9 -Mavzu: STEAM ta’lim tizimi Reja. STEAM ta’lim tizimi haqida tuShuncha, uning Yaralishi va tarifi
STEAM va STEM ta’lim tizimlari, ularning o’quv samaradorliligiga ta’siri
STEAM ta’lim dasturining asosiy maqsad va vazifalari
Maktabgacha va kichik maktab yoshidagi bolalarni o'qitishda STEAM tizimi modullarining o’rni
STEAM ta’lim dasturini maktablarda tashkil etishda asosiy pedagogik tamoyillar
1) STEAM ta’lim tizimi haqida tuShuncha, uning Yaralishi va tarifi STEAM - bu tanqidiy fikrlash, tadqiqot qobiliYatlari va guruhda ishlash ko'nikmalarini rivojlantirish vositasi sifatida bir nechta fan yo'nalishlarini birlashtirgan Yangi ta'lim texnologiYasi.
Agar ushbu qisqartmani yoysak, quyidagilarni olamiz: STEAM bu — S – science, T – technology, E – engineering, A – art va M – math. Ingliz tilida bu Shunday bo’ladi: tabiiy fanlar, texnologiYa, muhandislik, san’at va matematika. Ushbu yo’nalishlar zamonaviy dunyoda eng mashhur bo’lib kelayotganini unutmang. Shuning uchun bugungi kunda STEAM tizimi asosiy tendentsiYalardan biri sifatida rivojlanmoqda. STEAM ta’limi yo’nalishi va amaliy yondaShuvni qo’llash, Shuningdek, barcha beshta sohani Yagona ta’lim tizimiga integratsiYalaShuviga asoslangan.
Ilm-fan va san'atni birlashtirish zarurati XI asr matematiklari va o'qituvchilari kabi mutafakkirlar tomonidan yozilgan. DeYarli barcha ixtirochilar va olimlar ham musiqachilar, rassomlar, yozuvchilar yoki shoirlar edilar: Galiley shoir va adabiyotShunos edi, Eynshteyn skripka chaldi, Morse portret rassomi edi va hokazo, Ya’ni miYaning o'ng Yarmi bilan bog’liq amallar.
STEAM o'quv dasturi o'quvchilarni fanlararo va amaliy yondaShuv yordamida o'qitish g'oYasiga asoslangan. STEAM beshta fanning har birini alohida-alohida o'rganish o'rniga, ularni bitta ta'lim yo'liga birlashtiradi.
STEM ta'limi ilmiy metodlardan, texnik qo'llanmalardan, matematik modellashtirishdan, muhandislik dizaynidan foydalanishga imkon beradi. 21-asr o’quvchisining innovatsion tafakkurini, ko'nikmalarini shakllantirishga olib keladi.
STEAM ta’lim muhitida bolalar bilimga ega bo’ladilar va darhol undan foydalanishni o’rganadilar. Shuning uchun, ular o’sib ulg’ayganlarida va hayotiy muammolarga duch kelganda, atrof muhitning ifloslanishi yoki global iqlim o’zgarishi bo’ladimi, bunday murakkab masalalarni faqat turli sohalardagi bilimlarga taYanib va birgalikda ishlash orqali hal qilish mumkinligini tuShunadilar. Bu erda faqat bitta mavzu bo’yicha bilimga taYanish etarli emas.
Ta’limga ushbu Yangi yondaShuv qanday paydo bo’ldi? Bu nazariYa va amaliyotni birlashtirishning mantiqiy natijasidir. STEAM Amerikada ishlab chiqilgan. Ba’zi maktablar bitiruvchilarning martabalarini e’tiborga olishdi va fan, texnologiYa, muhandislik va matematika kabi fanlarni birlashtirishga qaror qilishdi va STEM tizimi Shu tarzda shakllandi. (Fan, texnika, muhandislik va matematika). Keyinchalik bu erda Art qo’shildi va endi STEAM oxirigacha shakllandi. O’qituvchilar ushbu mavzular, aniqrog’i ushbu fanlardan bilimlar kelajakda talabalarning yuqori malakali mutaxassis bo’lib etishishiga yordam beradi, deb hisoblashadi. Oxir oqibat, bolalar Yaxshi bilim olishga intilishadi va uni darhol amalda qo’llashadi.
STEAM yondaShuvining asosiy g'oYasi Shundan iboratki, amaliyot nazariy bilim kabi muhim ahamiYatga ega. Ovqatlanish uchun, o'rganish paytida men nafaqat miYam bilan, balki qo'llarim bilan ham ishlashim kerak. Stenaks sinfida o'qishni o'rganish tez o'zgaruvchan dunyo bilan hamqadam emas. STEAM-ning asosiy farqi Shundaki, bu erda bolalar mavzulardagi fikrlarni muvaffaqiYatli o'rganish uchun o'zlarining fikrlari va qo'llaridan foydalanadilar. Ular olgan bilimlarni o'zlari "chiqarib tashlaydilar".
2) STEAM va STEM ta’lim tizimlari, ularning o’quv samaradorliligiga ta’siri