O‗zbekiston respublikasi oliy va o‗rta maxsus ta‘lim vazirligi guliston davlat universiteti turdiqulov T

 
Hayvonlarni kompleks belgilariga ko‘ra baholash va tanlash. 
Hayvonlarni kompleks belgilariga ko‘ra baholashda quyidagilarga e‘tibor 
qaratiladi: kelib chiqishi, ekster‘eri va konstitutsiyasi, mahsuldorlik sifati, 
naslining sifati. Ushbu ko‘rsatkichlarning har biri bo‘yicha baholash jarayonida, 
hayvon to‘g‘risida har tomonlama va batafsil ma‘lumotga ega bo‘lib, kelajakda 
undan qanday foydalanish to‘g‘risida bir to‘xtamga kelinadi. 
 Hayvonlarni kelib chiqishiga ko’ra baholash va tanlashda
hayvonlarning 
nasllilik kartochkasi, nasllilik guvohnomasi, nasllilik kitobi va boshqa birlamchi 
zootexnika va naslchilik hujjatlari asosiy material bo‘lib xizmat qiladi. Mazkur 
hujjatlarda hayvonlarning shajarasi keltirilgan bo‘lib, unda ajdodlarining laqabi, 
individual nomeri, zoti, zotdorligi, mahsuldorlik ko‘rsatkichlari, tirik vazni va 
nasldorlik sifati (klassi) ko‘rsatilgan bo‘ladi. 
Hayvonlar shajarasi bir necha xil shaklda ko‘rsatiladi. 
1.
 
Oddiy 
shajara ko‟rinishidagi.
Bu eng qulay shakldagi shajara bo‘lib, 
jadval va to‘rsimon shakldagi qatorlarga bo‘lingan. Kamida 3-4 qator ajdodlari 
ko‘rsatiladi. Agar batafsilroq tahlil qilish lozim bo‘lsa, ajdod qatorlarining soni 
uzaytiriladi. To‘rlar qatori eng avvalo ona (chap tomonda) va ota (o‘ng tomonda) 
qismlariga bo‘linadi. Birinchi qatorga ota-onasining ma‘lumotlari yoziladi, ikkinchi 
qatorga ularning to‘rtta ajdodlari (ona va ota tomonidan momolari va bobolari); 
uchinchi qatorda – 8 ta ajdodlari to‘rtta katta enasi va to‘rtta katta otalari); to‘rtinchi 
qatorda – 16 ta ajdodlari (8 ta kattaonasining onasi va 8 ta kattaotasining otalari) 

---

76 
haqida ma‘lumotlar kiritiladi. Shajaradagi har bir ajdodining nomi qisqartirilgan 
shaklda belgilanadi, ya‘ni: onasi –