KIRISH
Tadqiqot mavzusining dolzarbligi: Mamlakatimizda amalga oshirilayotgan
ijtimoiy-iqtisodiy, siyosiy va ma’naviy sohadagi islohotlar ta’lim
tizimida ham
yangilanishlar bo’lishini taqozo etmoqda. Ta’lim sohasini isloh qilishga oid davlat
siyosati ta’lim tizimi rivojlanishi strategiyasining ustuvor yo’nalishlarini belgilab
berdi. 1997 yil 29-avgust O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi IX sessiyasida
qabul qilingan O’zbekiston Respublikasining «Ta’lim to’g’risida»gi
Qonuni va
«Kadrlar tayyorlash milliy dasturi» ta’lim tizimini tubdan isloh qilishda amaliy
dastur bo’ldi. Ta’lim sohasidagi mazkur hujjatlar Respublikada ta’limning ijtimoiy-
iqtisodiy, ma’naviy-madaniy rivojlantirishning ustuvor sohasi ekanligi e’tirof
etilgani holda, xalq ta’limi sohasining barcha yo’nalishlarida modernizasiyalash
ishlariga katta yo’l ochildi. Ta’lim islohotlaridan asosiy maqsad –
xalqning boy
intellektual merosi va umumbashariy qadriyatlar asosida zamonaviy madaniyat,
iqtisodiyot, fan va texnika, texnologiyalarning
yutuqlari asosida shaxsning
ma’naviy sifatlarini tarbiyalash va rivojlantirishdan iborat. Shunga ko’ra
O’zbekiston Respublikasining birinchi Prezidenti I.A.Karimov ta’kidlaganidek:
«Mustaqilligimizning dastlabki kunlaridanoq ajdodlarimiz tomonidan ko’p asrlar
mobaynida yaratib kelingan g’oyat ulkan, bebaho ma’naviy va madaniy merosni
tiklash davlat siyosati darajasiga ko’tarilgan nihoyatda muhim vazifa bo’lib qoldi»
[8, 137].
Shuningdek, ijtimoiy-iqtisodiy
islohotlar muvaffaqiyati, jamiyatning axloqiy
va ma’naviy takomili ko’p jihatdan yoshlarning ma’naviy tarbiyasiga bog’liq. Bu
vazifani hal etish uchun maktabgacha ta’lim muassasalarining ta’lim-tarbiya
jarayonida xalqimiz tarixi,
madaniyati, ma’naviyatiga yangicha qarash, uni
bugungi kun nuqtai nazaridan o’rganish, baholash va ulardan yosh avlodni
ma’naviy sifatlarini tarbiyalash va rivojlantirishda foydalanish maqsadga muvofiq.
Ajdodlarimiz tomonidan yaratilgan ta’lim-tarbiya tarixi boy ma’naviy
merosga ega
bo’lib, uni o’rganish va ta’lim iste’moliga kiritish kadrlar tayyorlash milliy
modelida ko’rsatilganidek, har tomonlama barkamol insonni tarbiyalash va
rivojlantirishda katta ahamiyat kasb etadi.
Sharq mutafakkirlarining pedagogik ta’limoti hamda Ma’mun
akademiyasi
olimlari yaratgan o’lmas asarlar dunyo fani va sivilizasiyasiga qo’shilgan mislsiz
hissadir. Ular orasida Abu Rayhon al-Beruniy (973–1048), Abu Ali ibn Sino (980–
1037) larning asarlari alohida o’rin tutadi. Ularning didaktik asarlarida ifodalangan
sahovatlilik, insonparvarlik, halollik, do’stlik, Vatanga muhabbat, tabiatga nisbatan
ehtiyotkorona munosabat,
mehnatsevarlik, sabr-qanoatlilik, xushmuomalalik,
mardlik, e’tiqodlilik, adolatlilik, sadoqatlilik, jonajon o’lkaga muhabbat, ijodkorlik,
zukkolik, poklik, qanoatlilik, to’g’rilik hamda boshqa
milliy va umuminsoniy
sifatlarni maktabgacha ta’lim muassasalari mashg’ulotlaridanoq farzandlarimiz
ongiga singdirish ma’naviy ta’lim-tarbiyaning asosiy talablaridan hisoblanadi.
Dostları ilə paylaş: