Tabi'atta yigi ot aybsuzi,
Axiliq erur bil bivcul ко ‘rk so ‘zi.
Eliklarda qutlug‘ berigli elik,
Olib bermagan el elik qutsizi.
Mazmuni: Dunyoda yaxshi va nuqsonsiz nom sahiylikdir, baxil esa xunuk ot ekanini bil, qo‘llar ichida in'om beruvchisi baxtli qo‘ldir, o‘zi olib boshqalariga bermagan qo‘l, qo‘llaming qutsizidir.
Keyinchalik bu janr XIV asr oxiri va XV asming birinchi yarmidan o‘zbek yozma adabiyotida keng taraqqiy qildi. Bu davr munozaralari taraqqiyotiga fors-tojik adabiyotida yaratilgan munozaralaming ham ta’siri katta boidi.
45
Ma'lumki XI asrda yashagan Asadi Tusiy «Munozarai shabu ro‘z» (“Tun bilan kun” munozarasi) «Munozarai osmonu zamin» («Osmon bilan yer munozarasi») «Munozarai gabru muslim» («Kofir bilan musulmon munozarasi») «Munozarai arabi ajam» («Arab va ajamlik munozarasi») singari asarlarni yaratgan edi. Bu asarlar turkiy shoirlar orasida ham katta shuhrat topgan edi.
XV asr boshlarida yashagan Ahmadiy, Yusuf Amiriy va Yaqiniy tomonidan yaratilgan munozaralar juda ko‘p jihatlaridan Asadi Tusiy munozaralariga o;xshab ketadi.
Ahmadiyning «Rudjomaning orasinda munozara va muboxasa» asarida muzika asboblari orasidagi tortishuvlar xikoya qilinadi.
Munozaraning boshlanishida shoir nasrda hamd, na’t va kitobning yozilish sabablarini aytadi. Ahmadiy munozarasi ramali musaddasi maxzuf (foilotun foilotun foilun) vaznida yozilgan masnaviydan iboratdir.
Munozaraning davomida Tambura, Ud, Chang, Qo‘buz, Kungura o‘rtasidagi tortishuvlar tasvir etiladi. Bahsni Tambura boshlab, o‘z ovozining yoqimli, rohatbaxsh ekanini aytadi. Ayni zamonda Udni qomi yo‘g‘on xo‘ja, changni aqli kalta, nodon, gap uqmas deb ayblaydi.
Bo ‘Imadi hargiz fuqaro hamdame,
Dostları ilə paylaş: |
