O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi s. R. Sharipov yer tuzish asoslari


* qishloq xo‘jaligi - unumdor yer turlari uchun



Yüklə 1,25 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə41/139
tarix24.12.2023
ölçüsü1,25 Mb.
#193120
1   ...   37   38   39   40   41   42   43   44   ...   139
Yer tuzish

* qishloq xo‘jaligi - unumdor yer turlari uchun; 
* o‘rmon xo‘jaligi - har xil turdagi o‘rmonlarni yaratish uchun; 
* baliq xo‘jaligi - baliqchilik havzalarini yaratish uchun; 
* suv xo‘jaligi - har xil maqsadalardagi suv havzalarini yaratish uchun; 
* rekreatsiya - dam olish ob’ektlari uchun;
* sanitariya-gigiena - atrof muhitga salbiy ta’sir ko‘rsatuvchi buzilgan yerlarni biologik yoki 
texnik konservatsiyalash maqsadida; 
* qurilish - qurilishlar joyi uchun. 
Rekultivatsiyalash ob’ektlari jumlasiga quyidagilar kirishi mumkin: 
chuqur kar’erlar, tuproq va tog‘ jinslari uyumlari; elektr stansiyalari yonidagi kul 
uyumlari; metallurgiya zavodlari yonidagi shlak uyumlari; ariqlar, temir va avtomobil yo‘llari, 
quvurlar trassalari bo‘ylaridagi polosalar, tuproq uyumlari va sh.o‘.; tugatilgan sanoat 
korxonalari o‘rni va ularning transport aloqalari tarmoqlari; neft va boshqa qazilma boyliklarni 
qazib olish joylaridagi ifloslangan yerlar. 
 
Unumdorligi past yerlarda rekultavatsiya o‘rmonchilik maqsadida o‘tkaziladi va bu yerlarga 
daraxtlar ekiladi. 
Quyidagi 5-rasmda foydali qazilma boyliklarni ochiq usulda qazib olish natijasida buzilgan 
yerlarda bajarilgan rekultivatsiyalash misoli keltirilgan.
Natijada haydalma yerlar, ko‘llar va o‘rmonlar yaratilgan. Pastki 5 vaziyatga esa rekultivatsiya 
qilinmagan kar’erning kesmasi ko‘rsatilgan. Bunday hollarda rekultivatsiya xarajatlari 2-2,5 marta yuqori 
bo‘ladi va rekultivatsiyalangan yerlarda o‘rmonlar yoki kam unumli yaylovlar tashkil etilishi mumkin.
Qishloq xo‘jalik maqsadlarida o‘tkaziladigan rekultivatsiya haydalma yerlar, bog‘lar, 
yaylovlar va pichanzorlar yaratishni ko‘zda tutadi. Bu yerlarda rekultivatsiyadan keyingi birinchi 
yillarda tuproq sifatini yaxshilaydigan ekinlar (beda, dukakli ekin va boshq) ekiladi va ular 

Yüklə 1,25 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   37   38   39   40   41   42   43   44   ...   139




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin