O’zbek oilasidagi milliy tarbiya mazmuni oila. Oila jamoasining a`zolari, ota-onalarning vazifalari

3. O’zbek xalq pedagogikasida tarbiya masalalari
Xalq pedagogikasida axloq, nafosat, mexnat tarbiyasi e’zozlanadi. O’tmishda oilada bolaga jamoada o’zini tutishi, atrofdagilarga turli munosabatda bo’lish o’rgatilgan. Bola tarbiyasida o’zbek xalqiga xos milliy urf-odat, an’analar bilan birga xududiy xususiyatlar, bolalarning ruhiyati va qobiliyati xohish, jinsi hisobga olingan.
O’tmishda bolalarning hayoti kattalarning, butun jamoa nazorati ostida bo’lgan. O’zbek xalq ertaklari oilada bola tarbiyasida hayot darsligi hisoblangan. Ertak qahramonlari namunasida vatanparvarlik, mexnatsevarlik, kattalarga xurmat va muhabbat, go’zallikga xavas, ezgulik, mardlik kabi go’zal fazilatlar tarbiyalangan.
O’zbek xalqi uzoq asrlik mexnat faoliyati jarayonida bilim va malakalar to’plangan. Xalq har bir oilada o’z urug’i namoyondalariga xos xususiyatlarni shakllantirishga o’g’lini otaga, qizini onaga O’xshash bo’lishiga e’tibor bergan. Demak irsiyat xam jismoniy, xam ma’naviy jihatdan xal qiluvchi omil bo’lgan. Demak o’tmishda bolalar oilada ota-onalari, buva va buvilari, qarindosh tug’ishanlari, urug’lari ta’sirida, nazorat shaxs sifatida shakllangan.
O’zbek oilalarida bolalarga kattalarni xurmat qilish hissi yoshligidan shakllantiriladi. Qizlarga murojat qilish, yaxshi ishlar uchun minnatdorchilik bildirish, kattalar so’zini ikki qilmoqlik va h.k.
Xalq doimo baxtiyor oilani orzu qilgan-chunki u baxt kalitidir. Ota-bobolarimiz oilani muhabbatsiz tasavvur qilmaganlar. «Muhabbatsiz oila-ildizsiz daraxtdir» aqidasi asosida yashaganlar.
Bola tarbiyasida oilaning barcha a’zolari qatnashadi.
O’zbek xalqining milliy an’analari, madaniy qadriyatlari, xalq ijodiyotining o’ziga xosligi, tilda o’z aksini topgan xususiyatlari, xalq pedagogikasining ulkan tajribasi, oiladagi o’zaro munokabatlar va iqlim sharoitlari qabila oila tarbiyasida e’tibor berish kerak bo’lgan makalalardir.
O’zbek xalqining milliy tarbiyasida o’ziga xosliklar

1. 
   Moslashuvchanlik. Keraksiz janjal va ko’ngilxiraliklardan qochish uchun sodiq bo’lish juda muhimdir.
   
2. 
   Haqiqat. O’zaro munosabatlarda halollik hamma narsaning asosidir. Usiz kuchli va ishonchli oilani yaratish mumkin bo’lmaydi. Uning har qanday ko’rinishini o’qish, tanqidni oqilona qabul qilish kerak, chunki keyingi safar siz o’zingizning manzilingizda haqiqatni eshitmaysiz.
   
3. 
   Hamjihatlik. Oila a’zolari har xil faoliyatni amalga oshirish uchun shaxsiy makon va erkinlikka ega bo’lishlari kerak. Ammo hamma uning har doim qaytib kelishi mumkin bo’lgan mustahkam oilasi borligini aniq bilishi kerak. Bitta bo’lish uchun bo’sh vaqtni birga o’tkazish, qarindoshlar bilan uchrashish kerak.
   
4. 
   Kechirim. Siz kechirishni bilishingiz kerak, mayda-chuyda narsalardan xafa bo’lmang. Hayot shunchalik qisqa, uni kuch, vaqt va kuch sarflaydigan keraksiz janjallarga sarflash kerak.
   
5. 
   Saxiylik. Bolalarni bolaligidan evaziga talab qilmasdan berishga o’rgatish kerak. Bu hamdardlik, sezgirlik, xushmuomalalik, hamdardlik, insonparvarlik va boshqalar kabi qimmatli fazilatlarni yotqizishdir. Axir, agar bu hayotining boshida bu maydalanganlarga berilmasa, u holda u ruhning bo’shligini to’ldirmaydi.
   
6.