O‘zbekiston respublikasi ichki ishlar vazirligi a k a d e m I ya birinchi tibbiy yordam toshkent



Yüklə 0,68 Mb.
səhifə128/139
tarix24.10.2023
ölçüsü0,68 Mb.
#160533
1   ...   124   125   126   127   128   129   130   131   ...   139
O‘zbekiston respublikasi ichki ishlar vazirligi a k a d e m I ya-fayllar.org

APGAR SHKALASI 
BELGILAR
B A L L A R

0
1
2
Yurak urishi 
kuzatilmaydi
1 minutda 100
tadan kam
minutiga
100–140
Nafas olishi 
kuzatilmaydi
juda sust, bir
marta
yaxshi qichqiradi
Terining 
bo‘yalishi 
oqish yoki
ko‘kimtir
pushti, oyoq va
qo‘llari ko‘kimtir
pushti
Muskullar 
faolligi 
harakat
kuzatilmaydi
harakatlar sust
faol harakatchan
tonusli
Reflektor 
qo‘zg‘aluvch
anligi 
oyoq panjasi
osti qitiqlan-
ganda
reaksiya
kuzatilmaydi
reaksiyalar sust,
harakatlar paydo
bo‘ladi
harakatchan
kuchli qichqiriq
Sog‘lom chaqaloqlarda ballar mikdori 7–10 ga, kuchsiz chaqaloqlarda
5–6 ga, og‘ir holatlarda esa 1–4 ga teng bo‘ladi. Chaqaloqlarni
220


jonlantirishda, birinchi navbatda nafas yo‘llarini shilimshiqlardan tozalash


kerak. Kindik tizimchasi orqali kaliy xloridning 10 % eritmasini 3 ml
miqdorda yuborish kerak. Samara kutilganidek bo‘lmasa, u holda sun’iy
nafas apparatiga o‘tkazish kerak va yurakni bilvosita yo‘l bilan asta-sekin
uqalash kerak.
Chaqaloq va uning onasini transportiravka qilish 
Tug‘ish jarayonining barcha asoratli kechish hollarida homilador ayol
tug‘uruqxonaga yotqizilishi shart. Qolgan hollarda shifoxonadan
tashqarida yordam ko‘rsatib, parvarish qilish mumkin.
Homilani tos tomoni bilan kelishi va qo‘l
bilan yordam ko‘rsatish usuli 
Tos tomoni bilan kelishida homila tos tomoni bilan tug‘ish kanaliga
yo‘nalishi tushuniladi. U ikki xil bo‘ladi: dumba va oyoq tomoni bilan
kelishga bo‘linadi. Bunday holatlarda tug‘ish 4 bosqichda boradi:
1) homilaning kindikkacha tug‘ilishi;
2) kindikdan kuraklarning pastki burchagigacha tug‘ilishi;
3) qo‘llarning tug‘ilishi;
4) boshning tug‘ilishi.
Tos tomoni bilan kelishida Sovyanovning qo‘l bilan yordam berish
usuli qo‘llaniladi. Bu usul qo‘l va oyoqlarning to‘g‘ri joylashishiga
asoslangan.
Homilaning noto‘g‘ri holati va joylashishi 
Bunga homilani ko‘ndalang va qiyshiq joylashishi kiradi. Homila
bachadonning o‘rta o‘qiga nisbatan perpendikular joylashgan bo‘lsa
ko‘ndalang, agar homila bu o‘q bilan o‘tkir burchak hosil qilsa, u holda
qiyshiq joylashgan deyiladi. Bu holatlarda ona va bola hayotiga xavf
soluvchi asoratlar kelib chiqishi mumkin: suvning oqib ketishi, homila
mayda qismlarining ajralib chiqishi, bachadon yorilishi va o‘limga olib
kelishi mumkin. Shuning uchun bu kabi asoratlar yuz bermasligi
maqsadida jarrohlik usuli (Kesar kesish)dan foydalaniladi.
Tor tos haqida tushuncha, tug‘ish va uni olib
borish xususiyatlari 
Tor tos deganda sog‘lom homila boshining tug‘ish jarayonida tos
suyagi orqali o‘tishida tos suyak skletining torayishi tufayli mexanik
qarshilikka duch kelishi tushuniladi. Bu kabi qarshiliklar turlicha
rivojlangan bo‘ladi. Tos unchalik toraymagan hollarda tug‘ish jarayoni
asoratsiz tugashi mumkin. Keskin toraygan tos tug‘ish jarayonining
amalga oshishiga butunlay to‘sqinlik qiladi.
O‘lchami bo‘yicha tos torayishining 4 ta darajasi: I, II, III, IV
farqlanadi.
Shakli bo‘yicha:
1) umumiy bir tekis toraygan;
2) oddiy yassi toraygan;
221


3) yassi raxitik toraygan;


4) umumiy toraygan.
III va IV darajali torayishda sog‘lom tirik homilani tug‘ish imkoni
umuman yo‘q. Suvning oqib ketishi, homila mayda qismlarining tushib
qolishi va tug‘ish kuchining anomaliyasi kabi asoratlar kuzatiladi.
Ko‘pincha homila hayotiga asfiksiya, bachadon-yo‘ldosh sistemasida qon
aylanishining buzilishi kabi asoratlar bilan xavf soladi. Hozirgi vaqtda
jarrohlik usullari qo‘llaniladi.

Yüklə 0,68 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   124   125   126   127   128   129   130   131   ...   139




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2025
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin