uning
soyasi bo‘lmish shohga qarshi bosh ko‘tarsa, ahvoli shun-
’iday
bo‘ladi»‘, deb jar soladilar.
Nizomulmulkning fikricha, mamlakatda adolatni qaror
toptirmoq
uchun qonun ustuvorligini ta’minlamoq darkor. Jazo
ham
adolatli bo‘lmog‘i lozim. Qonun kuchi sezilmaydigan dav-
latda
adolat haqida so‘z bo‘lishi mumkin emas. Mamlakatda qonun
'Ustuvorligini ta’minlashda hokimlar, qozilarning mas’uliyati haqida
fikr
yuritgan Nizomulmulk, bunday mas’uliyatli amalni johil va
Порок
kishilarga ishonib topshirib bo‘lmaydi, bunday amalni
faqat
pok, porso odamlarga berish lozim,2 deydi.
O'rta asr musulmon faylasuflari insonda insoniy fazilatlar,
Xislatlarni shakllantirishda odob-axloqning o‘rni va ahamiyati
beqiyos ekanligini har tomonlama isbotlab berdilar. Bunday
tendensiyani Unsurulmaoliy Kaykovus, Yusuf Xos Hojib, Ah
mad Yugnakiy, Ismoil Juijoniy, Mahmud Zamaxshariy asar-
laridan darhol ilg‘ab olish mumkin.
Insonning axloqiy fazilatlari, uni shakllantirish va rivojlan-
tirish
yo‘llari haqidagi ajoyib fikr-mulohazalarni o‘rta asr Shar-
qining
eng nodir pandnomalaridan biri Unsurulmaoliy Kay-
kovusning3 «Qobusnoma»4 asarida yaqqol ko‘rish mumkin.
«Qobusnoma»da ta ’kidlanishicha, insonning eng muhim ax
loqiy fazilatlaridan biri ota va onani hurmat qilishdir. Chunki
ota-ona farzandini voyaga yetkazish uchun bisotida mavjud bo‘lgan
Dostları ilə paylaş: