Osman Nuri Topbaş 5 mn ön söz nəbilər silsiləsi dərs
“Həqiqətən, o, əvvəlkilərin (keçmiş peyğəmbərlərin) kitablarında
Yüklə 2,91 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
“Həqiqətən, o, əvvəlkilərin (keçmiş peyğəmbərlərin) kitablarında da mövcuddur.” (Şüəra surəsi, 196) Bu ayəti-kərimə, eyni zamanda, Həzrət Peyğəmbərin (səllallahu əleyhi və səlləm) daha əvvəlki peyğəmbərlərə endirilmiş müqəddəs kitablarda adının keçdiyini və onun gəlişi ilə bütün kainatın və ənbiyanın müjdələndiyini xatırlatmaqdadır. 127 MN Həzrət Davuda verilən Zəbur haqqında Qurani-Kərimdə belə buyru- lur: “Biz kitabdan (Tövratdan, yaxud lövhi-məhfuzdan) sonra Zəburda da (cənnət torpağına, yer üzünə və ya müqəddəs) torpağa yalnız Mənim saleh bəndələrimin daxil olacağını yazmışdıq.” (Ənbiya surəsi, 105) Qurani-Kərimdə Zəburla əlaqəli daha çox məlumat verilir. İslami qay- naqlarda, Həzrət Davud haqqında bilik verilərkən, ona Zəburun verilmiş olması, onun üstün xüsusiyyətlərindən biri olaraq anladılır. İslam alimləri, Zəburda ehkamla əlaqəli məsələlərin, yəni Allah Təalanın dində edilməsini və ya edilməməsini istədiyi hökmlərin yer almadığını, onun sadəcə Haqq Təalaya yönəlmiş iltica (rəhmətinə sığınma) və mina- catlardan (yalvarış və dua) ibarət olduğunu ifadə edirlər. Buna görə Həzrət Davud, Həzrət Musadan sonra gələn peyğəmbər olduğu üçün, dinin hökmlərini yerinə yetirmə məsələsində Tövrata əməl etməkdə idi. Özünə endirilən Zəbur isə daha çox, insanların könlündəki Allah sevgisini və eşqini açığa çıxaran; Haqq Təalaya iltica edilən ilahilərin (Allaha aid) şer şəklində yer aldığı bir kitabdır. Bugünkü Zəbur, Kitabi-Müqəddəsin (Tövrat) “Məzmurlar” bölməsində yer alır. Məzmur kəlməsi, bir musiqi müşayiəti ilə söylənən incə mənalı və yanıqlı parçalar mənasındadır. Məzmurların sayı 150-dir. Bunların 70-ə yaxını Həzrət Davuda, digərlərinin isə başqalarına aid olduğu ifadə edilir. Buna görə Yəhudilərin əlindəki Zəbur, Qurani-Kərimdə Həzrət Davuda verildiyi bildirilən Zəbur deyildir. Çünki Kitabi-Müqəddəsin bütün bölmələri ilk gəldiyi şəkli ilə mühafizə edilib qeyd olunmamışdır. Daha sonraları isə bir çox bəşəri müdaxilələrə uğramış olması, Zəburun ilk və əsl nüsxəsi mövcud ola biləcəyi ehtimalını ortadan götürmüşdür. Belə ki, bu günkü Zəbur, Həzrət Davudun vəfatından beş yüz il sonra yazılmağa başlanmışdır. Ona, Həzrət Davudun (əleyhissəlam) həyatı və təbliği ilə bərabər, mənbəyi müəyyən edilə bilməyən təqribən 100 məchul şairin şerlərindən də əlavə edildiyi rəvayət olunur. Zəburdakı Tanrı inancı, Tövratdakı kimi antopomorfikdir. Yəni Tanrıya, Onun zatı üluhiyyətinə yaraşmayan insani xüsusiyyətlər aid edilmişdir. Kita- bi-Müqəddəsin digər bölmələrində olduğu kimi, bu bölməsində də Allaha oğul hesab edilərək Tövhidə zidd bir inanc meydana gəlmişdir. Bugünkü Zəbura görə Davud (əleyhissəlam) bir minacatında belə demişdir: 128 MN “Rəbb mənə dedi: Sən mənim oğlumsan! Mən səni bu gün uşaq götürdüm!” (Məzmurlar, 2/7) Nəticə olaraq görürük ki, bugünkü Zəbur, adicə bir şer kitabıdır. İçində Həzrət Davuda (əleyhissəlam) və başqalarına isnad edilən bir neçə mina- catlardan başqa bir şey yoxdur. Ondakı biliklərin nə qədərinin ilahi vəhy, nə qədərinin şəxsi ilham və nə qədərinin bəşəri əlavə olduğunu ayırd etmək mümkün deyildir. 129 MN ALLAHIN KƏLAMINI GÖZƏL OXUMAQ Allah kəlamı olan ayələrin, insanlar və cinlər üzərində meydana gətirdiyi təsirin tam ola bilməsi üçün, oxunuşun xətasız olması qədər, oxuyanın səs gözəlliyi də çox mühümdür. İnsanlar arası danışmalarda kəlmələr, tələffüz edilişinə görə fərqli mənalara gələ bildiyi kimi, sözü söyləyənin halına, jest və mimikalarına görə şəxslər üzərindəki təsiri də müxtəlif olur. Məsələn, bir dilənçinin yalvarma üslubu yalnız seçdiyi kəlmələrlə deyil, eyni zamanda kəlmələri tələffüz etmə tərzi ilə müəyyənləşir. Od və ölüm saçan bir müharibədən əvvəl bir komandirin, əsgərlərini hərbə təşviq edən danışmasında, təsirləndirici gücünün kəlmələrin ahəngində yer tapması da buna bir nümunədir. Əslində mehtər marşlarının və musiqisinin insan- lar üzərində meydana gətirdiyi coşqu da bu ahəngin meydana gətirdiyi təsirindəndir. İnsanlara aid bəsit sözlər üçün məqbul olan bu vəziyyətin, tayı-bərabəri olmayan bir kəlam olan Qurani-Kərim üçün daha böyük bir əhəmiyyət daşıyacağı aşkardır. Bəlkə də, Qurani-Kərim oxumağın sünnət, dinləməyin fərz olması, onun çox gözəl oxunmasına verilən əhəmiyyətə bir işarədir. Yenə bu incəlik səbəbdəndir ki, Qurani-Kərimin oxunması, İslami elmlər arasında müstəqil bir sahə halına gəlmiş, “Qiraət elmi” deyilən bu elmə o qədər əhəmiyyət verilmişdir ki, eyni məzhəb imamları kimi bu elmin də imamları ortaya çıxmışdır. İnsanlıq tarixində, Davud (əleyhissəlam), digər vəsflərindən daha çox, “Davudi” deyə bilinən gözəl səsi ilə yad edilir. Qurani-Kərimin bəyanı ilə bilirik ki, onun xariqüladə səsi ilə oxuduğu ilahi kəlam, quşları və dağları 130 MN cuşa gətirir və özünə boyun əydirirdi. Onun bu möhtəşəm səsi ilə etdiyi təsbihatda, bütün məxluqat və cəmadat da iştirak edirdi. Səs, Allahın (Cəllə Cəlaluh) bəxş etdiyi ən böyük nemətlərdən biridir. Səs olmasa, kainatda nə qədər böyük bir boşluq olardı. Səs, digər bir çox nemətlər kimi xeyrə olduğu kimi şərə də alət edilməyə uyğundur. Digər tərəfdən kainatda hər şeyin bir ziddi olduğu kimi səsin də yaxşı və pis olanı vardır. Məsələn bülbül səsi, həssas bir ruha nə qədər fərəh verir, onu nəşə ilə doldurursa, bunun ziddi olan qarğa səsi də o dərəcədə naraha- tedicidir. Səs, insanlar arasında olduğu qədər heyvanlar arasında da müsbət və ya mənfi təsirlər meydana gətirir. Meşədə bir şir nərildəyəndə, bütün zəif heyvanların, qorxudan ürəklərinin ağzına gelməsi və soyuqqanlı bir heyvan olan ilanın, gözəl bir nəğmə duyduğunda Hind fağırının səbətindən çıxıb ahənglə oynamağa başlaması buna bir nümunədir. Çöllərdə dəvələrin hərəkətini artırmaq üçün də musiqinin vasitə olaraq istifadə ed- ildiyi məlumdur. Deyildiyinə görə ovçular, məsum görünüşlü zərif ceyranları bir bulaq başında “ney” çalaraq ovlayırlar. Neyin səsini duyan ceyranlar, ağacların arasından çıxıb bulaq başına gəlir, oraya çömbəlir, hərəkətsiz bir şəkildə musiqini dinləyir və isti göz yaşı tökərlər. O əsnada gizlənmiş ovçular da, bu cəld hərəkətli, fəal heyvanların belə hərəkətsiz hala gəlməsindən istifadə edib onları ovlayırlar! Heyvanlara belə bu qədər təsir edən səs, onlardan daha çox mükəmməl olan insanı necə təsirləndirməz! Necə ki, pul səsi, dünyaya düşkünlərin; su ilə bülbül səsi, romantik və şair ruhlu insanların; Quran ilə əzan sədası da, ruhunu arındırmış Haqq yolçularının hüzur qaynağıdır. Həzrət Peyğəmbər (səllallahu əleyhi və səlləm) də, ruhuna dünya məsələləri ağırlıq verdiyi zamanlar, rahatlanmaq üçün: “Ya Bilal! Bir əzan oxu, rahatlanım!…”-buyurardı. (Əbu Davud, Ədəb, 78) Bülbül oxuyarkən, qarşı dağlardan gələn əzanın əks sədası səmanın boşluğunu doldurarkən, göy üzündən başqa səs gəlməz. Bax belə bir anda, qəlbi həssasiyyətimiz nə qədərdirsə, o səsin bizdəki təsir və izi də o qədər olur. Həqiqətdə canlı, cansız bütün məxluqat fasiləsiz olaraq Haqq Təalanı təsbih (zikr) etməkdədir. Bu vəziyyət ayəti-kərimədə: 131 MN “Yeddi göy, yer və onlarda olanlar (bütün məxluqat) Allahı təqdis edir. Elə bir şey yoxdur ki, Allaha tərif deyib Ona şükür etməsin, lakin siz onların (dillərini bilmədiyiniz üçün) təqdisini anlamazsınız. (Al- lah) həqiqətən, həlimdir, bağışlayandır!” (İsra surəsi, 44) şəklində ifadə edilməkdədir. Onların bu təqdisini ancaq könül həssaslığına sahib insanlar hiss edərlər. Onlar, kainatdakı bu zikrin vəcdi içindədirlər. Məxluqatın bu zikr səsləri, hər kəsin duya bilməyəcəyi hərfsiz, hərəkətsiz və səssiz ilahi ləfzlərdir. Bu sirli ləfzləri duya bilmək, ancaq bu işin əhlinə aid keyfiyyətdir. Yunus İmrənin, “Sarı çiçək”lə böyük bir vəcd içində söhbət etməsi də bu mahiyyətdədir. Könlü zikr ilə hər an məşğul olan, onunla həmhal olmağı tabeləşdirən kimsələr, duyduqları hər səsi zikr əzgisində tələqqi edərlər. Qısaca, Allah qatında, dillə söylənsin, ya da söylənməsin, səslərin ən gözəli, zikrdir. Zikr, öz xüsusi mənasının yanında ilahi kitablara da isim olmuş, geniş və zəngin ehtivalı bir kəlmədir. Necə ki, ayəti-kərimədə Tövratı-Şərif və Qurani-Kərimdən “Zikr” olaraq da bəhs edilir. Bu etibarla səslər və nəfəslər, Haqq Təalanın ilk fərmanı olan “Yaradan Rəbbinin adı ilə oxu!” əmrinə itaət edərək, Quran sədası ilə şərəf və izzət qazanmışdır. Allah Rəsulu (səllallahu əleyhi və səlləm): “Quranı səslərinizlə bəzəyin (onu gözəl səslərlə doğru və gözəl şəkildə oxuyun)” (İbn Macə, İqamət, 176) buyuraraq, eyni zamanda gözəl səsin də Quranı gözəlləşdirəcəyini, onu daha təsirli hala gətirəcəyini ifadə etmişdir. “Quranı səslərinizlə gözəlləşdirin; çünki gözəl səs Quranın gözəlliyini daha da artırır.” (Darimi, Fəzailül-Quran, 34) hədisi də bunu ifadə edir. Bir başqa rəvayətdə də Peyğəmbər Əfəndimiz (səllallahu əleyhi və səlləm): “Quranı təğənni (avaz) ilə oxumayan kimsə bizdən dey- ildir.” (Buxari, Tövhid, 44; Əbu Davud, Vitr, 20) buyurmuşdur. Bu Hədisi-Şərifdəki “təğənni”dən məqsədin “səs gözəlliyi” olduğunu söyləyən alimlər, səsi gözəl olmayanların isə, mümkün olduğu qədər Quranı gözəl oxumağa səy göstərmələri lazım gəldiyini ifadə etmişlər. Kəlamların ən gözəli Qurani-Kərim olduğu üçün insanın səsinin ehtişam və gözəlliyi də Quran sədası ilə ortaya çıxır. Hər səsə doyulur amma Quran sədasına əsla!… 132 MN Rəsulullah (səllallahu əleyhi və səlləm) belə buyurmuşdur: “Allah, gözəl səsli peyğəmbərin, Quranı təğənni ilə yüksək səslə oxumasından xoşlandığı qədər heç bir şeydən xoşlanmamışdır.” (Bux- ari, Fəzailül-Quran, 19; Tövhid 32; Müslim, Müsafirin 232-234) Tövbəkarların və çiləkeşlərin hüzuru da, davası da, Quranın ruhları məst edən nəğmələrindədir. Bütün təsəllilər, daim onun nəğməsindən qidalanır. Cənnətin dili onun dilindəndir. Ancaq Quranın sədasına könlünü açmayan qafillər, həyatın zahirini bilir, dəruni aləmindən isə məhrum qalırlar. Onlar, dünyəvi ləzzət və şəhvət arxasınca qaçmaqdan, ilahi hikmət və incəlikləri anlaya bilməmişlər. Onlar, bu dünya süfrəsindən acgözlülüklə istifadə etmişlər, lakin süfrənin sahibi olan “Rəzzaq”ı tanımamışlar. Məzarlara yaxınlarını dəfn edərlər, torpağın altındakı hallardan xəbərsiz yaşayarlar. Nə qəribədir ki, ilahi mülkdə yaşayarlar, lakin mülkün sahibinə düşmən olarlar. Qəlbi, Quran nuru ilə dolan möminlər isə, uca həqiqətləri təfəkkür (fi- kir) etmək halındadırlar. Oxuduqları ilahi kəlam, onların könüllərinə hal dili ilə: “Allahın qulusan; Onun mülkündə yaşayırsan! Onun verdiyi rizqlərlə rizqlənirsən; Quranın hikmət və sirlərini təfəkkürə (düşünməyə) dal, Rəbbinə