O zbekiiton fayi a L l I lari 4illiy jamiyaii nashkiyol


Qarang: Xalq so ‘zi, 1998-yil 6-avgust



Yüklə 3,66 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə88/318
tarix28.11.2023
ölçüsü3,66 Mb.
#169347
1   ...   84   85   86   87   88   89   90   91   ...   318
Inson falsafasi. Choriyev A

1 Qarang: Xalq so ‘zi, 1998-yil 6-avgust.
131


Ibrohim ibn Ma’qil an-Nasafiy, N a’ima ibn Hammod al-Mar- 
vaziy, Hofiz al-Xorazmiy, Jamoliddin an-Nasafly, Imom Ab- 
dulhasan Ahmad ibn Muhammad as-Samarqandiy kabi muhad- 
dislar ham hadis to ‘plamIari yaratdilar.
Hadisshunoslikning «sahih» yo‘nalishining asoschisi, «barcha 
muhaddislaming peshvosi» degan sharafli nomga sazovor bo‘lgan 
buxorolik mashhur alloma Abu Abdulloh Muhammad ibn Is- 
moil al-Buxoriy1 o‘zining butun umrini hadislarni to ‘plashdek 
o‘ta savob ishga bag‘ishladi. Xalifalik hududidagi shaharlar, qishloq- 
larni poy-u piyoda kezib 600 ming hadis to'pladi. Ularning 
ko‘pini yodlab oldi. To'plagan 600 ming hadislaridan eng to‘g‘ri, 
eng ishonchli 7275 tasini o‘zining buyuk asari «Al-Jomi’ as- 
sahih» («Ishonarli to ‘plam»)ga kiritdi. To‘plam Makkai mukar- 
ramada, Madinai munawarada va Buxoroi sharifda o‘n olti yil 
davomida yozilgan. Muqaddas kitobda birinchi marta hadislar 
fiqh sohalariga (islom huquqshunosligi) asoslanib joylashtirildi. 
Xuddi shuning uchun «Al-Jomi’ as-sahih» 3450 bobdan iborat 
97 kitobni tashkil etgan edi. O'sha 97 kitob to ‘rt jildga mujas- 
samlashgan2.
To‘plamga kiritilgan hadislar orasida biri ikkinchisini maz- 
munan takrorlamaydiganlarining soni to ‘rt mingni tashkil etdi. 
Ismoil Buxoriy yuksak insoniy fazilatlar, xislatlarni o‘zida mu- 
jassamlashtirgan ma’naviy-axloqiy yetuk kishilar sonining ortib 
borishini orzu qilardi. Inson ma’naviy qiyofasining mag‘zini imon- 
e’tiqod tashkil etadi, deb bilardi. Xuddi shuning uchun ham 
inson im on-e’tiqodini mustahkamlash yo‘llarini izlardi. Imon- 
e’tiqodning mustahkamligi, barqarorligini ta ’minlovchi omillar,
1 Ismoil Buxoriy 809-yilda Buxoroda tavallud topdi. 0 ‘n yoshidan boshlab arab

Yüklə 3,66 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   84   85   86   87   88   89   90   91   ...   318




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin