Ona tili-11 sinf indd
Yüklə 0,9 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
43-mashq.
Gaplarni o‘qing. Gap qurilishidagi kamchiliklar tufayli yuzaga kelgan yanglishlik haqida bahslashing. 41 1. Agarda shunga qaror qilgan bo‘lsa, mazkur amaliyotni, albat- ta, reja asosida amalga oshirgan ma’qul. Ya’ni malakali mutaxassisga murojaat qilishi, zaruriy qon tahlillarini topshirishi, yurak faoliyatlari tekshiruvi, qon kasalliklari, sog‘lom bo‘lishi zarur. 2. Tashqi ko‘rinishni o‘zgartirishdan oldin bu haqiqatan kerakmikin, deb o‘z-o‘zingizga savol bering. Balki, to‘g‘ri turmush tarzini olib borish bilan bularni o‘zgarti- rish mumkindir ham. (Gazetadan) 3. Bobom bu yil askarlarimizga, kam deganda, uch vagon qovun-tarvuz jo‘natmasam, do‘ppimni osmon- ga otaman deb, kecha-kunduz polizdalar. (S. Ravshanov) 44-mashq. Gaplardagi grammatik vositalarning noto‘g‘ri qo‘llanishiga ko‘ra yuzaga kelgan mantiqiy nuqsonlarni izohlang. 1. Fursatdan foydalanib, institut jamoasi va ekspertlari nomidan, barcha yurtdoshlarimizni Yangi 2018-yil bilan chin dildan qutlaymiz va oldimizda turgan ulkan vazifalarni bajarishda bir tan-u bir jon bo‘lib, bir yoqadan bosh chiqarib, yurtimiz ravnaqi uchun hormay-tolmay ishlashlariga chaqiraman. (Gazetadan) 2. Huquqni muhofaza qiluvchi organlar, sudlar, jamoat tashkilotlari vakillaridan iborat ishchi guruhlar komissiya bilan hamkorlikda joylarga chiqib, har bir mahkum bilan yakka tartibda suhbatlashish orqali ularning shaxsi o‘rganib chiqildi. (G. To‘laganova) 3. Qonunga ko‘ra, amnistiya aktini qo‘llash uchun ayblov tomonining, shu jumladan, jabrlanuvchining roziligini talab etil- maydi. (G. To‘laganova) 4. Bug‘doyrang cho‘tir yuzlarini ajin bosgan, soqollari sutdek oppoq. Lekin o‘zlari sira tinchimaydilar. (S. Ravshanov) 45-mashq. Berilgan gaplarni o‘qing, nutqning mantiqiylik sifatiga putur yet kazgan leksik, morfologik va sintaktik vositalarni izohlang. 1. Ayol kabinetga kirib kelishi bilan uni qayerdadir ko‘rganga o‘xshab ketdim. 2. Bu ish uchun kerakli ko‘nikmani, uquvni hayotning o‘zi tug‘diradi, tarbiya, bilim beradi. 3. Shunday qilib, uni bu aybi uchun ikki huquqdan mahrum etiladi. 4. «Balki» degan taxmin tergovchi faoliyatida zo‘r chora – narsa emas, ammo uni hisobga olinmasa ham bo‘lmay- di. 5. So‘zni uning uchun yoqinqiragan mavzudan boshladim. 6. Eh, qan cha chilvir u? Yonib kul bo‘ldi-ku o‘sha chilvirlar. Hammasi yonib jizg‘anak bo‘ldi-ku. 7. Hozir ona yuragida nafrat va xo‘rlanganlik his- larigina bo‘lgan. (M. Nasibullin) 42 Sh. Rahmatullayevning «O‘zbek tilining izohli frazeologik lug‘ati»dan olingan quyidagi iboralarning izohlarini esda tuting. Ular ishtirokida gaplar tuzing. Yüklə 0,9 Mb. Dostları ilə paylaş:
|