O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi toshkent davlat iqtisodiyot universiteti

 
1.4. Informatika fanining vujudga kelish tarixi,
uning predmeti, obyekti, maqsad va vazifalari 
Informatika
–
hisoblash texnikasi vositalari bilan ma‘lumotlarni yaratish, 
saqlash, qayta tiklash, qayta ishlash va uzatish usullari, hamda ushbu vositalarni faol 
yuritish jarayonining tamoyillari va ularni boshqarish usularini tizimlashtiruvchi 
texnik fan. 
Axborot manbalari va iste‘molchilarning har xilligi axborot shaklining turli 
ko‗rinishda bo‗lishiga olib keladi: 
Belgili – turli ishoraviy belgilardan iborat axborotlar. 
Matnli – harf, raqam va belgilar to‗plamidan tarkib topgan axborot. 
Grafik – tasvirlardan iborat bo‗lgan tasavvur ko‗rinishidagi axborot. 
Texnologiya–grekcha tildan tarjima qilinganda san'at, mahorat kabi ma‘nolarni 
bildiradi. 
Kompyuter tizimi – ma‘lumotlarga ishlov berish, kiritish va chiqarish tizimi 
hamda xotira tizimi.
Informatikani tor ma‘noda o‗zaro aloqador uch qism – 
texnik vositalar 
(hardware), dasturiy vositalar (software) va algoritmli vositalar (brainware)
 
sifatida tasavvur etish mumkin. O‗z navbatida informatikani ham umuman, ham 
qismlari bo‗yicha turli jihatlardan: milliy iqtisodiyot tarmoqlari, fundamental fan, 
amaliy fan sohasi sifatida ko‗rib chiqish mumkin. 
Axborot faoliyati
milliy iqtisodiyot sohasi bo‗lib, axborot mahsulotlari va 
xizmatlarini ishlab chiqish va qayta ishlab iste‘molchilarning bu boradagi talabini 
qondirish bilan shug‗ullanayotgan tadbirkorlikning bir shaklidir. 
 
Axborotlashgan jamiyat
ishlayotganlarning ko‗pchiligi axborotlarni va uning 
oliy shakli bo‗lgan bilimlarni ishlab chiqish, saqlash, qayta ishlash va foydalanish 
bilan band bo‗lgan jamiyatdir. 
Axborot industriyasi
eng zamonaviy axborot-kommunikatsiya texnologiyalari 
asosida axborot mahsulotlari va xizmatlarini (gazetadan tortib, jurnal, kitob, 
kompyuter o‗yinlari va kompyuter tarmoqlaridagi axborotlargacha) keng ko‗lamda 
ishlab chiqarishdir. Axborot industriyasi o‗z tarkibiga quyidagilarni qamrab oladi: 
14
http://www.Lex.uz 

---

23 
−
axborot xizmatlari (avtomatlashtirilgan ma‘lumotlar bazasi, institut, agentlik, 
kutubxonalar); 
−
axborot tashuvchilarni ishlab chiqish (kitob, gazeta, ma‘lumotnoma va 
boshqalar); 
−
axborot-kommunikatsiya texnologiyalari (ShK, terminallar, printerlar va 
boshqalar); 
−
integral texnologiyalar; 
−
aloqa kanal va vositalari (telefon, telegraf, elektron va ananaviy pochta, 
sun‘iy yo‗ldosh, radio, televideniye va boshqalar).