ÛÛÛ Cild Í ß Ñ È Ì È À Ä Û Í À Ä È Ë × È Ë È Ê È Í Ñ Ò È Ò Ó Ò Ó ÀÇßÐÁÀÉÚÀÍ Ä È Ë È Í È Í È Ç À Ù Ë Û

ùå÷ áèð ìöÿììà, à÷ûëìàç äöéöí ãàëìàìûøäû.

Á.Áàéðàìîâ. // ìÿú.  Àíëàøûëìàç ñèðð, ùÿëëè

÷ÿòèí ìÿñÿëÿ, øåé. Áó ëàï ìöÿììàäûð êè...

2. ÿäÿá. Ùÿðô âÿ ðÿãÿìëÿðëÿ èôàäÿ îëóíàí

êëàññèê øåèð ôîðìàëàðûíäàí áèðè; ìÿíçóì òàï-

ìàúà. Ôöçóëèíèí ìöÿììàëàðû. – Ñèððè-äÿùÿíè-

éàðû, êþíöë, àõòàð, þçöí òàï; Ñþç éîõ êè, à÷ûá

øÿõñÿ ìöÿììàíû äåìÿçëÿð. Ñ.ß.Øèðâàíè.

ÌÖßÌÌÀËÛ

ñèô. Ìöÿììàñû îëàí, àéäûí

îëìàéàí, öñòöþðòöëö, áàøà äöøöëìÿéÿí, íà-

ìÿëóì, ñèðëè, àíëàøûëìàç, ãàðàíëûã. Ìöÿììàëû

ñþç. Ìöÿììàëû (ç.) äàíûøìàã. Ìöÿììàëû èø.

– Ãöäðÿò Ëàëÿíèí áàøãà, äàùà úèääè âÿ ìöÿì-

ìàëû áèð ñÿáÿáäÿí áó úöð òóòãóíëàøäûüûíû

äóéìàìûø äåéèëäè. Ì.Ùöñåéí.  ..Àáäóëëà áó

ãûçà ìöÿììàëû áèð ìåéèë ñàëìàüà áàøëàìûøäû.

Á.Áàéðàìîâ.

ÌÖßÌÌÀÑÛÇ

ñèô.  Ìöÿììàñû îëìàéàí;

àéäûí, à÷ûã, àøêàð. Ìöÿììàñûç (ç.) äàíûøìàã.

ÌÖßÍÍßÑ

èñ. [ÿð.] ßðÿá ãðàììàòèêàñûíäà:

ãàäûí úèíñè.

ÌÖßÑÑÈÐ

ñèô. [ÿð.] Òÿñèð åäÿí, òÿñèðëè, äÿ-

ðèí òÿñèð áàüûøëàéàí.

ÌÖßÑÑÈÑ

èñ. [ÿð.] Òÿñèñ åäÿí, ÿñàñûíû ãî-

éàí, äöçÿëäÿí, éàðàäàí. [Ñÿòòàðõàí:] Ñåéèä

Àáäóëëà áèðèíúè ìÿøðóòÿ÷è, áÿëêÿ äÿ ìÿøðóòÿ-

íèí ìöÿññèñëÿðèíäÿí áèðèäèð. Ï.Ìàêóëó.

◊ Ìöÿññèñëÿð ìÿúëèñè –  á à õ ìÿúëèñè-

ìöÿññèñàí.

ÌÖßÑÑÈÑß

èñ.  [ÿð.] 1. Èñòåùñàëàò âÿ éà

òèúàðÿò-òÿñÿððöôàò âàùèäè, éàõóä áèð íå÷ÿ áåëÿ

âàùèäèí áèðëÿøìÿñè. Ñÿíàéå ìöÿññèñÿñè (çàâîä,

ôàáðèê). Òèúàðÿò ìöÿññèñÿñè.

2. Ùÿð ùàíñû ôÿàëèééÿò ñàùÿñèíÿ áàõàí òÿø-

êèëàò; èäàðÿ. Äþâëÿò ìöÿññèñÿñè. Åëìè ìöÿññèñÿ.

– Çåéíàë ìöÿññèñÿëÿðèí áèðèíäÿ îðòà áèð âÿçèôÿ

äàøûéûðäû. Ñ.Ùöñåéí.

ÌÖßÒÒßÐ

ñèô. [ÿð.] êþùí. ßòèðëè, ÿòèðëÿí-

ìèø.

ÌÖßÉÉßÍ

ñèô. [ÿð.] 1. Ãÿòè îëàðàã òÿéèí

åäèëìèø, ìöÿééÿíëÿøäèðèëìèø. Ìöÿééÿí ñààòäà

ýþðöøìÿê. Ìöÿééÿí àäàì. // Ìöâàôèã, ëàçûìè.

Ôèðèäóí ìöÿééÿí éåðëÿðÿ çÿíý åòäè. Ìèð Úÿëàë.

Éàðûì ñààòäàí ñîíðà òÿçÿäÿí ìèëèñ øþáÿñèí-

äÿí ýÿëèá ìöÿééÿí éîõëàìàëàð àïàðìàüà

áàøëàäûëàð.  Ù.Ñåéèäáÿéëè.

Ìöÿééÿí åò-

ìÿê – á à õ ìöÿééÿíëÿøäèðìÿê. Íÿðìèíÿ äÿ

îíà ýþðÿ ñóñìóøäó êè, ñþçö ùàðàäàí áàøëà-

ìàüû ìöÿééÿí åäÿ áèëìèðäè. Á.Áàéðàìîâ.

Ìöÿééÿí îëóíìàã – ãàáàãúàäàí òÿéèí îëóí-

ìàã; ìöÿééÿíëÿøäèðèëìÿê. Õàúÿ Ìöáàðÿêÿ

ÿìð îëóíäó êè, úöìëÿñèíè ùàìàí ñààò Ãÿçâèíèí

àëòûíúû êö÷ÿñèíèí áàøûíäà ìöÿééÿí îëóíàí áèð

åâÿ ïèéàäÿ éåòèðñèí... Ì.Ô.Àõóíäçàäÿ.

