«O’zbеkistоn tеmir yo’llаri» aj
Yüklə 1,49 Mb.
|
|
Q=20 nC zaryadni maydonning ikki nuqtasi orasida ko’chirishda tashqi kuchlar tomonidan A=4mkJ ish bajarilgan. Maydon kuchlarining ishi A1 va maydonning shu nuqtalari orasidagi potensiallar farqi Δφ aniqlansin.
Q1=-0,2 mkC va Q2=0,5 mkC zaryadlardan mos ravishda r1=15 sm va r2=25 sm uzoqlikda elektr maydon potensiali aniqlansin. Yechim mavjud bo’lishi uchun zaryadlar orasidagi minimal va maksimal masofalar qanday bo’lishi lozimligi ham aniqlansin. Tomonlarining uzunligi a=10 sm dan bo’lgan teng tomonli uchburchakning uchlarida joylashgan uchta Q1=10 nC, Q2=20 nC va Q3=-30 nC nuqtaviy zaryadlar tizimining potensial energiyasi Ep topilsin. Tomonlarining uzunligi a=10 sm dan bo’lgan kvadratning uchlarida joylashgan to’rtta bir xil Q=10 nC nuqtaviy zaryadlar tizimining potensial energiyasi Ep qanday bo’ladi? 1 sm radiusli zaryadlangan shar markazidan 10 sm uzoqlikdagi maydon nuqtasining potensiali topilsin. Masalani quyidagi holler uchun yechilsin. 1) shar zaryadining sirt zichligi 10-11 C/sm2, 2) sharning potensiali 300 V ga teng. Massasi 1 g va zaryadi 10-8 C bo’lgan sharcha potensiali 600 V ga teng bo’lgan A nuqtadan potensiali nolga teng bo’lgan B nuqtaga ko’chirildi. Agar sharcha B nuqtada 20 sm/s tezlikka erishgan bo’lsa, uning A nuqtadagi tezligi qanday bo’lgan? 108 sm/sek nisbiy tezlik bilan qarama – qarshi harakatlanayotgan ikkita elektron bir – biriga qancha masofagacha yaqinlashishi mumkin? 40gr massali, musbat zaryadli sharcha 10sm/sek tezlik bilan xarakatlanadi. Bu sharcha ga teng bo`lgan musbat nuqtaviy zaryadga qancha masofagacha yaqinlashishi mumkin? Zaryadlangan cheksiz uzun ipdan oraliqda nuqtaviy zaryad turibdi. Maydon ta’sirida zaryad oraliqqa siljiydi, bunda A=50erg ish bajariladi. Ipdagi zaryadning chiziqli zichligi topilsin. Ikkita vertical plastinkalar orasida, ulardan bir xil uzoqlikda tushayotgan chang zarrachasining tezligi xavoning qarshiligi tufayli o`zgarmas bo`lib ga teng. Plastinkalarga U=3000 volt potensiallar ayirmasi berilgandan qancha vaqt o`tgach, chang plastinkalardan biriga tushadi? Chang zarrachasi plastinkaga tekkuncha vertikal bo`ylab qanday l masofani o`tadi? Plastinkalar oraligi changning massasi va uning zaryadi Plastinkalarining oralig`i bo`lgan gorizontal xolda turgan yassi kondensator ichida zaryadlangan yog` tomchisi bor. Elektr maydon bo`lmaganda tomchi tezlik bilan pastga tushadi. Plastinkalarga U=150v potensiallar ayirmasi berilsa, tomchi tezlik bilan tushadi. Tomchining radiusi va uning zaryadi topilsin. Xavoning yopishqoqlik koeffitsienti yog`ning zichligi tomchi tushayotgan gaz zichligidan ga kattadir. Yassi kondensatordan sezgir mikrotarozi sifatida foydalanish mumkin. plastinkalarining oralig’i d=3,84 mm bo’lgan gorizontal o’rnatilgan yassi kondensator plastinkalari orasida q=1,44·10-9C zaryadli zarracha turibdi. Zarrachaning muallaq turib qolishi uchun kondensator plastinkalari potensiallarining ayirmasi 40 V bo’lishi kerak. Zarrachaning massasi topilsin. Bir – biridan 1 sm uzoqlikda turgan ikkita vertikal plastinka orasida 0,1 g massali marjon sharchasi ipga osilib turibdi. Plastinkalarga 1000 V potensiallar ayirmasi berilgandan keyin sharchali ip burchakka burildi. Sharchaning zaryadi topilsin. Yassi kondensator plastinkalarining oralig’i 4 sm. Musbat plastinkadan proton va manfiy plastinkadan elektron bir vaqtda harakatlana boshlasa, ular musbat plastinkadan qanday masofada to’qnashadi? Elektr maydon kuchlanganligi E=200 kV/m bo’lgan bir jinsli elektr maydonda turibdi. Agar uning boshlang’ich tezligi nolga teng bo’lsa t=1 ns vaqtda elektron qanday yo’lni o’tadi? Shu vaqt oralig’ining oxirida elektron qanday tezlikka ega bo’ladi? Elektron lampaning katodi va anodi orasidagi potensiallar farqi U=90 V, masofa r=1 mm. Elektron katoddan anodga tomon qanday a tezlanish bilan harakat qiladi. Anodga urilgan paytda elektronning tezligi qanday bo’ladi? Elektron katoddan anodgacha bo’lgan masofani qanday t vaqtda uchib o’tadi? Maydon bir jinsli deb hisoblansin. Beshta elektroni bor m=1 pg massali zarra bo’shliqda U=3 MB tezlantiruvchi potensiallar farqidan o’tdi. Zarraning kinetik energiyasi Ek qanday? Zarra qanday tezlikka ega bo’ldi? Gorizontal yo’nalishda tezlik bilan uchayotgan elektron tik yuqoriga yo’nalgan E=30 V/m kuchlanganlikli bir jinsli elektr maydonga kirdi. 1 ns dan keyin elektron tezligi ning yo’nalishi va moduli qanday bo’ladi? Bir-biridan 5mm uzoqlikda turgan kondensator plastinkalari orasiga 150v potensiallar ayirmasi berilgan. Plastinkalardan biriga qalinligi 3mm bo`lgan chinni yassi-parallel plastinka yopishib turibdi. Xavodagi va chinnidagi elektr maydon kuchlanganligi topilsin. Elektron bir jinsli elektr maydonning kuch chizig’i bo’ylab harakatlanmoqda. Maydonning φ1=100 V potensialli muayyan nuqtasida elektron tezlikka ega edi. Elektronning tezligi bo’lgan nuqtadagi maydon potensiali φ2 aniqlansin. Yüklə 1,49 Mb. Dostları ilə paylaş:
|