[
1584.
vay t edilir ki, Ai
demi dir: “M n alt ya mdan Pey mb rin
deyiklisi
1
idim. Biz M din
g ldikd B ni Haris ibn X zr c q bil sind
qonaq qald q. Bu snada m n x st ndim v m nim saç m tökülm
ba -
lad , lakin (sa ald qdan sonra) saçlar m çoxal b uzand . (Bir d ) m n r fi-
riml yell nc kd yell
rk n anam Ummu Ruman g lib m ni ça rd ,
n d onun yan na getdim. M nd n n ist diyini bilmirdim. O, m nim
limd n tutub apard . N hay t, g lib evin qap na çatd q. M n t ng
s
olmu dum. El ki m n rahat n s alma a ba lad m, anam bir az su götürüb
üzüm v ba ma ç kdi, sonra m ni ev daxil etdi. M n o evd nsardan olan
(b zi) qad nlar gördüm. Onlar (m ni gör nd ) dedil r: “Xeyirli, b
tli v
urlu olsun!” Sonra anam m ni onlara t hvil verdi, onlar da m ni (toya) ha-
rlad lar. S
r Pey mb r sakitc m nim yan ma g ldi v qad nlar m ni
ona t hvil verdil r. O vaxt m nim doqquz ya m var idi.” ( l-Buxari, 3894)
-
:
»
«.
]
:
[
1585. Ai
r vay t edir ki, Pey mb r ona bel demi dir: “M n iki d s ni
yuxuda gördüm. H r ikisind m n s nin (sur tini) ip k parça üz rind gör-
düm v (m
): “Bu, s nin zövc ndir, aç onun üzünü!”– dedil r. M n d aç b
gördüm ki, bu s ns n. Onda m n dedim: “
r bu, Allahdand rsa, Allah
onu gerç
çevir
kdir.” ( l-Buxari, 3895)
26-c f sil. Pey mb rin v
onun shab rinin M din
hicr t etm si
-
:
-
:
1
Deyikli: u aql qdan adaxlanm q z ya o lan.
615
.
.
.
.
.
.
.
.
:
»
«
.
:
»
«
.
:
»
«
.
.
-
-
.
:
»
«
.
.
:
»
«
.
.
:
»
«
.
.
»
«
.
-
-
hih l-Buxari
nsar n t rif layiq xüsusiyy tl ri kitab .
616
-
-
.
:
-
.
.
.
.
.
.
»
«
.
:
617
.
:
.
]
:
-
[
1586. Pey mb rin zövc si Ai
demi dir: “Valideynl rim, m nim yad ma
ni, h mi bu din
1
sitayi etmi r v el bir gün olmazd ki, Allah n
elçisi s
r v ax amça g lib biz ba ç km sin. Müs lmanlar müsib t-
m ruz qalma a ba lad qdan
2
sonra bu B kr H
istana hicr t etm yi
rara ald . O, B rk l- imadaya
3
çatd qda Qar q bil sinin ba
bn D -
in
rast g ldi v o soru du: “Hara gedirs n, ey bu B kr?” bu B kr be-
cavab verdi: “H mq bil rim m ni qovdular v m n d yer üz rind g -
zib dola araq R bbim ibad t etm k ist yir m.” bn D in dedi: “Ey bu
kr, h qiq n, s nin kimi bir adam heç yer getm
li, qovulmamal r,
ax , s n imkans zlara l tutursan, qohumlarla laq saxlay rsan, z ifl a r
yükl rini da maqda köm k edirs n, adamlara qonaqp rv rlik göst rirs n,
onlara taleyin iztirablar yüngüll dirm kd yard m edirs n v m hz buna
gör m n s ni öz himay
götürür m. Geri qay t v (ya ad n)
rd öz
bbin ibad t et!” bu B kr geri qay td , onunla birg ibn D in d g ldi.
O, ax amça bütün adl -sanl qurey lil rin yan nda olmu du v onlara de-
mi di: “ bu B kr kimi bir adam n öz
rini t rk etm lidir, n d qovul-
mal r!
ba, siz imkans zlara yard m göst n, qohumlar il laq saxla-
yan, z ifl a r yükl rini da maqda köm k ed n, insanlara qonaqp rv r-
lik göst
n v onlara taleyin müsib tl rind n ç xma a köm k ed n bir insa-
qovursunuz?” Qurey lil r ibn D in nin bu B kri himay si alt na al-
mas r dd etm dil r, amma ona dedil r: “ bu B kr tap r ki, R bbin öz
evind ibad t etsin. O, evind namaz da q la bil r, Quran da oxuya bil r,
ba qa n ist yirs , ed bil r, lakin qoy o, öz ibad ti il biz sata mas n v bu-
nu aç ql qda etm sin, çünki biz onun arvad-u aqlar
yoldan ç xaraca n-
dan qorxuruq!” bn D in bunu bu B kr çatd rd v o bir müdd t öz
bbin evind ibad t etdi, daha heç yerd aç q kild namaz q lmad ,
evind n ba qa heç yerd Quran oxumad . Bir q
r sonra bu B krin a na
scid tikm k fikri g ldi v o (bu m scidi) öz evinin h
tind tikdi, orada
namaz q lma a v Quran oxuma a ba lad . Mü rikl rin arvad-u aqlar is
izdihaml d st rl onun traf na y
r, onun h
tl rin t ccübl nir v
onu diqq tl n
rd n keçirirdil r. bu B kr Quran oxuyan zaman a layar-
, göz ya lar saxlaya bilm zdi v bütün bunlar adl -sanl bütp
st qu-
rey lil ri qorxudurdu. Buna gör onlar ibn D in nin arxas nca adam gön-
rdil r. O, mü rikl rin yan na g ldikd onlar ona dedil r: “Biz s nin bu
krin hamisi olma
bir rtl q bul etdik ki, o öz R bbin evind ibad t
etsin. Lakin o, bu rti pozdu, evinin h
tind m scid tikdi v aç q kild
namaz q b Quran oxuma a ba lad ! Biz art q onun arvad-u aqlar
yol-
1
Y ni slam dinin .
2
O zaman mü rikl r üç il yax n müs lmanlarla bütün laq ri k smi dil r.
3
M kk nin 140 kilometrliyind , c nubda, Y
ged n yolun üstünd yerl
n bir yer ad r.
hih l-Buxari
nsar n t rif layiq xüsusiyy tl ri kitab .
618
dan ç xaraca ndan ehtiyat edirik. Ona tap r ki, buna son qoysun! O, R b-
bin ancaq v ancaq evind ibad t etm
raz rsa, qoy bunu etsin, yox,
r raz deyils , ondan t b et, s nin himay nd n l ç ksin, çünki biz s -
ninl ba lad
z hdi pozmaq ist mirik, amma bu B krin bütün bunlar
aç q-a kar etm si il raz la a da bilm rik!”
Ai bel n ql etmi dir: “ bn D in
bu B krin yan na g lib dedi: “M -
nim s nd n ötrü onlarla hans
rtl rl sazi ba lama m s
m lumdur v
buna gör d s n ya bu rtl riay t etm lis n, ya da m nim himay çili-
yimd n imtina etm lis n, çünki m n ist mir m ki,
bl r, m nim bir insa-
n müdafi si il
laq dar ba lad m müqavil nin pozuldu unu e itsin-
r.” bu B kr (ona) dedi: “M n s ni himay çilik öhd likl rind n azad edi-
m, çünki m
Böyük v Qüdr tli Allah n himay darl yet r!” O vaxtlar
Pey mb r M kk
idi v o, müs lmanlara buyurdu: “M n sizin hicr t
ed
yiniz yeri yuxuda gördüm: orada xurma a aclar bitir v o yer iki da -
-k
kli sah nin aras nda yerl ir.” Bu, qaralm da -k
kl rl dolu iki sa-
idi. Bundan sonra bir s ra adamlar M din
hicr t etdil r, h
vv lc -
n H
istana hicr t ed nl rin ks riyy ti d art q M din
qay rd .