2. Äöðöñò, àéäûí, äÿãèã, ãÿòè. Ôèêèðñèç âÿ

ìöÿééÿí ïëàíñûç áèð ùàëäà êö÷ÿ èëÿ ýåòäèì.

×ÿìÿíçÿìèíëè. Ðÿíàäà äà Úàùàíýèð ùàã-

ãûíäà ìöÿééÿí áèð íþãòåéè-íÿçÿð âàðäûð.

Ñ.Ðÿùìàí. // Êîíêðåòëÿøäèðèëìèø, êîíêðåò.

Ùÿð êÿñèí âÿçèôÿñè ìöÿééÿíäèð.

3. Áèð ùèññÿ, áèð ãÿäÿð. Êèòàáûí ìöÿééÿí

ùèññÿñè.

ÌÖßÉÉßÍÅÄÈÚÈ

ñèô.  Àéäûíëàøäûðàí,

ìöÿééÿí åäÿí, òÿéèí åäÿí, êîíêðåòëÿøäèðèúè,

äÿãèãëÿøäèðèúè. Ìöÿééÿíåäèúè ñÿáÿá.

ÌÖßÉÉßÍËßØÄÈÐÈËÌß

“Ìöÿééÿíëÿø-

äèðèëìÿê”äÿí ô.èñ.

ÌÖßÉÉßÍËßØÄÈÐÈËÌßÊ

ìÿúù. Ìöÿé-

éÿí îëóíìàã, àéäûíëàøäûðûëìàã, ãÿòè øÿêëÿ

ñàëûíìàã, êîíêðåòëÿøäèðèëìÿê, äÿãèãëÿøäèðèë-

ìÿê.

ÌÖßÉÉßÍËßØÄÈÐÌß

“Ìöÿééÿíëÿøäèð-

ìÿê”äÿí ô.èñ.

ÌÖßÉÉßÍËßØÄÈÐÌßÊ

ô. Ìöÿééÿí åò-

ìÿê, òÿéèí åòìÿê, àéäûíëàøäûðìàã, ãÿòè øÿêëÿ

ñàëìàã, êîíêðåòëÿøäèðìÿê, äÿãèãëÿøäèðìÿê.

Âàõòû ìöÿééÿíëÿøäèðìÿê. Êèòàáëàðû ìöÿééÿí-

ëÿøäèðìÿê. – Õîøãÿäÿì ÷àé ñöçöðäö. Ìÿí èñÿ

ÿëàâÿëÿðèí éåðèíè ìöÿééÿíëÿøäèðèðäèì. ß.Âÿëè-

éåâ. [Õàíìóðàäîâ:] Ùÿð êÿñè òàíûìàã, ùÿð

êÿñèí êîëëåêòèâäÿêè éåðèíè ìöÿééÿíëÿøäèðìÿê

ëàçûìäûð. ß.Ñàäûã.

ÌÖßÉÉßÍËßØÌß

“Ìöÿééÿíëÿøìÿê”-

äÿí ô.èñ.

ÌÖßÉÉßÍËßØÌßÊ

ô. Ìöÿééÿí îëìàã,

äöðöñòëÿøìÿê, äÿãèãëÿøìÿê, àéäûíëàøìàã,

ãÿòè øÿêèë àëìàã, êîíêðåòëÿøìÿê. Ïàéûçäûð,

ëàêèí ÿñèë ïàéûç ùàâàñû ìöÿééÿíëÿøìÿìèøäèð.

Ìèð Úÿëàë.

ÌÖßÉÉßÍËÈÊ

èñ. Ìöÿééÿí îëìà; àéäûí-

ëûã, ãÿòèëèê. Èøèí ìöÿééÿíëèéè.

ÌÖßÇÇßÌ

ñèô.  [ÿð.] 1. òÿíò. ßçÿìÿòëè,

áþéöê, úÿñàìÿòëè, ìþùòÿøÿì. Ìöÿççÿì ùåé-

êÿë. Ìöÿççÿì ñàðàé. – Èíãèëàá .. ìöÿççÿì áèð

áèíà ö÷öí çÿìèí ùàçûðëàðêÿí éåíè ãóðóëóøó

àíëàìàéàí, îíà óéà áèëìÿéÿí Ìÿùÿììÿä áÿé

êÿäÿð è÷èíäÿ áîüóëóá ìÿùâ îëóðäó. ×ÿìÿí-

çÿìèíëè.

409

ÌÖßÌÌÀËÛ

ÌÖßÇÇßÌ

2. êëàñ. ×îõ ùþðìÿòëè, åùòèðàìëû, àëèúÿíàá,

øàí âÿ øþâêÿò ñàùèáè. Ìöÿççÿì øÿõñ. – Äþâ-

ðàí îëàðû ìöÿççÿì åòäè; Ùÿð äþâð áèðèí ìö-

êÿððÿì åòäè. Ôöçóëè.

ÌÖßÇÇÈÍ

èñ. [ÿð.] Àçàí÷û. Áàäàìëû ãÿñÿ-

áÿñèíèí ìöÿççèíè ÷îõ ùÿçèí ñÿñ èëÿ îõóéóðäó.

Ú.Ìÿììÿäãóëóçàäÿ. Ìöÿççèíèí ñÿñèíèí ùÿð

ïÿðäÿñè Ùÿñÿíèí ñåâäèéè ñÿíÿòèíäÿí áèð õàòè-

ðàò èäè. Á.Òàëûáëû.

ÌÖßÇÇÈÍËÈÊ

èñ. Àçàí÷ûëûã.

ÌÖÔßÑÑßË

ñèô. âÿ çÿðô [ÿð.] ßòðàôëû, òÿô-

ñèëàòëû, ýåíèø (ìöõòÿñÿð çèääè). Ìöôÿññÿë ìÿê-

òóá. Ìöôÿññÿë äàíûøìàã. – [ßëÿñýÿð:] ßùâà-

ëàòûí ùàìûñûíû ìÿí éàõøû áèëèðÿì. Òàìàì ìö-

ôÿññÿë ìÿíÿ íàüûë åäèáëÿð. ß.Ùàãâåðäèéåâ.

[Ìöÿëëèì:] Ñèç éóõàðû ñèíèôäÿ òàðèõ äÿðñëÿðèíäÿ

îíóí ùàããûíäà ìöôÿññÿë ìÿëóìàò àëàúàãñûíûç.

ß.Ìÿììÿäõàíëû.

ÌÖÔßÑÑßËËÈÊ

èñ. Ìöôÿññÿë îëìà; ÿòðàô-

ëûëûã, òÿôñèëàòëûëûã, ùÿðòÿðÿôëèëèê, ýåíèøëèê. Ìÿ-

ëóìàòûí ìöôÿññÿëëèéè.

ÌÖÔßÒÒÈØ

èñ. [ÿð.] Òÿôòèø àïàðàí âÿçèôÿëè

øÿõñ; òÿôòèø÷è. Ìàëèééÿ ìöôÿòòèøè. Àâòîìîáèë

ìöôÿòòèøè. – [Îüëàí:] Áèëèðÿì, ñèç äÿ ìöôÿòòè-

øèí òÿðÿôèíè òóòàúàãñûíûç! – äåäè. À.Øàèã.

ÌÖÔßÒÒÈØËÈÊ

èñ. 1. Ìöôÿòòèøèí âÿçèôÿñè,

èøè. Äåéèðëÿð, ìöôÿòòèøëèê õîøóíà ýÿëìèð. Ìèð

Úÿëàë.

2. Éîõëàìà, íÿçàðÿò èøè àïàðàí èäàðÿ. Ìö-

ôÿòòèøëèéÿ ýåòìÿê. Ìöôÿòòèøëèêäÿ èøÿ ýèðìÿê.

– Àâòîìîáèë ìöôÿòòèøëèéè ùÿðÿêÿòÿ ýÿëäè.

Ù.Ñåéèäáÿéëè.

ÌÖÔËÈÑ

ñèô.  [ÿð.] 1. Èôëàñà óüðàìûø, èôëàñ

åòìèø, ñûíûã ÷ûõìûø (á à õ èôëàñ 1-úè ìÿíàäà).

Ìöôëèñ îëìàã –  á à õ ìöôëèñëÿøìÿê 1-úè

ìÿíàäà. [Äèëàðà:] Úàâàíøèð áÿé ìöôëèñ îë-

ìóø Ãàðàáàü áÿéëÿðèíäÿí áèðèíèí îüëó èäè.

ß.Ìÿììÿäõàíëû.

2. Âàð-éîõó ÿëèíäÿí ÷ûõìûø, éîõñóëëàøìûø,

êàñûá äöøìöø. Çàðàôàò äåéèë, ãûðõ èëäÿ ÿçèééÿò

÷ÿêèá éûüäûüûí äþâëÿò áèð ýöíäÿ ÿëäÿí ýåäÿ,

ãàëàñàí ìöôëèñ. Í.Âÿçèðîâ. 

Ìöôëèñ îëìàã –

á à õ ìöôëèñëÿøìÿê 2-úè ìÿíàäà. Áÿäõÿðú-

ëèêäÿí ìöôëèñ îëäó.

ÌÖÔËÈÑËßØÄÈÐÌß

“Ìöôëèñëÿøäèðìÿê”-

äÿí ô.èñ.

ÌÖÔËÈÑËßØÄÈÐÌßÊ

ô. Âàð-éîõóíó ÿëèí-

äÿí ÷ûõàðòìàã, ìöôëèñ îëìàüûíà ñÿáÿá îëìàã,

èôëàñà óüðàòìàã.

ÌÖÔËÈÑËßØÌß

“Ìöôëèñëÿøìÿê”äÿí ô.èñ.

ÌÖÔËÈÑËßØÌßÊ

ô. 1. Èôëàñà óüðàìàã, èô-

ëàñ åòìÿê.

2. Âàð-äþâëÿòèíè èòèðìÿê, âàð-äþâëÿòè ÿëèí-

äÿí ÷ûõìàã, ìöôëèñ îëìàã.

ÌÖÔËÈÑËÈÊ

èñ.  Ìöôëèñ îëìà, âàð-éîõó,

ïóëó, ìàëû ÿëèíäÿí ÷ûõìà, èôëàñà óüðàìà.

ÌÖÔÐßÄ

èñ. [ÿð.] Ãðàììàòèêàäà: “òÿê”èí

êþùíÿ àäû (úÿì ãàðøûëûüû).

ÌÖÔÑÈÄ

ñèô. [ÿð.] êþùí. Àðàãàðûøäûðàí, ôÿ-

ñàä òþðÿäÿí, ôèòíÿêàð. Áèð íþâ èëÿ þç ôèêðèíèçè

ñîõäóç àðàéÿ; Òà ÷àòäû õÿáÿð áèð ïàðà ìöô-

ñèä öëÿìàéÿ... Ì.ß.Ñàáèð.

ÌÖÔÒß

ñèô. [ôàðñ.] Ïóëñóç, ùàâàéû, ÿâÿçèíÿ

ùå÷ áèð øåé âåðèëìÿéÿí; ìÿúúàíè. Ìöôòÿ ñèðêÿ

áàëäàí øèðèíäèð. (Àòà. ñþçö). [Ùåéäÿð áÿé:]

Ìÿéÿð Òÿáðèçäÿ ìöôòÿ ìàë òþêöëöáäöð, ýåäèá

éûüûøäûðûá ýÿòèðÿê ýÿëÿê? Ì.Ô.Àõóíäçàäÿ.

// Çÿðô ìÿíàñûíäà. Áÿçè éåðëÿðäÿ òÿñàäöô îëó-

íóð àøà, ÿòÿ; Ìöôòÿ ýþðúÿê òóòóðàì êÿíäèìè

áîçáàøà, ÿòÿ. Ì.ß.Ñàáèð. [Ìÿøÿäè Èáàä áÿé-

ëÿðÿ:] Êèøèíèí ùàìàìûíäà èêè ñààòäûð êè, ìöôòÿ

÷èìèáñèíèç, ùÿëÿ áèð äóðóá úÿíúÿë äÿ ñàëûðñû-

íûç? Ö.Ùàúûáÿéîâ.

ìöôòÿ-ìöôòÿ çÿðô Áîø-áîø, ùàâàéû-ùàâàéû,

íàùàã éåðÿ. Ìöôòÿ-ìöôòÿ “Íèúàò”, “Ìÿêòÿá”

äåìÿê èëÿ Ôàòûéà òóìàí îëìàç. Ú.Ìÿììÿä-

ãóëóçàäÿ.

ÌÖÔÒßÚß

çÿðô  âÿ ñèô.  1. Ìöôòÿ îëàðàã,

ùàâàéû, ïóëñóç-ïàðàñûç, ìÿúúàíè. Ìöôòÿúÿ èø-

ëÿìÿê. – [Ïðèñòàâ ãîðîäîâîéëàðà:] Ìöôòÿúÿ

ìÿâàúèá àëûá, èë óçóíó áèðúÿ ãÿïèêëèêñÿ äÿ èø

ýþðìÿê èñòÿìèðñèíèç. ×ÿìÿíçÿìèíëè.

2. ìÿú. Áîø éåðÿ, ÿáÿñ éåðÿ, áîø-áîøóíà.

Áîøëà, õàëà, úÿôÿíýèíè; Ìöôòÿúÿ éîðìà ÿíýèíè.

ß.Íÿçìè.

ÌÖÔÒßÕÎÐ

èñ. [ôàðñ.] Þçö çÿùìÿò ÷ÿê-

ìÿéèá áàøãàëàðûíûí ùåñàáûíà éàøàéàí àäàì;

òöôåéëè, ïàðàçèò. [Ôÿðùàä:] Þçýÿíèí çÿùìÿòè èëÿ

÷þðÿê éåéÿíëÿðÿ ìöôòÿõîð äåéèðëÿð. ß.Ùàã-

âåðäèéåâ. // Ñèô. ìÿíàñûíäà. [Úÿëàëÿääèí:]

Êÿíàð åäèí ùþêóìÿò áàøûíäà îòóðàí ìöôòÿ-

õîð âÿçèðëÿðè, ÷àüûðûí ìèëëÿò íöìàéÿíäÿëÿðèíè.

Ú.Úàááàðëû.

ÌÖÔÒßÕÎÐËÓÃ

èñ. Þçö èøëÿìÿéèá áàø-

ãàëàðûíûí ùåñàáûíà éàøàìà; òöôåéëèëèê, ïàðà-

çèòëèê. [Ëà÷ûí áÿé:] Úÿìèíèí ùÿðÿêÿòëÿðè îëóá

éàëàí, áöõë, øèâÿ, ìöôòÿõîðëóã. Í.Âÿçèðîâ.

410

ÌÖßÇÇÈÍ

ÌÖÔÒßÕÎÐËÓÃ

ÌÖÔÒÈ

èñ. [ÿð.] 1. Ñöííèëÿðèí äèíè èøëÿðèíÿ

ðÿùáÿðëèê åäÿí áàø ðóùàíè. Ìöôòèíèí ùþðìÿ-

òèí òóòóá ìÿíçóð; Îðà ýþíäÿðäèëÿð áþéöê áèð

çàò. ß.Ãÿìêöñàð. [Èêèíúè ãóëàì:] Ýÿëìÿê èñ-

òÿð ùöçóðÿ áèð ìöôòè. Ù.Úàâèä.

2. Ùöãóã ìÿñÿëÿëÿðèíäÿ ùþêì âåðìÿê èõ-

òèéàðû îëàí éöêñÿê ðöòáÿëè ìöñÿëìàí ðóùàíèñè.

ÌÖÔÒÈËÈÊ

èñ. Ìöôòè âÿçèôÿñè. ..Îðåíáóðã

ìöôòèëèéèíÿ ñåíàòîð .. òÿéèí îëóíóð âÿ Îðåí-

áóðã ìöôòèñè úÿíàá Ñóëòàíîâ æàíäàðì ãóëëó-

üóíà êå÷èð. Ú.Ìÿììÿäãóëóçàäÿ.

ÌÖÜÀÉÈÐ

ñèô. [ÿð.] Óéüóí îëìàéàí, äöç

ýÿëìÿéÿí, ìöâàôèã îëìàéàí; çèää, ÿêñ, ìö-

õàëèô. [Ðçà áÿé Ìÿøÿäè Èáàäà:] Î úöð øåé ìÿñ-

ëÿêèìÿ ìöüàéèðäèð. Ö.Ùàúûáÿéîâ. ..Óøàãëàðû

þçëÿðè èëÿ áèð îòàãäà éàòûðìàã òÿðáèéÿéÿ ìö-

üàéèð áèð ùÿðÿêÿò îëàðäû. Ñ.Ùöñåéí.

ÌÖÜßÍÍÈ

èñ.  [ÿð.] Îõóéàí, õàíÿíäÿ.

Ìöüÿííè éåíè ìàùíû îõóäó. Ìöüÿííèíè àëãûø-

ëàìàã. – Áèð íÿüìÿ ÷àëûí êè, ùåéðÿòäÿ ãàë-

ñûí; Áöòöí äþâðëÿðèí ìöüÿííèëÿðè. Ì.Ìöøôèã.

ßëèíäÿí èø ýÿëìÿéÿí; Ñþç èëÿ áàñûá-êÿñÿí ãóðó

áÿéÿ áÿíçÿðèê; Îõóäóüó ñþçëÿðèí ìÿíàñûíû

áèëìÿéÿí; Ìöüÿííèéÿ áÿíçÿðèê. Á.Âàùàáçàäÿ.

Ýåò, à íàçÿíäÿ ìöüÿííè, àïàð þç òàðûíû äà;

Ýåäèá àðòûã øöóðóì, øóð èëÿ øàùíàçûì éîõ.

Øÿùðèéàð. // Ñèô. ìÿíàñûíäà. Ìöüÿííè ãûç.

ÌÖÜßÍÍÈËÈÊ

èñ. Ìöüÿííè ñÿíÿòè, õàíÿí-

äÿëèê.

ÌÖÙÀÚÈÐ

èñ. [ÿð.] 1. Ñèéàñè, èãòèñàäè âÿ éà

äèíè ñÿáÿá öçöíäÿí âÿòÿíèíè òÿðê åäèá áàøãà

þëêÿéÿ êþ÷ÿí âÿ îðàäà éàøàéàí àäàì. Ñèéàñè

ìöùàúèð.

2. Éåíè éåðÿ, éåíè òîðïàãëàðà êþ÷ÿí âÿ éà

êþ÷öðöëÿí àäàì. Âÿòÿí÷èí áóðíóíóí óúó ýþé-

íÿéÿí; Àäàìëàð ýþðìöøÿì íÿ ãÿäÿð äåñÿí;

Áó âÿòÿí íèñýèëëè ìöùàúèðëÿðèí; Àúû òàëåéèíÿ

àúûìûøàì ìÿí.. Á.Âàùàáçàäÿ.

ÌÖÙÀÚÈÐßÒ

èñ.  [ÿð.] 1. Ñèéàñè, èãòèñàäè

âÿ éà äèíè ñÿáÿáäÿí ìÿúáóðè âÿ éà êþíöëëö

îëàðàã þç âÿòÿíèíè òÿðê åäèá áàøãà þëêÿéÿ

êþ÷ìÿ. 

Ìöùàúèðÿò åòìÿê – þç âÿòÿíèíè

òÿðê åäÿðÿê áàøãà þëêÿéÿ êþ÷ìÿê. Äîêòîð

ùÿëÿ ÷àð çàìàíû Ðóñèéàäàí Òÿáðèçÿ âÿ îðà-

äàí äà Òåùðàíà ìöùàúèðÿò åòìèø àçàäôèêèðëè

áèð ùÿêèì èäè. Ì.Èáðàùèìîâ.

2. Ìöùàúèðÿò íÿòèúÿñèíäÿ õàðèúäÿ éàøàìà.

Ïàðàëàð èñÿ åëÿ áîëäóð êè, îíóíëà áöòöí ìöùà-

úèðÿòäÿ îëàí éîëäàøëàðû òÿìèí åäÿ áèëÿðèê.

Ì.Ñ.Îðäóáàäè.

3. òîï. Ìöùàúèðëÿð.

ÌÖÙÀÚÈÐËÈÊ

á à õ ìöùàúèðÿò 1 âÿ 2-úè

ìÿíàëàðäà.

ÌÖÙÀÔÈÇ

èñ. [ÿð.] Ìöùàôèçÿ åäÿí, ãîðó-

éàí; ìöùàôèçÿ÷è, êåøèê÷è. [ßëÿìäàð] áèð êöíúÿ

÷ÿêèëèá þçöíö áàøãà ðÿèñëÿðèí ìöùàôèçëÿðè àðà-

ñûíà ñàëäû. Ñ.Ðÿùèìîâ. [Éóñèô:] Ìÿùñÿòè õà-

íûìû ìöùàôèçëÿð äþâðÿéÿ àëûáëàð. Ì.Ùöñåéí.

ÌÖÙÀÔÈÇß

èñ. [ÿð.] Ùöúóìäàí, òÿùëöêÿ-

äÿí, çÿðáÿäÿí, ãÿñääÿí âÿ ñ.-äÿí ãîðóìà,

ñàõëàìà. [Ãàäûí] ñîë ÿëèíè áàøûíûí ãàðøûñûíà

òóòìàãëà þçöíö öçÿðèíÿ åíìÿêäÿ îëàí àüàú-

äàí ìöùàôèçÿéÿ ÷àëûøûðäû. Ñ.Ùöñåéí. ..Ìÿðúàí

íÿíÿ íÿ ôèêèðëÿøäèñÿ äÿ óøàüû áîìáàäàí ìö-

ùàôèçÿ éåðèíÿ àïàðäû. Ìèð Úÿëàë. 

Ìöùàôèçÿ

åòìÿê (åëÿìÿê) – ùöúóìäàí, çÿðáÿäÿí âÿ ñ.

òÿùëöêÿäÿí ãîðóìàã, ñàõëàìàã. Âÿòÿíè äöø-

ìÿíëÿðäÿí ìöùàôèçÿ åëÿìÿéÿ áó òàéôàíûí ãà-

áèëèééÿòè éîõäóð. Ú.Ìÿììÿäãóëóçàäÿ. // Ïèñ,

çÿðÿðëè âÿ éà èñòÿíèëìÿéÿí áèð øåéèí òÿñèðèí-

äÿí ãîðóìà (ãîðóíìà). Õÿñòÿëèêäÿí ìöùàôèçÿ

òÿäáèðëÿðè. 

Ìöùàôèçÿ åòìÿê – 1) ïèñ òÿ-

ñèðäÿí ãîðóìàã, çÿðÿðëè øåéäÿí ùèôç åòìÿê.

Áèð ìèëëÿò äèýÿð ìèëëÿòÿ öñòöíëöê åòìÿíèí ãà-

áàüûíû ñàõëàìàã ö÷öíäöð. Åëÿ èñÿ áèç íÿ ö÷öí

þç ìèëëÿòèìèçè àòàã, þç ìèëëÿòèìèçè ìöùàôèçÿ

åòìÿê óüðóíäà þùäÿìèçÿ äöøÿí âÿçèôÿíè èôà

åòìÿêäÿ ãöñóðëóã ýþñòÿðÿê? À.Ñÿùùÿò; 2) õà-

ðàá îëìàãäàí, ñûíìàãäàí, äàüûëìàãäàí ãî-

ðóìàã, ñàõëàìàã. Ìåõàíèê ìàøûíû ìöùàôèçÿ

åòìÿê ôèêðèíÿ äöøìöøäö. Ù.Íÿçÿðëè.

ÌÖÙÀÔÈÇß×È

èñ.  1. Ãîðóéàí, ìöùàôèçÿ

åäÿí, ãîðóéóúó.

2. Êåøèê ÷ÿêÿí; êåøèê÷è, ãîðóã÷ó. ..Ùöúðÿ-

íèí ÿòðàôûíäà éöç íÿôÿðÿ ãÿäÿð ñèâèë ïàëòàðûíäà

ìöùàôèçÿ÷èëÿð ýÿçèðäè. Ì.Ñ.Îðäóáàäè.

ÌÖÙÀÔÈÇßÅÄÈÚÈ

ñèô. Ìöùàôèçÿ åäÿí, ãî-

ðóéàí; ãîðóéóúó. Ìöùàôèçÿåäèúè ãóðüó.

ÌÖÙÀÔÈÇßÊÀÐ

èñ. [ÿð. ìöùàôèçÿ âÿ ôàðñ.

...êàð] 1. Âàõòû êå÷ìèø, êþùíÿ ãàéäàëàðû, àäÿò

âÿ ÿíÿíÿëÿðè ñåâÿí, îíëàðà ðèàéÿò åäÿí àäàì,

êþùíÿëèê òÿðÿôäàðû; êþùíÿïÿðÿñò. [Éàøëû êèøè:]

[Òàúèð] äèí÷è âÿ ìöùàôèçÿêàð èäè, “ñöáùàíàë-

ëàù” çèêðè äèëèíäÿí äöøìÿçäè. Ñ.Ùöñåéí. Àòàñû

áèð àç ìöùàôèçÿêàð âÿ ïóëïÿðÿñòäèð. ß.Âÿëèéåâ.

// Ñèô. ìÿíàñûíäà. Ìöùàôèçÿêàð ãîúà. – Øÿðÿô-

çàäÿ ìöùàôèçÿêàð .. áèð àäàìäûð. Ñ.Ùöñåéí.

411

ÌÖÔÒÈ

ÌÖÙÀÔÈÇßÊÀÐ

2. Ìöùàôèçÿêàð ñèéàñè ïàðòèéàíûí öçâö.

[Îñìàíëûäà] ùöððèééÿòïÿðÿñòëÿð èëÿ ìöùàôèçÿ-

êàðëàð àðàñûíäà áÿçè èúòèìàè ôÿñàäëàð âöãóÿ

ýÿëìÿêäÿäèð. Ô.Êþ÷ÿðëè.

ÌÖÙÀÔÈÇßÊÀÐËÛÃ

èñ. Êþùíÿëèê òÿðÿô-

äàðû îëìà; êþùíÿïÿðÿñòëèê. [Ùèäàéÿò Ñÿíó-

áÿðÿ:]  Áó ãÿäÿð ìöùàôèçÿêàðëûã, åòèíàñûçëûã

îëìàç! Á.Áàéðàìîâ.

ÌÖÙÀÔÈÇßÒ

[ÿð.] êþùí. á à õ ìöùàôèçÿ.

..Íÿ ãÿäÿð êè ìèëëÿò, äèë âÿ âÿòÿí éîëóíäà ôÿäà

îëìàüà áèç ãàäèðèê, .. äèëèìèçè âÿ âÿòÿíèìèçè

ìöùàôèçÿò åäÿ áèëÿúÿéèê. Ú.Ìÿììÿäãóëóçàäÿ.

ÌÖÙÀÊÈÌß

èñ. [ÿð.] 1. Áèð øåé ùàããûíäà

ôèêèð, ìöëàùèçÿ, íþãòåéè-íÿçÿð. Úàìààò, øö-

êöð Àëëàùà, þç ôèêðèíèç, ìöùàêèìÿíèç âàð.

Ú.Ìÿììÿäãóëóçàäÿ. 

Ìöùàêèìÿ éöðöò-

ìÿê – ìöÿééÿí ôèêèð éåðèòìÿê, ôèêèð ñþéëÿ-

ìÿê, ìöëàùèçÿ éöðöòìÿê. [Ñóðõàé] þç äîñ-

òóíà ãàðøû èòòèùàìêàð ìöùàêèìÿëÿð éöðöäöðäö.

È.ßôÿíäèéåâ.

2. ùöã. Ìÿùêÿìÿäÿ èøÿ áàõìà. Ìöùàêè-

ìÿíèí ýåäèøè. – Åéíè çàìàíäà èêè îòàãäà ìö-

ùàêèìÿ ýåäèðäè. Ìèð Úÿëàë. 