qəlbi-səlimlə yolçuluq et!” təlqinində olur. Könlü, Quran ilə dolanlar, Haqq Təalaya qulluq düşüncəsi ilə yaşayırlar. Özlərinə verilən nemətlərə şükr edərlər və fani həyatlarını əbədi həyatın sərmayəsi edərlər. Bu etibarla, Kainatın Əfəndisinin (səllallahu əleyhi və səlləm) feyzindən pay alanlar üçün Quran, yerin- göyün dili, ruhaniyyət və bərəkət xəzinəsi halına gəlir. Çünki Peyğəmbər və Quran, Rəbbin qullarına ehsan buyurduğu iki nur mənbəyidir. Allahın sifətlərinin təcəlli etdiyi üç varlıqdan biri olan kainat, feli təcəlli; Quran, kəlami təcəlli, insan da bütün təcəllilərin onda toplandığı bir özək dəyərindədir. İnsansız bir dünya nə qədər sönük olarsa, Quransız bir in- san da elə sönükdür. Necə ki Peyğəmbər Əfəndimiz (səllallahu əleyhi və səlləm) belə buyurmuşdur: “Qəlbində Qurandan bir miqdar olmayan kimsə xarab bir ev ki- midir.” (Tirmizi, Fəzailül-Quran, 18; Darimi, Fəzailül-Quran 1) Kainat, səssiz bir Quran, Quran da səsli bir kainatdır. İnsan isə, ilahi sirlərin bir təcəlli abidəsi olaraq, bunların özəyi, xülasəsi kimidir. Quran, 133 MN bir bəyan möcüzəsi və Haqq nitqidir. Qurani həqiqətlərdən uzaq qalan bir könül, iki cahanda da bədbəxtdir. Quran həqiqətlərinə uyğun olaraq yaşanan bir həyat cənnət həyatıdır. Necə ki, Rəsulullahın (səllallahu əleyhi və səlləm): “–Qəlblər, dəmirin paslandığı kimi paslanır.” -buyurması üzərinə: “–Onun cilası nədir, ey Allahın Rəsulu?”-deyə soruşuldu. O da: “–Allahın kitabını çox oxumaq və Allahı çox-çox zikr etməkdir.”- cavabını verdi. (Əli əl-Müttəqi, Kənzül-Ümmal, II, 241) Yenə Allah Rəsulunun (səllallahu əleyhi və səlləm): –“Gözlərinizə ibadətdən nəsibini verin!”-ifadəsi üzərinə əshab: –Gözlərin nəsibi nədir, ey Allahın Rəsulu?-deyə soruşdular. O da: “–Qurana baxmaq, Ondakıları düşünmək və Onun incəliklərindən ibrət almaqdır.” -buyurdu. (Süyuti, Cameüs-Səğir, I, 39) Quran oxumaq, bir möminin həyatında o qədər mühümdür ki, Al- lah Təala, Qurani-Kərimi oxuyanları sonsuz bir qazanc əldə edənlərdin başında sayır: “Allahın Kitabını oxuyan, namaz qılan, özlərinə verdiyimiz ruzilərdən (Allah yolunda) gizli və aşkar xərcləyənlər kasad olmayacaq bir ticarət (savab) umarlar ki, (Allah) onlara (əməllərinin) mükafatlarını versin və Öz lütfündən (kərəmindən) onlara artırsın! Həqiqətən, (Al- lah) bağışlayandır, qədirbiləndir! (Bəndələrinə Ona etdikləri şükür müqabilində bol nemət əta edər).” (Fatir surəsi, 29-30) “Möminlər yalnız o kəslərdir ki, Allah adı çəkiləndə (Onun heybət və əzəmətindən) ürəkləri qorxudan titrəyər, Allahın ayələri oxunduğu zaman həmin ayələr onların imanlarını daha da artırar, onlar ancaq öz Rəbbinə təvəkkül edər.” (Ənfal surəsi, 2) Allahın kəlamını oxumaq, şübhəsiz ki, ibadətlərin ən fəzilətli olanlarındandır. Buna görə ən gözəl şəkildə oxumaq zərurəti var. Allah Təala: ﻼ ﹺﺗﹾﺮﹶﺗ ﹶنآﹾﺮﹸﻘﹾﻟا ﹺﻞﺗﹶرﹶو “…aramla (ağır-ağır) Quran oxu!” (Muzzəmmil surəsi, 4) Digər tərəfdən Qurani-Kərimi oxumanın yanında, oxunan Quranı sükut ilə dinləmək də çox mühümdür. Çünki Quran oxumaq sünnət; dinləmək isə fərzdir. Ayəti-kərimədə buyrulur: ﹶنﻮ ﹸﻤﹶﺣﹾﺮﹸﺗ ﹾﻢ ﹸﻜﻠﹶﻌﹶﻟ ﹾاﻮﹸﺘ ﹺﺼﻧﹶأﹶو ﹸﹶﻟ ﹾاﻮﹸﻌﹺﻤﹶﺘ ﹾﺳﺎﹶﻓ ﹸنآﹾﺮﹸﻘﹾﻟا ﹶئﹺﺮﹸﻗاﹶذﹺإﹶو “Quran oxunan zaman onu dinləyin və susun ki, (onun sayəsində) sizə rəhm olunsun!” (Əraf surəsi, 204) İstər namazda, istər başqa bir yerdə olsun, oxunan Quranı mənasını yaxşıca anlamaq lazımdır. Onun öyüdlərindən faydalanmaq və davranışlarımızı ona görə müəyyənləşdirmək üçün sükut edərək bütün diqqətimizi oraya cəmləşdirməyimiz lazımdır. Çünki susmaq, yaxşı dinləməyə şərait yaradır; yaxşı dinləmək, bəsirəti artırır; bəsirətli olmaq, şəxsi iman və əməl etməyə sövq edir; iman və əməl də insanı ilahi rəhmət və nemətlərə qovuşdurur. Allah Rəsulu (səllallahu əleyhi və səlləm), Qurani-Kərimi başqasından dinləməyi sevirdi. Bəzən ibn Məsuddan oxumasını istər və böyük bir mənəvi həzlə onu dinləyərdi. Bir dəfə İbn Məsudu Quran oxuyarkən dinləmiş və mübarək gözləri yaşarmışdı. Bu hadisəni Abdullah ibn Məsud (radiyallahu ənh) belə nəql etmişdir: Bir dəfə Nəbi (səllallahu əleyhi və səlləm) mənə: “–Ey ibn Məsud! Mənə Quran oxu!” -buyurdu. Mən də: “–Ya Rəsulallah! Quran sənə göndərildiyi halda onu sizə necə oxuyacağam?”-dedim. Cavabında Allah Rəsulu (səllallahu əleyhi və səlləm): “–Mən Quranı başqasından dinləməyi də sevirəm.” -buyurdu. Bunun üzərinə mən, Nisa surəsini oxumağa başladım. 41-ci ayəti- kəriməyə 10 çatanda, Allah Rəsulu: 134 MN 10. Ayənin məalı belədir: “(Ya Rəsulum!) Hər ümmətdən (peyğəmbərini) bir şahid gəti- rəcəyimiz və Səni də onlara şahid təyin edəcəyimiz zaman (kafirlərin halı) nə cür olacaq?” 135 MN “–Kafi” -buyurdu. O əsnada gördüm ki, Rəsulullahın gözlərindən yaş axır. (Buxari, Təfsir, 4/9; Müslim, Müsafirin, 247) Əshabi-kiramdan Üseyd bin Xudayr, bir gecə vaxtı Bəqərə surəsi və ya Kəhf surəsini xoş bir səda ilə dənə-dənə oxuyurdu. Atı da yanında bağlı idi. Quran oxunarkən atı birdən ürkdü. Üseyd susunca; at sakitləşdi. Təkrar oxumağa başladı. At, yenə şahə qalxdı. Üseyd təkrar susdu, at da sakitləşdi. Üseyd bir daha oxumağa başlayınca, at yenə ürkdü. Üseyd də daha Quran oxumağı saxladı. Oğlu Yəhya da ata yaxın bir yerdə yatırdı. Atın uşağa bir zərər verməməsi üçün oğlu Yəhyanı geriyə çəkdi. Bu əsnada başını göyə qaldırıb baxanda, qəndillər kimi bir sıra göy cisimlərinin parladığını gördü. Sabah olduqda bu vəziyyəti Rəsulullaha bildirdi. Nəbi (səllallahu əleyhi və səlləm) də ona: “–Oxu, ey Xüdeyr oğlu, oxu ey Xüdeyr oğlu!” -buyurdu. Sonr da: “Bilirsənmi, o göy üzündə gördüklərin nədir?” -buyurdu. Üseyd: –Xeyr!