51
qutqargan jangchilarning faoliyati haqidagi materiallar bor. Fotosuratlar va maktublar,
qarindoshlarning, buyruqlar matnlari va gazeta qirqimlari bularning hammasi zarralardan
to`plangan tarixdir.Namangan viloyatida Katta kurgon shaxar shon shuxrat uyi Ulug Vatan
urushi frontlarida kurbon bulgan 774 jangchining jasoratlari xakida xikoya kiluvchi materia
tuplagan eksponantlar orsida kuplab xujjatlar fotosuratlar gazeta varklari mavjud Dushmanning
ta'zirini bergan 76 yili pushka va kaxramon shaxarlarning mukaddas tuproklari solingan
yashikchalar tomoshabinlar e'tiborini albatta uziga jalb kiladi. Эksponantlar yigindisi
Turakogondagi 3-maktabning "Bars" izkuvar otryadi juda katta rol' uynaydi. Namangan viloyati
Turakogon tumani markazdagi jangovar va mexnat shuxrati uyi 1978 yilda tashkil etilgan. Ulug
Vatan urishi yillarida 774 turaqor\onliklarning Vatan uchun jonlarini kurbon kiladilar. Uy
muzeyga kiraverishda motamsaro ona xaykali bor. Unda xaykaltaroshlar Stalinrad uchun bulgan
janglarda kaxramonlarga xalok X. Mamadalieva obrazini yaratishgan. Kurgazma materiallarini
tuplashda sobik janggi geografiya uktuvchisi Ya. Gaffarov raxbarlik kilgan izkuvar
ukuvchilarning "Bars" ulkashunoslik otryadi juda katta ishlarni amalga oshirgan. Bolalar shu
vaktgacha 50 ga yakin kaxramon janggilarning nomini va jasoratlarini anikladilar. Toshkent
viloyati Talabinsk shaxri jangovar shon-shuxrat muzeyida shaxarliklarning jang maydonlaridagi
jasoratlari xakida xikoya kiluvchi 100ga yakin xujjatlar tuplangan. Muzeylar tizimida tuman
muzeylari ham mavjud bulib ular alxida urin egallaydi. Xatarchi D.R.S.U. bazasida Xatarchi
tumani muzeyda 600ga yakin ekspponantlar mavjud bulib unga yiliga 14 ming kishi tashrif
buyuradi. 1975 yilida Okdaryo tuman muzeyi ochilgan. Muzey tumanning utmishiva xoziri bilan
tanishtiruvchi beshta bulimidan iborat. Muzeyda 1,5 mingga yakin eksponnt bulib, yiliga 5ming
kishini kabul kiladi. Kitob sevarlar jamiyati Toshkent bulimi va Toshkent shaxar Kuybishev
tumani madaniyati bulimi karori bilan 1981yil 10 iyulda Toshkentda S. Eseninning adabiy
muzeyi ochildi. Uning kurgazma maydoni 100kv metrni tashkil kiladi 1500ta eksponat. Bu erda
buyuk rus shoiri.S Eseninning Toshkentda bulgan davridagi faoliyati va ijodi xakidagi
materiallarni tuplangan. Muzey ishini Muzey kengashi boshkaradi. Kurgazma asosiga rus va
shark she'riyati birdamligi kuyilgan. Bu kurgazmada Sergey Eseninning turli yillarda yaratgan
kuyilgan. Ular orasida "Terednitsi" "Rosiya" va "Revolyutsiya xakida" "Yangilash" asarlari bor.
Эksponantlar orasida plastinkalar, kushiklar tuplash, Esenin ovozining yozuvlari Xloruma
rolining ijrochisi aktyor va kushikchi Vladimir Vo`sotskiyning foto suratini kurishimiz mumkin
buladi. Uzbikistonda Esenin 23 kun bulgan. Uzbekistonga safar Esenin ijodida chukur iz
koldirgan.
Foydalanilgan adabiyotlar:
1. Obhestvenno`e muzey Uzbekistana T Fan. 1988y.
2. Sado`kov N. S Muzeynoe delo v Uzbekistane. T. Fan 1975y
3. Danielyan V. "Esenin v Tashkente "T.1985god.
4. Petrov O. "Nikto ne zabit" Ponstantikov V. komsomol
Uzbekistana. 1986 god 14 mart
5. Muzeevedenie.
N.G.