Ìöùàêèìÿ

åòìÿê (åëÿìÿê) – ìÿùêÿìÿäÿ èøèíÿ áàõ-

ìàã. [Ìóõòàð Ôèðÿíýèçÿ:] Áàüûøëàíìàç áèð

úàíèíè ìöùàêèìÿ åäÿðêÿí áåëÿ òÿãñèðíàìÿñèíè

îíäàí ýèçëÿòìèðëÿð. Á.Áàéðàìîâ. Ìöùàêèìÿ

îëóíìàã – ìÿùêÿìÿäÿ èøèíÿ áàõûëìàã. Úàíè

ìöùàêèìÿ îëóíäó. – Ãàíóí öçðÿ ìöùàêèìÿ

îëóíäó; Ôÿðìàí ÷ûõäû, àñûëñûí, ùþêì îõóíäó.

À.Ñÿùùÿò. Ùöììÿòýèëèí áó ýöí êÿíääÿ ìö-

ùàêèìÿ îëóíàúàüû õÿáÿðè áèðúÿ ñààòûí ÿðçèíäÿ

áöòöí åë-îáàéà éàéûëäû. Á.Áàéðàìîâ.

ÌÖÙÀÐÈÁß

èñ. [ÿð.] Äþâëÿòëÿð àðàñûíäà

ìöòÿøÿêêèë ñèëàùëû ìöáàðèçÿ; ùÿðá, äàâà. Áè-

ðèíúè äöíéà ìöùàðèáÿñè. Ìöùàðèáÿ âÿçèééÿ-

òèíäÿ îëìàã. – Àòàáÿé ìÿìëÿêÿòëÿðè ìöùàðèáÿ

ÿðÿôÿñèíäÿ èäè. Ì.Ñ.Îðäóáàäè. Ãàíëû ìöùàðè-

áÿëÿðèí øàùèäè îëàí È÷ÿðèøÿùÿð ùÿð éàíäàí ãà-

ëûí áàðû âÿ áöðúëÿðëÿ ÿùàòÿ åäèëìèøäè. À.Øàèã.

◊ Âÿòÿíäàø ìöùàðèáÿñè –  á à õ âÿòÿíäàø.

Ñîéóã ìöùàðèáÿ –  á à õ ñîéóã.

ÌÖÙÀÑÈÁ

èñ. [ÿð.]  á à õ áóõàëòåð. Ìöùà-

ñèá ÿëèíäÿêè ùàãã-ùåñàáû áàøà ÷àòäûðìàüà

÷àëûøûðäû. Ñ.Ðÿùèìîâ. Ìÿí îí èêè èë áàø ìö-

ùàñèá îëìóøàì. È.ßôÿíäèéåâ.

ÌÖÙÀÑÈÁÀÒ

èñ. [ÿð. “ìöùàñèá” ñþç. úÿìè]

á à õ áóõàëòåðèéà.  Ìöùàñèáàòû éîõëàéàã.

// Ìöùàñèáëèê. Ñîíðà Ãÿëÿíäÿðîâó øÿùÿð ìö-

ùàñèáàò êóðñëàðûíà ýþíäÿðäèëÿð. Ìèð Úÿëàë.

ÌÖÙÀÑÈÁËÈÊ

á à õ áóõàëòåðëèê 2-úè ìÿ-

íàäà. Ìöùàñèáëèê êóðñó.

ÌÖÙÀÑÈÐß

èñ.  [ÿð.] Ùÿð òÿðÿôäÿí ÿùàòÿ

îëóíìà, àðàéà àëûíìà; äþâðÿëÿìÿ. Äöøìÿíèí

ìöùàñèðÿñèíè éàðìàã. Ìöùàñèðÿäÿí ÷ûõìàã.

Ìöùàñèðÿ åòìÿê – ùÿð òÿðÿôäÿí ÿùàòÿ

åòìÿê, äþâðÿëÿìÿê, àðàéà àëûá áàøãàëàðû èëÿ

ÿëàãÿñèíè êÿñìÿê. Ùàäèñÿäÿí éàðûì ñààò êå÷-

ìÿäÿí Àòàáÿé ñàðàéûíû Àçÿðáàéúàí ãîøóíëàðû

ìöùàñèðÿ åòäè. Ì.Ñ.Îðäóáàäè. Äöøìÿíëÿð äó-

éóã äöøöá àëäûëàð öñòöìöçö; Åòäèëÿð ìöùàñèðÿ

äþðä éàíäàí êÿíäèìèçè. Ñ.Ðöñòÿì. Ìöùàñè-

ðÿéÿ àëìàã –  á à õ ìöùàñèðÿ åòìÿê. Äöø-

ìÿí ãîøóíóíó ìöùàñèðÿéÿ àëìàã. – [Òÿðëàí:]

Áèëìèðÿì ùàðàäàñà àëìàíëàð áèçèì ö÷ àëàéû

ìöùàñèðÿéÿ àëûá òîï àòÿøèíÿ òóòìóøäóëàð.

Ù.Ñåéèäáÿéëè.

ÌÖÙÀÇÈÐß

èñ.  [ÿð.] Àëè ìÿêòÿáäÿ ùÿð

ùàíñû áèð ôÿííèí ïðîôåññîð âÿ éà ìöÿëëèì òÿðÿ-

ôèíäÿí øèôàùè øÿðùè; ëåêñèéà. Ìöùàçèðÿéÿ ãóëàã

àñìàã. Àçÿðáàéúàí ÿäÿáèééàòû òàðèõèíäÿí ìö-

ùàçèðÿ. // Ùÿð ùàíñû áèð ìþâçóéà äàèð à÷ûã ëåê-

ñèéà. [Ìóñàíûí íÿâÿñè] êëóáëàðäàêû ÿäÿáè ìö-

ùàçèðÿëÿðèí ùå÷ áèðèíè íÿçÿðäÿí ãà÷ûðìàç.

Ãàíòÿìèð. [Àéäûí:] Ìÿäÿíèééÿò ñàðàéûíäà

ìöùàçèðÿ îõóíàúàã. Ç.Õÿëèë.