-deyə cavab verdi. Həzrət Peyğəmbər (səllallahu əleyhi və səlləm) də: “–Ey Üseyd! Onlar mələklər olublar; sənin səsinə gəliblər. Əgər Quran oxumağa davam etsəydin, sabaha qədər səni dinləyərdilər. İnsanlar da onları görərdi və onlar xalqın gözündən qaçmazdı.…”- buyurdu. (Buxari, Fəzailül-Quran, 15; Müslim, Müsafirin, 240-243) Hədisi-Şərif, Quran sədasının mələkləri, hətta heyvanları belə təsirləndirdiyini ifadə edir. Kim bilir, dünya məşğuliyyətindən qurtulmuş, nuraniyyətə bürünmüş qəlbə Quran, sirlərini necə açır? Həzrət Ömərin: “Bəqərə surəsini on iki ildə xətm etdim və şükür üçün bir dəvə qurban etdim.” (Qurtubi, Təfsir, I, 40) sözü, nə qədər düşündürücüdür! Onun Quran oxuması, yalnız ləfzləri tələffüzdən ibarət deyildi. Əksinə, Quranın hikmət və sirlərinə vaqif olub, oradakı ilahi incəlikləri qavrayaraq və yaşayaraq oxumaqdı. Çünki həqiqi mənada Qurandan istifadə etmək ancaq belə mümkün olur. Həzrət Mövlana (qüddisə sirruh): “Qurani-Kərimin zahirini bir miqdar mürəkkəb ilə yazmaq mümkündür. Sirlərini yazmağa isə, neçə-neçə dəryalar, sahilsiz dənizlər yetməz!”-buy- urur. 136 MN Buna görə həqiqi Quran hafizi, Onu oxumağın zövqünə varmış olan, hökmləri ilə əməl edən, əxlaqı ilə əxlaqlanan və hikmətləri ilə kama- la çatan şəxsdir. Belə şəxslər vəfat edəndə, onlar üçün torpağa, “onun cəsədini yemə!” əmri veriləcəkdir. Necə ki, Allah dostlarından Mahmud Sami Ramazanoğlu (qüddisə sirruh) Adanada, bu xüsusiyyətləri daşıyan bir hafizin vəfatından otuz il sonra, qəbrinin yanından yol keçdiyinə görə, məzarın köçürülməsi üçün açıldığını, ancaq o şəxsin cəsədinin heç pozul- madan durduğunu, həm də kəfəninin belə par-par parıldadığını görmüş və bunu misal olaraq rəvayət etmişdir. Allah Rəsulu (səllallahu əleyhi və səlləm): “Sizin ən xeyirliniz, Quranı öyrənən və öyrədəninizdir.”-buyurur. (Buxari, Fəzailül-Quran, 21) Çünki Qurani-Kərim, Allahın öz qatından insanlığa göndərdiyi ülvi bir kəlamdır, böyük bir hədiyyədir. Bununla əlaqədar Allah Rəsulu (səllallahu əleyhi və səlləm) belə buyurmuşdur: “Allahın kəlamının, yaratdıqlarının sözlərinə olan üstünlüyü, Allahın, qullarına qarşı olan üstünlüyü kimidir.” (Darimi, Fəzailul-Quran, 6) Belə müəzzəm bir ilahi kəlamı ayıq bir könülə oxumaq lazımdır. Qu- rani-Kərimi oxuyan şəxs Ondan, öz qəlbi kamilliyi və həssaslığı ölçüsündə istifadə edir. Çünki Qurani-Kərimdəki ilahi sirr pərdələri, ancaq onları dərk edə biləcək səviyyəyə çatmış qəlblərə açılır. Allah Rəsulu (səllallahu əleyhi və səlləm): “Quran oxuyan mömin, turunc meyvəsi kimidir; onun iyi də xoşdur, dadı da. Quran oxumayan mömin xurma kimidir; iyi yox, lakin dadı xoşdur. Quran oxuyan münafiq isə reyhana bənzər; iyi xoş, dadı acıdır. Quran oxumayan münafiq, Əbu Cəhl qarpızına bənzər. İyi olmadığı kimi, dadı da acıdır.”-buyurmuşdur. (Buxari, Ətimə, 30; Fəzailül-Quran, 17, 36; Müslim, Müsafirin, 243) Başqa bir Hədisi-Şərifdə: “Onlar Quran oxuyarlar, (lakin oxuduqları) boğazlarından aşağıya keçməz” (Buxari, Fəzailül-Quran, 36) buyrulduğu üzrə, təfəkkür edərək (düşünülərək) oxunmayan Qurani-Kərimdən, heç bir bərəkət əldə edilməz. Quranı qəflət içində oxuyan kimsələr üçün Haqq Təala: 137 MN ﺎﹶ ﹸﻟﺎﹶﻔﹾﻗﹶأ ﹴبﻮﹸﻠﹸﻗ ﹶﻠﹶﻋ ﹾمﹶأ ﹶنآﹾﺮﹸﻘﹾﻟا ﹶنوﹸﺮﺑﹶﺪﹶﺘﹶ ﹶﻼﹶﻓﹶأ “Onlar Quran barəsində düşünməzlərmi? Yoxsa ürəklərinə kilid vurulmuşdur?”-buyurur. (Mühəmməd surəsi, 24) Dərin və incə düşüncə sahibi olan böyük qəlbli qullar, bu xəbərdarlıqdan böyük pay alırlar. Allah Rəsulu (səllallahu əleyhi və səlləm), “…Ey Rəbbimiz! Sən bunları boş yerə yaratmamışsan! Sən pak və müqəddəssən! Bizi cəhənnəm odunun əzabından (Özün) qoru!” (Ali-İmran, 191) ayəti-kəriməsi vəhy olunduqda, göydəki ulduzları belə qibtə etdirəcək gözəllikdəki inci dənəsi kimi göz yaşları ilə sabaha qədər ağlamışdır. Ata (rahmətullahi əleyh) belə anladır: “Həzrət Aişəyə: –Allah Rəsulunda gördüyün ən təəccüblü halı mənə deyərsənmi?- dedim. Aişə anamız: –Onun hansı halı təəccüblü deyil ki!-dedi və belə davam etdi; Bir gecə yanıma gəldi, yatağa girdi, sonra: “–İcazə verərsən qalxıb, Rəbbimə ibadət edim.”-buyurdu. Mən: –Vallahi səninlə bərabər olmağı çox sevirəm, ancaq səni sevindirən şeyi daha çox sevirəm,-dedim. Bundan sonra O qalxdı, dəstəmaz alıb namaza durdu və ağlamağa başladı. O qədər ağladı ki, göz yaşları sinəsinə axdı. Sonra rükuya əyildi, yenə ağladı, sonra səcdəyə qapandı, səcdədə ikən də ağladı, sonra səcdədən başını qaldırdı yenə ağladı. Bu vəziyyət ta Bilal gəlib sabah əzanını oxuyuncaya qədər davam etdi. Bilal (radiyallahu ənh), Həbibi-Əkrəmin ağladığını görüncə: –Ey Allahın Rəsulu, keçmiş və gələcək günahların bağışlandığı halda səni ağladan nədir?-deyə soruşdu. Əfəndimiz: “–Allaha çox şükür edən bir qul olmayımmı? Vallahi bu gecə mənə elə ayələr endirildi ki, onları oxuyub, üstündə təfəkkür etməyənlərə yazıqlar olsun!”-dedi və bu ayəti-kərimələri oxudu: v ﹺبﺎﹶﺒﹾﻟﹶ ﹾﻷا ﹺﻟوﹸﹺﻻ ﹴتﺎﹶ ﻵ ﹺرﺎﹶ ﻨﻟاﹶو ﹺﻞﹾ ﻠﻟا ﹺفﹶﻼﹺﺘ ﹾﺧاﹶو ﹺضﹾرﹶﻷاﹶو ﹺتاﹶوﺎﹶﻤﺴﻟا ﹺﻖﹾﻠﹶﺧ ﹺﻓ نﹺإ ﹺتاﹶوﺎﹶﻤﺴﻟا ﹺﻖﹾﻠﹶﺧ ﹺﻓ ﹶنوﹸﺮﻜﹶﻔﹶﺘﹶ ﹶو ﹾﻢﹺ ﹺﺑﻮﹸﻨ ﹸﺟ ﹶ ﹶﻠﹶﻋﹶواﹰدﻮﹸﻌﹸﻗﹶوﺎﹰﻣﺎﹶ ﹺﻗ ﷲا ﹶنوﹸﺮ ﹸﻛﹾﺬﹶ ﹶﻦ ﹺﺬﻟا v ﹺرﺎﻨﻟا ﹶباﹶﺬﹶﻋﺎﹶﻨﹺﻘﹶﻓ ﹶﻚﹶﻧﺎﹶﺤﹾﺒ ﹸﺳﹰﻼﹺﻃﺎﹶﺑاﺬﹶ ﹶﺖﹾﻘﹶﻠﹶﺧﺎﹶﻣﺎﹶﻨﺑﹶر ﹺضﹾرﹶﻷاﹶو |