14-mavzu: MENEJMENT FUNKTsİYaSİ. Reja: 1. Maqsad va muammo echimi.
2. Menejment funktsiyasi klassifikatsiyasi va tushunchasi
3. Bozorning menejment funktsiyasiga tasiri
Tayanch iboralar. Strategik rejalashtirish, strategiya, missiya, maksad, ichki muxitni taxlil etish,
motivatsiya, tartibga solish, koordinatsiyalash, nazorat, boshkarish tadkikoti, usish strategiyasi.
Xamma boshkaruvning uzluksiz ishlash jaraёni menejmentdir. Bu boshkaruv apparatining
mexnat jaraёnidir. Umumiy xolda menejmentni kuyidagicha tavsiflash mumkin: texnologiya
nuqtan-naearidan (kanday bajariladi), tashkillashtirish (kim tomonidan va qanday tartibda) va
mazmunan (aniq nima edkinadi).
Menejment ikisodiy nuktai-nazaridan - bu, avvalo, xamma iktisodiy muammolarni
boshkarish sistemasi, insonlarni boshkarish. Menejment ijtimoiy nuktai-nazaridan - bu, avvalo,
mexnat jamoalari ijtimoiy talablarini kondirish, insonni tarbiyalash. Menejment jaraёni
texnologiyasi esa boshkaruv apparati xodimlarining bajaraёtgan amaliy ishlaridir.
Shunday kilib, menejment jaraёni kuyilgan masalaga erishish uchun boshkaruv apparati
raxbari va odamlarning kelishilgan xolda xamoxang faoliyat kursatishidir.
Menejment jaraёni bostum, operatsiya, vosita va operatsiyasini amalga oshirish bilan
tavsiflanadi. Menejment jaraёni moxiyatidan kelib chikib, kuyidagi boskichlarni ajratish mumkin.
Maqsad va muammo echimi. Kursatilgan ketma-ketlik bilan boshkaruv faoliyati bajariladi. Xar kanday faoliyat madksadli
boshkaruvga yunaltirilgan bulishi kerak, eero boshkarish maksadga erishish uchun amalga
oshiriladi. Menejmentning navbatdagi boskichi xolatlarini taxlil etish deyiladi. Bu boskichda ishlar
majmui, sistema xolatini baxolash, uni takomillashtirish yullari, ishga xalakit beruvchi
elementlaridan kutulish choralari kuriladi.
Muammolar bostkichida sistemani joriy xolatidagi asosiy karama-karshiliklar, sistema
ishini yaxshilash uchun nimalar kilish kerakligi aniklanadi. Echim boskichi raxbarning amaliy
ishlarga utish faoliyatidir. karor kabul kilinishi bilanok boshkariluvchi sistemalarga anik tasir
kursatiladi, aloxida oddiy boshkaruvga oid xarakatlar bajariladi.
Menejment jaraёni uslubi kuyidagilar: axborot-analitik va tashkiliy ishlar.
Axborot-analitik ishlar kuyidagilardan iborat: axborotlar yigish, taxlil etish, axborotni kayta
ishlash va uzatish, boshkaruv Karorlari variantlarini ishlab chikish, boshkaruv karorlari
variantlariga doir axborotlarni saklash va boshkalar.
Tashkiliy ishlar kuyidagilardan iborat: tushintirish, ishontirish, ragbatlaltirish, topshiriklarni
taksimlash, ijroni nazorat kilish, tasir etish va boshkalar.
İnsonlarni boshkarish nafakat karorlar kabul kilish bilan, balki uni bajarilishni naeorat
kilishni xam takozo etadi. Afsuski, kup xolatlarda xaёtimizda menejment jaraёni bajarilishi xar
taraflama tashkil etilmaydi, uni tashkiliy, mazmunan, texnik tomonlari uzaro boglanmaydi.