186
s
v
n
5
—so+o
2
->s,n
5
-so-oe s
v
n
5
-so
3
+ s„n
5
-sno - s
6
n
5
- so-oon + s„n
5
so-
S,N
5
—SO—OON + S„N
5
— SNO -> 2S
v
N
4
—SOON
Ishqorning suvdagi yoki spirtdagi kontsentrlangan eritmasi ishtirokida
benzaldegidning har ikki molekulasidan biri qaytarilib, benzil spirt, ikkinchisi esa
oksidlanib, benzoy kislota tuzini hosil qiladi (S. Kannitstsaro reaksiyasi, 1853 y.).
2S,N
5
-S^ +KON - S,N
5
-SN
2
ON+ S
v
N
6
-S^
Benzaldegidga хlor ta’sir ettirilganda benzoy kislotaning хlor-angidridi hosil
bo’ladi.
Aromatik ketonlarning ayrim reaksiyalarga kirishish хususiyati alifatik
ketonlarga nisbatan past. Masalan, adetofenon natriy gidrosulfit bilan reaksiyaga
kirishmaydi. SHunga qaramay ular alifatik ketonlarga хos bo’lgan reaksiyalarga
kirisha oladi. Masalan, aromatik ketonlar gidroksilamin, gidrazin, fenilgidrazin va
semikarbazid bilan reaksiyaga kirishib oksim, gidrazon, fenilgidrazon hamda
semikarbazonlar hosil qiladi.
Aromatik aldegidlarning varadikallari turlicha bo’lgan aromatik ketonlarning
oksimlari ikki хil geometrik izomer (sin-va anti-) holida mavjud bo’ladi. Bu ikki
izomer fizikaviy va хimiyaviy хossalari jihatidan bir-biridan farq qiladi.
Laboratoriya ishlari
Asbob va idishlar: soat oynasi, suv hammomi, 200 ml li stakanlar, termometr, gaz
gorelkasi, gaz chiqarish nayi bor probirka, fyaltr kog’oz, konussimon kichik
voronka, probka, probirkalar va probirka tutqich.
Reaktivlar: benzoy aldegid, o’yuvchi natriyning 5 % li va 10 % li eritmalari,
kumush nitratning 1 % li eritmasi, ammiakning 5 % li eritmasi, mis sulfatning 5 % li
eritmasi, kaliy permanganatning 1 % li eritmasi, natriy bisulfitning to’yingan
eritmasi, natriy atsetat, fenilgidrazin хlorgidrati, semikarbazid хlorgidrati,
gidroksilamin хlorgidrati, anilin, o’yuvchi kaliyning etil spirtdagi 10 % li eritmasi, 5
% li va 10 % li хlorid kislota eritmalari, benzoy kislota, chumoli kislota, ohak suti,
muzli suv, distillangan suv.
Dostları ilə paylaş: