O ‘ zbekiston respublikasi oliy va o ‘ rta maxsus ta ’ lim vazirligi toshkent – 202

 
2. Liniyadagi ishlarni tashkil etishga asosiy talablar 
Transportning marshrutdagi ishi deyilganda, uning tashishni muvaffaqiyatli 
bajarish bilan bog‘liq avtomobil saroyidan tashqaridagi ishlari tushuniladi. 
Avtomobilda belgilangan tashish ishini bajarishni aniq ildam (operativ) 
raxbarlik qilmasdan bo‘lmasligi ko‘z o‘ngimizda bo‘lishi zarur. Avtomobil transporti 
marshrutdagi ishlarini bajarishka dispetcherlik xizmati rahbarlik qiladi. Bunda 

---

509
haydovchilar va transport vositalariga topshiriq belgilanib, ish jarayonida paydo 
bo‘luvchi kamchiliklarni yo‘qotilishi lozim. 
Marshrutdagi ishni tashkil etishda, avvalo, mijozlar talabini bajarish bilan birga 
ildam rejada belgilangan smena (sutka) ichi tashish topshirig‘ini bajarishga e’tiborni 
qaratishlozim. Bunda ishning har bir bo‘g‘inida, ya’ni ortish-tushirishda va 
tashishning o‘zida tashish va o‘tkazuvchanlik imkoniyatlaridan maksimal foydalanish 
lozim. 
Transport vositasi oldindan belgilangan marshrutda, harakat xavfsizligiga rioya 
qiluvchi yuqori darajali tezlik bilan ishlashi lozim. 
Marshrutdagi ishni tashkil etishda ko‘p smenali va uzluksiz transport 
jarayonini tashkil qilishga alohida e’tibor berish kerak. Bunday ishlarni tashkil 
etishda o‘zaro bog‘liq tashishning uch elementini ajrata bilish kerak: marshrut, 
transport vositasi va haydovchilar ishi rejimlari. 
 
3. Yo‘llardagi harakati zichligi 
 
Harakat zichligi (intensivligi) deyilganda vaqt birligida (soat, sutka) yo‘lning 
har-bir kilometrga to‘g‘ri keluvchi transoprt vositalari soni tushuniladi. Amalda bu 
ko‘rsatkichyil davomidagi o‘rtacha sutkalik ko‘rsatkichi bilan harakaterlidir.
Harakat zichligi o‘zgaruvchan miqdor bo‘lib, u yuk oqimi, tarkibi va 
konfiguratsiyasining yil fasli va sutka ichi o‘zgarishlari bilan bog‘liqdir. 
Yo‘llardagi harakatning oqilona tizimini tuzish uchun, yo‘lning ayrim 
uchastkalaridagi va butun yo‘l davomidagi zichligini hisobga olish zarur.