O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi m. G. Umarxodjaeva, O. S. Umarov, D. A. Ismailov



Yüklə 5,01 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə13/54
tarix14.10.2023
ölçüsü5,01 Kb.
#155152
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   54
Dividendlar va dividend siyosati

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
2-rasm. Dividend siyosatining mazmuni.
Dividend 
siyosatining 
talqinlarida 
uning 
ichki 
mazmuni 
deyarli 
tushuntirilmagan. Bizning fikrimizcha, dividendlar siyosati dividendlarni to‗lash 
tartibi va shartlarini aniq belgilab qo‗yishi kerak va bu holda ularni to‗lash tartibi 
kompaniyaning ushbu to‗lovlarni amalga oshirish bilan bog‗liq har qanday harakatlar 
ketma-ketligini anglatadi (aslida, dividendlarni to‗lash tartibi investorlarga uchta 
muhim savolga javob berishga imkon beradi: dividendlarni to‗lashda kompaniya 
nima qiladi, ushbu harakatlar qanday ketma-ketlikda va qachon amalga oshiriladi) va 
dividendlarni to‗lash shartlari bo‗yicha biz majburiy shartlarni tushunishni taklif 
qilamiz Dividendlarni to‗lashning maqsadga muvofiqligini va ularning hajmini 
aniqlaydigan holatlar (mos ravishda, dividendlarni to‗lash shartlari bozor 
ishtirokchilariga yana uchta muhim savolga javob beradi: chiqaruvchi kompaniya 
dividendlarni to‗lashning asosi bo‗lgan dividend to‗lovlarining maqsadga 
muvofiqligini qanday aniqlaydi, dividendlar miqdorini aniqlash algoritmi nima). 
Boshqacha qilib aytganda, agar biz ushbu masalani o‗ta umumlashtirilgan va ma‘lum 
darajada soddalashtirilgan deb hisoblasak, dividendlarni to‗lash tartibi dividend 
Dividend siyosatining mazmuni 
Dividendlarni amalga to'lash 
tartibi 
Dividend to'lashning 
amalga oshirish shartlari 
Dividendlarni to'lashda 
kompaniya nima qilishi 
kerak? 
Dividendlarni to'lashda 
kompaniya harakatlarining 
ketma-ketligi qanday? 

Dividend to'lovlari qachon 
amalga oshiriladi? 
Qanday qilib kompaniya 
dividendlarni to'lash 
maqsadga muvofiqligini 
aniqlaydi? 
Dividendlarni to'lash uchun 
nima asos bo‘la oladi? 
Dividendlar miqdori qanday 
aniqlanadi? 


24 
siyosatining sifat ko‗rsatkichlarini (nima va qachon?), Va ularning shartlarini - uning 
miqdoriy parametrlarini (qancha?) Birlashtiradi (2-rasm). 
Shu borada yana bir jiddiy holat ustida to‗xtalmoqchimiz. Ushbu holat 
aksiyadorlarning mulkka egalik huquqini saqlab qolishlari asosiy bir omil ekanligida 
namoyon bo‗ladi. Aniqroq qilib aytganda, AJ doimiy ravishda o‗z aksiyadorlariga 
yuqori miqdordagi dividendlar to‗lab boraversa, shu AJning aksiyadori bo‗lishni 
xohlovchilar soni keskin ko‗payadi. AJ bo‗lsa juda ko‗p marotalab moliyaviy 
resurslarga ehtiyoji tugulib, bu ehtiyojni qo‗shimcha aksiya chiqarish yo‗li bilan hal 
qilishadi. Shu paytda yangi aksiyadorlarning paydo bo‗lishini xohlashmasdan, 
aksiyadorlar dividend miqdorini ongli ravishda chegaralab turish siyosatini 
qo‗llashlari mumkin. 
Dividend to‗lovlarining moliyaviy-tashviqot (reklama) oqibatida chegaralanishi. 
Bozorli iqtisodiyot sharoitida har qanday AJning moliyaviy axvoli to‗g‗risida 
qiziquvchilar, turli xil tahlilchilar, birjalar, vositachilar, menejerlar vujudga keladi. 
Bu kuzatuvchilar o‗zlarining diqqatini jalb qilgan AJni ipidan-ignasigacha 
tekshiradilar va har tomonlama xulosa chiqaradilar. Shu vaqtda AJ o‗z 
aksiyadorlariga to‗layotgan dividend miqdorida doimiylik bo‗lmasa, o‗sish bo‗lmasa, 
bu kabi kuzatuvchilar ko‗z o‗ngida shu AJning reytingi tushib ketadi. Shuning uchun 
deyarlik barcha AJlar, dividend to‗lovlarining miqdori asta-sekin bo‗lsada doimiy 
ravishda o‗sib turishini ta‘minlashga harakat qiladilar. 

Yüklə 5,01 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   54




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin