Ona tili-11 sinf indd
Yüklə 0,9 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- iziga tushmoq; ketiga tushmoq; orqasiga tush- moq. O‘xshashi: payidan tushmoq.
|
Og‘zining tanobi qochmoq
Behad sevinmoq, xursandligi tufayli lab-lunjini yig‘ishtirib ololmaslik. Ma’nodoshi: og‘zi qulog‘iga yet- moq; boshi ko‘kka yetmoq; terisiga sig‘may ketmoq; qo‘yi mingga yetmoq. Payiga tushmoq 1. Zimdan yurib butun xatti-harakatini ta’qib qil moq. Ma’nodoshi: iziga tushmoq; ketiga tushmoq; orqasiga tush- moq. O‘xshashi: payidan tushmoq. 2. Manfaatdor bo‘lgani holda berilib harakat qilmoq. Ma’nodoshi: ketiga tushmoq. 1. Gapda so‘z tartibi deb nimaga aytiladi? 2. Gapda so‘z tartibi o‘zgarishi mumkinmi? Bu qaysi nutq shaklida ko‘proq kuzatiladi? 3. Qanday maqsad bilan she’riy asarlarda o‘zgargan so‘z tartibidan foy dalaniladi? 4. So‘z tartibidagi nuqson natijasida nutqning qaysi sifati buziladi? 5. Nutqning mantiqiylik sifati ifoda jihatidan ko‘proq tilning qaysi bo‘limi bilan bog‘liq? 46-mashq. Matnni ko‘chiring, unda mantiqiylik sifatining ta’minla- nishida ishtirok etgan sintaktik birliklarni izohlang. 1956-yili edi. Yetimxonada birga o‘sgan tengdoshlarimni uchratib qoldim. Yigirma yilcha ko‘rishmagan bo‘lsak-da, men u haqda an- cha-muncha gapni eshitib bilar edim. O‘zim umrimda ko‘p qiyinchilik, mushkul vaziyatlarni boshimdan kechirganman. Lekin mening ko‘rgan kunimni buning ko‘rgiliklari oldida jannat desa bo‘lardi. U tarixchi yosh muallim edi. 1941-yili urushga ketganini bilaman, ke- yin ko‘p o‘tmay, bedarak yo‘qolganini eshitdim. Urushdan keyin ma’lum bo‘ldiki, asir tushib, to‘rt yilda konslager dahshatlarini boshidan kechiribdi. G‘alabadan keyin harbiy qismlarimiz qutqarganda, oilasiga darak keldi: ochlikdan chalajon bo‘lgan holicha gospitalga joylashtirishgan ekan. Ammo bir yil o‘tar-o‘tmay Kolimada emish, deb eshitdik. O‘sha gapga ham 43 to‘qqiz yil bo‘ldi. Demak, jami o‘n besh yilcha jahannam azobini chekib omon qolgan odam. Lekin u hozir bunday kulfatni kechirgan kishiga sira o‘xshamasdi. Quloch yozib ko‘rishganimizda yana ham amin bo‘ldimki, u tog‘ni ursa talqon qiladiganday sog‘lom, baquvvat, oq yuzidan kulgi charaqlab turibdi. (Asqad Muxtor) Yüklə 0,9 Mb. Dostları ilə paylaş:
|