bu B kr d M din
hicr t etm
haz rla
, lakin Pey mb r ona
dedi: “T sm , çünki m n ümid edir m ki, Allah m
d (hicr t etm
)
izn ver
k.” bu B kr (ona) dedi: “Do rudanm , s n d buna ümid edir-
n? Atam s
qurban!” Pey mb r buyurdu: “B li!” bu B kr l ngidi
ki, Allah n elçisini mü ayi t etsin. El buna gör d o, dörd ay rzind iki
di i d
sini adamlar n ç rp b yer tökdükl ri akasiya yarpaqlar il yeml -
yib kök ltmi di.”
Ai r vay tin davam edib dedi: “Bir d günortaüstü biz bu B krin
evind oturdu umuz zaman kims ona dedi: “Budur, Allah n R sulu üzü-
nü gizl
k g lir.” Bel vaxtlarda, ad n, o, biz g lm zdi! bu B kr de-
di: “Atam-anam ona qurban! Allaha and olsun ki, bel bir saatda onun bura-
ya g lm si üçün olduqca mühüm bir s
b olmal r!” Allah n R sulu ev
yax nla v iç ri girm
icaz ist di. Ona izn verildi v o, iç ri daxil oldu.
Sonra Pey mb r
bu B kr buyurdu: “Burada olanlar n ham na tap r
ki, (bay ra) ç xs nlar.” bu B kr dedi: “Burada s nin ail üzvl rind n ba qa
heç kim yoxdur, atam s
qurban, ya R sulullah!” (Pey mb r ) buyurdu:
“M
buradan ç b getm
izn verildi!” bu B kr dedi: “M n d s ni
mü ayi t ed
m? Atam s
qurban, ya R sulullah!” Pey mb r bu-
yurdu: “B li!” bu B kr dedi: “Atam s
qurban, ya R sulullah, bu di i d -
rd n birini özün götür!” Pey mb r buyurdu: “Ancaq pulunu ver-
k rtil .” Biz tezlikl onlar n yalar bir d ri kis
y b yola haz rla-
q, bu B krin q
sma is öz toqqas ndan bir parça k sib onunla d ri
kis nin a
ba lad . El buna gör d sonralar sman “ikitoqqal ”
1
ad-
land rma a ba lad lar. Bundan sonra Pey mb r
bu B krl birlikd (ge-
dib) Sövr da nda olan ma araya s nd lar v üç gün rzind orada qald -
lar. Orada onlarla b rab r bu B krin f ras tli v zir k olan g nc o lu Ab-
dullah da gec yirdi. O, dan yeri aç lanad k onlar t rk edir v s
r art q
qurey lil rin aras nda olurdu ki, onun gec ni
rd keçirdiyini fikirl sin-
1
1278-ci h dis bax.
619
r. Qurey lil rin onlara qar h r hans bir niyy tl ri olmas haqq nda bir
ey e itdikd , o, bunu yadda saxlay rd ki, hava qaranl qla an kimi (ma ara-
ya gedib e itdikl rini) onlara x
r versin. bu B krin azad etdiyi köl si
Amir ibn Fuheyr is sa mal qoyunlar onlar n yax nl nda otar r, qaranl q
dü nd n bir q
r sonra onlar dinc lm k üçün ma aran n yan na g tirir
n tic
orada gizl
nl rin h mi t
v isti qoyun südl ri olurdu. O,
qoyunlar h qaranl q ik n otla a sürüb apar rd . Amir ibn Fuheyr bu üç
günd h r gün bel etdi. Buna q
r is Allah n Elçisi v
bu B kr B ni
Abd ibn Adi n slind n olan, B ni d-Dil q bil sin m nsub t crüb li bir b -
dçi tutmu dular. Bu q bil , As ibn Vail s-S hmi ail sinin mütt fiqi idi v
onlar kafir qurey lil rin dinin sitayi edirdil r. Onlar etibar edib öz d
-
rini ona vermi dil r v ondan da söz alm
lar ki, üç günd n sonra onlar n
rini Sövr da ndak ma araya g tirsin. O, do rudan da, üçüncü gü-
nün s
ri d
ri onlar n yan na g tirdi v bundan sonra onlar Amir ibn
Fuheyr v h min b dçi il birlikd yola dü dül r. B dçi onlar d niz sa-
hili il apard .”
Suraqa ibn Malik (ibn Cu um l-Mudlici) demi dir: “Biz kafir qurey li-
rd n nümay nd r g ldi v bildirdil r ki, onlar Allah n Elçisini v
bu
kri sir tutma a v ya öldürm
gör , onlar n h r biri üçün veril
k
qanbahas na b rab r mükafat
1
ver
kl r. M n q bil miz B ni Mudlicin
ncaqlar ndan birind olark n h min o nümay nd rd n biri d oraya
lib, bizim oturma
za baxmayaraq, aram zda ayaqüstd dayand v de-
di: “Ey Suraqa, m n indic sahild bir qaralt gördüm v m
el g lir ki,
gördüyüm Muh mm d v yolda lar r!” M n anlad m ki, bu, h qiq n
onlard r, amma o nümay nd
dedim: “Do rusu, gördüyün onlar deyil,
nin gördüyün bizim gözümüzün qaba nda yola ç xm filank s v filan-
sdir”. Bundan sonra m n h bir müdd t y ncaqda qald m, sonra qalx b
ev getdim v köl
tap rd m ki, t
liyin arxas nda olan at
g tirib
nim üçün haz r saxlas n. Özüm is niz mi götürüb arxa qap dan ç xd m,
niz nin d mir uclu unu yerl sürüy -sürüy v niz nin özünü is mümkün
r a
da tutaraq, at ma yana b mindim v onu dördnala qovdum.
n onlara yax nla ark n at m büdr di v m n yer y ld m. Qalxanda li-
mi ox qab na uzad b oxlardan götürdüm v onlara h r hans bir z r verib-
verm
yimi bilm kd n ötrü fala baxma a ba lad m. Fal n n tic si u ur-
suz oldu. Fal n u ursuz n tic sini n
almayaraq, m n yen d at ma mi-
nib dördnala çapd m. Bir az sonra Allah n Elçisinin
traf na baxmadan
Quran oxudu unu e itdim, amma bu zaman bu B kr tez-tez o t
f-bu t -
boylan rd . El bu anda at
n ayaqlar dizl rin q
r yer batd v
n yen d onun üstünd n y ld m. M n (ac qlanaraq) at n üstün q
r-
m, o da (f nx raraq) gücl ayaqlar yerd n ç xar b aya a qalxd v bunun
tic sind tüstüy b nz r toz sütunu göy qalxd . Sonra m n yen d ox-
larla fal açd m v b xtim t krar n arzu etm diyim ey ç xd . Bel olduqda,
n onlar ça
b dedim ki, onlara heç bir pislik etm k ist mir m v bun-
dan sonra onlar dayand lar v m n da at ma minib onlara yax nla m. M n
1
Yüz d
v ya bunun d
rind q l-gümü .
hih l-Buxari
nsar n t rif layiq xüsusiyy tl ri kitab .
620
hans sa bir qüvv nin m
mane oldu unu ba a dü nd dü ündüm ki,
Allah n Elçisinin i i hökm n q
çalacaqd r. Odur ki, m n ona dedim:
“H mq bil rin s nin ba na, qanbahas na b rab r mükafat t yin edibl r.”
n qurey lil rin onlar n leyhin q sd haz rlamas aç b dan
m, sonra
da yola götürdüyüm azuq mi v b zi eyl ri onlara t klif etdim, amma on-
lar heç n götürm dil r v Allah n Elçisi m nd n: “Bizim haqq
zda heç
kim dan ma” sözünd n ba qa m nd n heç n soru mad . M n is ondan
xahi etdim ki, m
“mühafiz f rman ” yazs n v onun tap
il
Amir ibn Fuheyr d ri parças üz rind onu m nim üçün yazd . Bundan
sonra Allah n Elçisi yoluna davam etdi.
bn ihab r vay t edir ki,) Urva ibn Zubeyr demi dir: “Allah n Elçisi
amdan qay dan müs lman tacirl rinin karvan nda g n Zubeyrl rastla -
v h min vaxt Zubeyr Allah n Elçisin
v
bu B kr a paltarlar ver-
mi dir. Bu
M din müs lmanlar Allah n Elçisinin M kk ni t rk
etdiyini bilib, h r s
r qaralm da -k
kl rl dolu sah
ç b onu gözl -
yir v günorta gün onlar yand rma a ba layanda geriy qay dard lar. Bir
yen d adamlar xeyli gözl yib, yen geri qay td lar. Lakin onlar art q
evl rin da
qlar zaman hans sa bir y hudi mühafiz qüll rind n bi-
rin ç xd ki, n
is baxs n v Allah n Elçisinin v onun yolda lar n a
libaslarda g ldikl rini gördü. Onlar gah görünür, gah da il mda görünm z
olurdular. Y hudi özünü saxlaya bilm yib var gücü il ba rd : “Ey
bl r!
Sizin yolunu gözl diyiniz baban z g lir, ax r ki, g lib ç xd !” Müs lmanlar si-
lahlar götürüb Allah n Elçisini qaralm da -k
kl rl dolu sah nin yu-
xar t
find qar lad lar. Bundan sonra Pey mb r onlarla birlikd sa
dönüb (Qubadak ) B ni Amr ibn Auf o ullar n evl rin q
r getdi.
Bu r biul- vv l ay n bazar ert si günü olmu du. bu B kr dayan b adam-
lar qar lay r, Pey mb r is sakitc oturmu du. El buna gör vv ll r
Pey mb ri görm mi nsardan b zil ri bu B krin yan na g lib (onu sa-
lamlama a ba lad lar). F
t gün
üalar Pey mb rin üstün dü
ba layanda bu B kr Pey mb
yax nla b onu gün
n qorumaq
üçün paltar il üstün kölg salma a ba lad v camaat kimin Pey mb r
oldu unu ba a dü dü. Pey mb r B ni Amr ibn Auf m
ll sind on
günd n çox qald v bu müdd t rzind t qvaya saslanan (Quba) m scidini
tikdirdi. Pey mb r o m scidd namaz q ld , sonra öz d
sin minib yo-
la dü dü. D
M din
bir yerd oturuncaya q
r adamlar d
nin ar-
nca getdil r. Onun dayan b oturdu u yerd is Pey mb rin m scidini
tikdil r. O zaman orada ancaq b zi müs lmanlar namaz q rd lar, o yer xur-
ma qurudulmas üçün istifad edilirdi v
d ibn Zurar nin himay sind
olan Suheyl v S hl adl iki yetim o lan u
na m xsus idi. Pey mb rin
si diz üst çök nd o buyurdu: “
allah biz burada qalaca q.” Bundan
sonra Pey mb r h min iki u
yan na ça
b bu yer üçün qiym t t yin
etm rini t klif etdi ki, onu m scid tikilm si üçün sat n als n. Onlar dedil r:
“Yox, yox, biz onu s
ba lay q, ya R sulullah!” Lakin Pey mb r be-
h diyy ni almaqdan imtina etdi v onu onlardan sat n ald , sonra da h -
min yerd m scid tikdirdi. M scid tikil rk n Pey mb r ham il birlikd
rpic da
r v bel deyirdi:
621
Xeyb r yükü
1
deyildir, bizim da
z yük,
m pak, h m xeyirlidir, Allah yan nda bu yük.
mçinin deyirdi:
Allah m, sl cr, axir tin cridi,
nsar v mühacir , göst r m rh
tini!”
l-Buxari, 3906)
Dostları ilə paylaş: |