- 31 -
YeI va O‟zbekiston tashqi savdosining tovar tarkibi, 2013-y.
Eksport
Import
Qiymati, mln.
yevro
Ulushi%
Qiymati, mln.
yevro
Ulushi%
Qishloq xo‘jalik
mahsulotlari
152
26.6
26
12.0
Shundan:
Oziq
–
ovqat
mahsulotlari
132
9.4
15
6.0
Yoqilg‘i va qazib
chiqarish
16
1.2
40
16.1
Shundan:
Yoqilg‘i
12
0.9
28
11.3
Sanoat
mahsulotlari
1198
72.4
179
85.1
Shundan:
Kimyo
sanoat
mahsulotlari
343
24.3
129
52.4
Mashina
va
asbob–uskunalar
613
43.6
7
2.9
To‘qimachilik
sanoati
mahsulotlari
4
0.3
35
14.3
Boshqa
mahsulotlar
2
1.0
236
2.9
O‘zbekiston va YeI o‘rtasida savdo aloqalari barqaror sur‘atlarda rivojlanib
bormoqda. 2013 – yilda O‘zbekiston va YeI o‘rtasidagi tashqi savdo aylanmasi
1 mrld. 655 mln. Yevroni tashkil etdi
1
.
1
Manba: http://www.cisstat.com/rus/Evrostatbooklet.pdf
- 32 -
4. Mamlakatimizning jahon bozoriga kirib borishdagi mavjud
muammolari va ularning yechimlari.
Mamlaklatimiz iqtisodiyotida amalgam oshirilayotgan tarkibiy o‘zgarishlar
alohida e‘tiborga loyiqdir.
Ma‘lumki, bizga sobiq sovet tizimidan bir tomonlama rivojlangan,
faqat
xomashyo yetishtirishga yo‘naltirilgan, paxta yakkahokimligi halokatli darajaga
chiqqan, ishlab chiqarish va sotsial infratuzilmasi o‘ta qoloq, aholi jon boshiga
iste‘mo ko‘rsatkichi eng past bo‘lgan iqtisodiyot meros bo‘lib qolgan edi. Shuni
e‘tiborga oladigan bo‘lsak, iqtisodiyotimizda tarkibiy o‘zgarishlarni
amalgam
oshirish respublikamiz uchun muhim strategik ahamiyatga ega bo‘ldi. Bu o‘z
o‘rnida mamlakatning tashqi iqtisodiy aloqalariga ham o‘z ta‘sirini o‘tkazmay
qolmadi. Mustaqillikning ilk yillarida mamlakatimiz chetga faqatgina xomashyo
eksport qilish bilan cheklanib, katta miqdorda
tayyor mahsulotlarni import
qilishiga to‘g‘ri keldi.
Prezidentimizning olib borgan odilona siyosatlari va o‘z vaqtida qabul
qilgan aqlli qarolari natijasida mamlakatimizda xorijiy kompaniyalar bilan
hamkorlikda tayyor mahsulot ishlab chiqaradigan zavot fabrikalar qurilmoqda.
Ammo hali ham respublika eksportida xomashyo tovarlari
tayyor mahsulotlarga
qaraganda ko‘proq ulushga ega.
«Biz uchun asosiy vazifa – ishlab chiqarishni texnik va texnologik jihatdan
uzluksiz yangilab borish, doimiy ravishda ichki imkoniyat va zaxiralarni izlab
topish, iqtisodiyotda chuqur tarkibiy o‗zgarishlarni
amalga oshirish, sanoatni
modernizatsiya va diversifikatsiya qilishni izchil davom ettirishdan iborat bo‗lishi
zarur. Shu borada ichki imkoniyat va zaxiralarimizni ishga solishning eng muhim
yo‗nalishi bizning zaminimizdagi boy mineral xomashyo va o‗simlik dunyosi
resurslarini chuqur qayta ishlashni bosqichma-bosqich
oshirib borish,
shuningdek, yuqori qo‗shimcha qiymatga ega bo‗lgan mahsulotlar ishlab
chiqarishning hajmi va turini kengaytirishdan iborat bo‗lishi kerak.
- 33 -
Boshqacha aytganda, xomashyoni jahon bozorida talab katta bo‗lgan
mahsulotga aylantirish uchun qayta ishlashning 3-4 bosqichli tizimiga o‗tishimiz
zarur.
Bu
tizimning
ma‘no-mohiyati
shundan
iboratki,
u
Dostları ilə paylaş: