Savol va topshiriqlar:
1. O`zbek xalqi adabiy tili taraqqiyotining so`nggi davriga tavsif bering:
a) XIX asrning 60-yillaridan 1905 yillargacha bo`lgan adabiyoti;
b) 1905 yshshan inqilobgacha bo`lgan davrga tavsif;
2. Bu davr o`zbek xalq adabiy tilining boyish manbalari nimalardan iborat,
misollar orqali izohlang.
3. Bu davr o`zbek adabiy tiliga qaysi uslublar kirib keldi?
4. Umummilliy tilni yaratish yaratish sohasidagi urinishlar: panturkizm,
panislomizm deganda nimani tushunasiz?
5. Bu davr ijodkorlari asarlarini sanab ko`rsating
va til xususiyatlari,
uslublari haqida gapiring.
154
Tayanch tushunchalar:
O`zbek tili tarixi - o`zbek tilining turkiy
tillardan ajralib mustaqil
taraqqiy etishini yoritadigan fan.
Qadimgi turkiy til - barcha turkiy qavmlar uchun mushtarak
sanalgan turk runiy
yozma yodgorliklari,
ularning fonetik, leksik va morfologik va sintaktik xususiyatlarini
o`rganuvchi fan.
O`zbek tilining tarixiy grammatikasi - o`zbek tilining fonetik, leksik-semantik,
morfologik va sintaktik tizimining o`rganuvchi o`zbek tili tarixining uzviy kismi.
O`zbek adabiy tili tarixi - o`zbek adabiy tilining tarixiy taraqqiyotini,
normalari
tarixini o`rganadigan o`zbek tili tarixining uzviy qismi.
O`zbek adabiy tili tarixi fanining manbalari - buyuk so`z
ustalari
tomonidan yaratilgan adabiy yodgorliklardir.
Adabiyotlar:
Абдураҳмонов Ғ., Рустамов А. Қадимги туркий тил. - Т.: Ўқитувчи.
1982.
Абдураҳмонов Ғ., Шукуров Ш. Ўзбек тилининг тарихий
грамматикаси. –Т.: Ўқитувчи, 1973.
Abdurahmonov G‘., Shukurov Sh., Mahmudov Q. O‘zbek tilining tarixiy
grammatikasi. –Т.: O‘qituvchi, 2008.
Кононов А.Н. Грамматика языка тюркских рунических памятников
VII-IX вв..-Л., 1980.
Турсунов У., Ўринбоев Б., Алиев А. Ўзбек адабий тили тарихи. -Т.:
Ўқитувчи, 1994.
Исхоқов Ф. Эски ўзбек тили ва ѐзуви. - Т.: Ўқитувчи, 1995.
Мухторов Ж., Санақулов Ў. Ўзбек адабий тили тарихи. - Т.:
Ўқитувчи, 1995.
