Ona tili-11 sinf indd
Yüklə 0,9 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
47-mashq.
«Otalar so‘zi» kitobidan olingan maqolani o‘qing. Undagi fikrning mantiqiy izchilligi va muntazam bayoni, bunda til vositalarining o‘zaro munosabatidagi tugallikka e’tibor qiling. O‘zingiz matn tuzganda, buni yodda tuting. 45 Ertagi borning ertasi bor Xalqimiz shoir va donishdir, bebaho hikmatlar ijodkoridir. Ushbu durdona lar xazinasi jahon sivilizatsiyasiga munosib hissa bo‘lib qo‘shiladir. Ha, o‘zbek xalqi butun dunyo ma’naviyat xazinasiga qo‘shgan hissasi bilan haqli ravishda faxrlanadi. Bizning ko‘pgina ertak va afsonalarimiz yer yuzi ning talaygina mamlakatlariga yetib borib, ularning ijod xazina- sini boyitgan. Bu inkor etib bo‘lmas haqiqatni jahon tadqiqotchi olimlari allaqachon tan olganlar. Xo‘sh, xalqimizning chin qalbidan chiqib, teran tuyg‘ulari bilan sug‘orilgan bu durdonalarni nechog‘li bilamiz? Biz barkamol bo‘lishini xohlayotgan hozirgi yosh avlod ulardan yaxshi xabardormi? Qadim zamonlarda uzun qish tunlari sandal – tancha tegrasida o‘tirib, bolalar ota-onalari, bobo va momolaridan ajoyib-u g‘aroyib ertaklar, afso- na-yu rivo yat va naqllar tinglaganlar, hikmat durdonalarini dillariga jo qilib, keng tafakkurli donishlar bo‘lib yetishganlar. Ota-bobolarimiz teran tafakkurining qaymog‘i – hikmatlardan kimiki xabarsiz ekan, ul kimsa ma’naviy jihatdan qashshoqlashib qolishi mumkin. Misollar keltiraylik: ertaklarning boshlanishi oldidan hamisha takrorla- nadigan debocha nechun aytiladi? U qanday maqsad va g‘oyalarni olg‘a suradi? Shular xususida hech o‘ylab ko‘rganmisiz? Ushbu kitobda ertaklarning ana shunday boshlamalari Nurmo tilidan g‘oyat qiziqarli talqin qilinadi. Chin insoniy fazilatlar – poklik, sofdillik, halollik, mehnatsevarlik, tadbirkorlik birla tejamkorlik, noz-ne’matlarning qadriga yetish, ahillik va inoqlik, mardlik va vatanparvarlik turli naqllar vositasida tarannum etiladi. Risoladagi hikmatlar donishmand ajdodlardan bo‘lg‘usi avlodlarga yetib kelgan bebaho armug‘ondir. Ilohim, ota-bobolar hikmati qalbingizga nur sochib, charog‘on qilgay, tafakkuringizni yanada teranlashtirgay, boyitgay, xonadoningizga baxt-u baraka olib kirgay! Ota-bobolar hikmati yosh bo‘g‘inga, kelgusi avlodga benihoya zarurdir. Kimki ushbu hikmatlarni o‘qib va uqib, anglab olsa, har tomonlama barkamol bo‘lgay! Ertaklar dunyosi sehrlarga to‘la, ajoyib va g‘aroyibdir. Ilohim, ertan- giz ana shu ertaklar kabi ajoyib-u g‘aroyib, baxt-u baraka ila to‘liq bo‘lgay. Axir, ota-bobolarimiz bekorga aytmaganlar: «Ertagi borning ertasi bor!» (Y. Muqimov) |