4-Chizma. Fillips egri chizig’i Fillips egri chizig’i ishsizlik va inflyatsiya darajalari o’rtasidagi teskari
bog’lig’likni xarakterlaydi.
Inflyatsiya
u
Ishsizlik
u
40
Mamlakat iqtisodiyotining xususiyatiga ko’ra, shuningdek, inflyatsiyaning
qaysi turi mavjudligiga qarab Fillips egri chizig’idagi inflyatsiya va ishsizlik
darajalarining kombinatsiyasi farq qilishi mumkin. Bunday tanlov kutilayotgan
inflyatsiyaning sur’atiga bog’liq. Kutilayotgan inflyatsiya darajasi qanchalik
yuqori bo’lsa ishsizlikning har qanday darajasida (sur’ati past bo’lgan inflyatsiya
darajasiga nisbatan) haqiqiy inflyatsiya darajasi yuqori bo’ladi. Ishsizlik darajasi
va inflyatsiya sur’atining maqbul miqdorlari quyidagi formula ko’rinishida
tasvirlanishi mumkin:
Y
h
– Y
p
=
kut
+ α ( ------------- ) + ε
Y
p
Bu erda
- inflyatsiyaning haqiqiy darajasi;
kut
- inflyatsiyaning kutilayotgan darajasi;
Y
h
– Y
p
α ( ------------- ) - talab inflyatsiyasi;
Y
p
α - Fillips egri chizig’ining og’ish burchagini belgilovchi empirik
koeffitsent;
ε - tashqi narx shoki ( taklif inflyatsiyasi).
Ouken qonuniga ko’ra YaIMning uzilishi, ya’ni (Y
h
– Y
p
) / Y
p
miqdor
davriy ishsizlikning o’zgarishiga bog’liqligi sababli qisqa muddatli Fillips egri
chizig’ini tenglamasini quyidagicha tasvirlash mumkin:
=
kut
- β [ u -u
] + ε
Keltirilgan tenglamadan ko’rinib turibdiki, haqiqiy inflyatsiya darajasi
miqdori kutilayotgan nflyatsiya darajasiga hamda tashqi narx shoklari darajasi
bilan to’g’ri bog’liqlikka, davriy ishsizlik darajasi bilan esa teskari bog’likka ega
ekan.
Hukumat Fillips egri chizig’iga asoslanib, qisqa davr uchun, iqtisodiy siyosat
maqsadlaridan kelib chiqib ishsizlik va inflyatsiya darajalarining istalgan
