Odam genetikasi

1.3. 
Odam genetikasining tarmoqlari. 
Odam genetikasi o‘sim- 
lik, hayvonlar genetikasidan key in rivojlanganligiga qaramay, uning 
bir qancha tarmoqlari shakllangan. Ana shu tarmoqlardan biri tibbi­
yot genetikasidir.
Hozirgi paytda jahon aholisi 6 milliarddan ortib ketdi. Tug‘ilgan 
bolalaming 4,5%i turli irsiy kasalliklar bilan dunyoga keladi. Epi- 
lepsiya, shizofreniya, kretinizm, gemofiliya, bronxial astma shunday 
xastaliklardandir. Irsiy kasalliklarga erta tashxis qo‘yish, ulaming 
oldini olish va davolash metodlarini belgilashda muhim o‘rin tutadi. 
Bu 
tibbiyot genetikasi 
odam salomatligini saqlashda muhim o‘rin 
tutishidan dalolat beradi.
Odam genetikasining yana bir tarmog‘i 
demografik genetika
hisoblanadi. Demografik genetika odamdagi ayrim belgi-xossalami 
(masalan, qon guruhlarini) jahon aholisi orasida qanday tarqalganli- 
gini aniqlash bilan shug‘ullanadi. 
Farmokologik genetika 
ham odam 
genetikasining bir tarmog‘i sifatida turli dorilami, chunonchi antibio- 
tiklami odam organizmiga ko‘rsatgan ta’sirini tadqiq qiladi.
Odam genetikasinig bir tarmog‘i 
sitogenetika 
bo‘lib, u odam ir­
siyatning moddiy asoslari bo‘lmish xromosomalaming tashqi, ichki 
tuzilishini tadqiq qiladi. 
Immunogenetika 
esa immunitet reaksiyala-

---

rining amalga oshishida irsiyatning rolini o‘rganadi. 
Biokimyoviy
genetika 
yordamida irsiyatnig molekulyar asoslari moddalar alma- 
shishi, u bilan bog‘liq belgi-xossalaming rivojlanishi o‘rganiladi. 
Odam genetikasinig yana bir tarmog‘i 
pedagogik genetika 
sanaladi. 
Uning tekshirish obyekti bolalar aqliy qobiliyati va ruhiyatini gene­
tik jihatdan tadqiq qilish hisoblanadi. Bolalaming ruhiy holati, aqliy 
qobiliyati ota-onadan o‘tadi. Shu bilan bir qatorda qobiliyat, iste’dod, 
iqtidoming shakllanishida ijtimoiy muhit, ota-ona, o‘qituvchilaming 
taiim-tarbiyasi muhim ahamiyatga ega bo‘ladi. Pedagogik gene­
tika bolalardagi ota-onadan berilgan irsiy qobiliyat, iqtidorlilik, 
iste’dodning yoshga qarab o‘zgarishini tadqiq qilib, pedagoglarga 
m aium tavsiyalar beradi.