O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta'lim vazirligi mirzo ulug‘bek nomidagi o‘zbekiston milliy universiteti

 O‘zbekiston va xorijda ijtimoiy ish tarixini davrlashtirish. 
Ijtimoiy ish 
tarixini davrlashtirishning asosiy muammolari umumiy yordam amaliyoti, 
tushunchalarning o‗zgarish dinamikasi, tarixiy makon xususiyatlari, tarixiy 
bilimning xususiyati belgilash bilan bog‗liq. Jamiyatning bir qatlamining boshqa 
qatlamga yordam va ko‗mak berishining turli modellari asosidagi jarayoni –bu 
madaniy tarixiy jamiyatdagi o‗zaro yordam jarayonini aks ettiradi. Yordam va 
o‗zaro ko‗makning har bir bosqichi sub'ekt va ob'ekt, qo‗llab-quvvatlash 
institutlari, yordam g‗oyasi o‗zgarishi bilan bog‗liq.
Tadqiqotchilar xorijda ijtimoiy ish tarixini besh davrga ajratishadi
6
: 
I. Muhtojlarga yordam berishning arxaik davri 
(miloddan avvvalgi 3-
ming yillik oxiri- 2-ming yillik boshlarigacha.). 
6
Кузьмин К.В., Сутырин Б.А. Хориж ва Россияда ижтимоий хизматлар тарихи (қадимги асрлардан 
20-аср бошигача) – М., 2002, - с. 15. 

---

20 
II. Filantropik davr 
(taxminan milodning 5-asrigacha.). 
III. Jamoaviy xayriya davri (jamoaviy, cherkov) 
(16-asr boshigacha.). 
IV. Davlat yordami davri 
(X1X-XX asrlar.). 
V. Ijtimoiy ish davri 
(hozirgi kunda davom etyapti).
O‗zbekistonda ijtimoiy ish tarixini davrlashtirish o‗ziga xso xususiyatga ega 
va quyidagicha bo‗ladi: 
(islomgacha bo‗lgan davr VIII asrgacha) 
Umumiy xayriya davri (jamoaviy, diniy) 
( VIII asrgacha.). O‗rta Osiyo 
hududida yordam va o‗zaro ko‗makning qabilaviy va jamoa shakli zardushtiylik 
davrida vujudga keldi. Ijtimoiy yordam qadimgi Muvorounnahrda mavjud edi.
Diniy-davlat xayriya davri
(XIV-XX asr.). Diniy xayriyana ega aholiga 
ijtimoiy yordam berishning davlat tizimi bilan xarakterlanadi. Yordamning eng 
keng tarqalgan shakli xayr-ehsondir. Xayriyaning davlat tizimi Timur boshqaruvi 
yillarida shakllandi.