O‟zbekiston respublikasi oliy va o‟rta maxsus ta‟lim vazirligi qarshi muhandislik iqtisodiyot instituti “Energetika fakultetining”“issiqlik energetikasi” kafedrasi «Issiqlik energetikasi»

Nazorat savollari . 
1. Kationitli filtlarni regeneratsiyalash nima? 
2. Regeneratsiya jarayonidagi bosqichlar qaysilar? 
3. Regeneratsiya qilish uchun ishlatiladigan reagentlarga misollar ayting? 
4..Na – kationitli filtrlarning turlari, ularning ishlatish sohalari? 
5.H – kationitli filtrlar yordamida suvni qanday kationlardan tozalash mumkin? 
6.H – kationitli filtrlarni regeneratsiya qilish jarayoni? 
7.H – kationitli filtrlarni regeneratsiya qilish uchun ishlatiladigan reagentlar va ularning xossalari? 
10 – Mavzu: Suvni anionitlar yordamida tuzsizlantirish, ularning turlari va suv tozalash 
texnologiyasi. 
REJA: 
1. Anionitlarning turlari va kimyoviy xususiyatlari. 
2. Kuchsiz asosli anionitlaring xususiyatlari. 
3. Anionit filtrlar samaradorligini oshirish omillari. 
Tayanch iboralar: anionit, anionit filtrlar, kuchli va kuchsiz asosli ionitlar, ionit material, filtrni 
regeneratsiyalash, regeneratsiya materillari, filtrlovchi materiallar. 
Adabiyotlar: 1, 2, 3,14 

---

38
1. Anionitlarning turlari va kimyoviy xususiyatlari. 

Suvni issiqlik elektr stantsiyalarda, suv tarkibidagi anionlardan tozalashda ya„ni tuzsizlantirishda
ishlatiladigan anionitlar o‟zlarining kimyoviy tarkibiga qarab, kuchli asosli anionitlar va kuchsiz asosli
anionitlarga bo‟linadi.
Kuchsiz asosli anionitlar faqat kislotali muhitda anion almashtirish, kuchli asosli anionitlar esa
har xil, ya„ni kislotali, neytral va ishqoriy muhitlarda ham anion almashtirish xususiyatiga ega.
Anionitlar sanoatda formaldegidni aromatik yoki alifatik aminlar bilan kondensatlash orqali
olinadi. Anionitlarga ishlatilishidan oldin qanday eritmalar shimdirilishiga qarab ularning
almashuvchi guruhlari turli xil bo‟ladi. Agar anionitlarga NaOH eritmasi shimdirilsa bunday
anionitlarda almashuvchi guruh OH
-
anionlaridan iborat bo‟lib, ularning shartli kimyoviy beligisi
R/OH ko‟rinishida bo‟ladi. Soda Na
2
HCO
3
eritmalari shimdirilgan anionitlarning almashuvchi
guruhlari

2
3
CO
yoki

3
HCO
anionlaridan iborat bo‟lib, shartli ifodasi R
2
/CO
3
va R/HCO
3
ko‟rinishida
yoziladi.