ÌÖÙÀÇÈÐß×È

èñ. Ìöùàçèðÿ îõóéàí àäàì;

ëåêòîð. Ìöùàçèðÿ÷èéÿ ñóàë âåðìÿê.

ÌÖÙßÃÃßÃ

ñèô. [ÿð.] êþùí. Òÿùãèã îëóí-

ìóø, äîüðóëóüó âÿ ýåð÷ÿêëèéè ìÿëóì îëìóø:

äîüðó, ýåð÷ÿê, ùÿãèãè, éÿãèí, ñÿùèù. Áó íÿçÿ-

ðèééÿ àðâàäëàð ìÿúëèñëÿðèíäÿ ÷îõ äàíûøûëäûã-

äàí ñîíðà ìöùÿããÿã áèð ñóðÿò àëäû. ß.Ùàã-

âåðäèéåâ. [Øÿìñèééÿ Ñÿëèì áÿéÿ:] Àüàì ìÿíè

ñèçÿ ñàòà áèëÿð, áÿëè, ìöùÿããÿãäèð, – î ìÿíè

ñàòà äà áèëÿð, çîðëà äà èçäèâàúà ìÿúáóð åäÿ

áèëÿð. Ì.Èáðàùèìîâ. // Øöáùÿñèç.

ÌÖÙßÍÄÈÑ

èñ. [ÿð.] Òåõíèêàíûí ùÿð ùàíñû

ñàùÿñèíäÿ àëè òÿùñèë àëìûø ìöòÿõÿññèñ. Íåôò

ìöùÿíäèñè. Ùÿðáè ìöùÿíäèñ. Ìöùÿíäèñ-ìåõà-

íèê. Ìöùÿíäèñ-åíåðýåòèê.

ÌÖÙßÍÄÈÑËÈÊ

èñ.  1. Ìöùÿíäèñ ñÿíÿòè,

èõòèñàñû. [Ùàãâåðäèçàäÿíèí] ùÿð áèð éîëäàøû

þçöíÿ èõòèñàñ ñå÷ÿí çàìàí, î äà éîë ìöùÿí-

äèñëèéèíè áÿéÿíìèøäè. Ñ.Ðÿùèìîâ.

2. Ìöùÿíäèñ ñÿíÿòè èëÿ áàüëû îëàí. Ìöùÿí-

äèñëèê ôàêöëòÿñè. – Ôÿðùàääàí êàüûç ýÿëäè êè,

ìöùÿíäèñëèê äèïëîìóíó àëìûøäûð, ìàéûí 12-äÿ

ýÿëèð. Ú.Úàááàðëû.

412

ÌÖÙÀÔÈÇßÊÀÐËÛÃ

ÌÖÙßÍÄÈÑËÈÊ

ÌÖÙßÐÐÈÊ

[ÿð.] Ùÿð ùàíñû åíåðæèíè ìå-

õàíèêè åíåðæèéÿ ÷åâèðÿí ìàøûí, áèð øåéè ùÿðÿ-

êÿòÿ ýÿòèðÿí ìàøûí, ìîòîð. Áóõàð ìöùÿððèêè.

Äàõèëè éàíàúàã ìöùÿððèêè.

ÌÖÙßÐÐÈÐ

èñ. [ÿð.] 1. Æóðíàëèñò. [Øÿðèô:]

Ìöõáèð îëñóí, ìöùÿððèð îëñóí, øåèð éàçà áèë-

ìÿñèí! Ú.Úàááàðëû. “ßêèí÷è”íèí ìöùÿððèðëÿðè

ìþâùóìàò âÿ úÿùàëÿò ÿëåéùèíÿ ìöáàðèçÿíè

÷îõ äöøöíöëìöø âÿ àüûëëû øÿêèëäÿ àïàðûðäûëàð.

Ì.Èáðàùèìîâ. // Ìöÿëëèô, éàçàí. Äÿôòÿðèí áèð

íå÷ÿ ñÿùèôÿñè úûðûëìûø îëäóüóíäàí ìöùÿððèðèí

àäûíû, òÿÿññöô êè, áÿëëè åäÿ áèëìÿäèì. Ò.Ø.Ñè-

ìóðã.

2. Ðåäàêòîð. Äîüðóäóð, ìöùÿððèð áåëÿ éà-

çûíû ÷àï åòìÿéÿúÿêäèð. Ñ.Âÿëèéåâ.

ÌÖÙßÐÐÈÐËÈÊ

èñ. Ìöùÿððèðèí èøè, ïåøÿñè;

æóðíàëèñòëèê, æóðíàëèñòèêà. Ìöùÿððèðëèê ñÿíÿòè

Àçÿðáàéúàíäà Ùÿñÿíáÿé Çÿðäàáè èëÿ áàøëàíûð.

ÌÖÙßÂÂßË

[ÿð.]: ìöùÿââÿë åëÿìÿê (åò-

ìÿê) – öçÿðèíÿ ãîéìàã, òàïøûðìàã. Èøè ìö-

ùÿââÿë åòìÿê.

ÌÖÙßÉÉÀ

ñèô. [ÿð.] Ìþâúóä îëàí, ùàçûð

îëàí; ìþâúóä, ùàçûð. Áþéöê øÿùÿðäÿ .. äöí-

éàíûí ùÿð áèð íåìÿòè, éåìÿëè âÿ è÷ìÿëè ãÿáè-

ëèíäÿí .. ùÿìÿâàõò øÿùÿð ÿùëè ö÷öí ìöùÿééà-

äûð. Ú.Ìÿììÿäãóëóçàäÿ. 

Ìöùÿééà åò-

ìÿê (ãûëìàã) – ùàçûð åòìÿê, ùàçûðëàìàã.

[Ðÿèééÿò] áèçÿ .. ëàçûì îëàí ìàéåùòàúû ìö-

ùÿééà ãûëäûãëàðû êèìè áèç äÿ ÿâÿçèíäÿ áîðú-

ëóéóã êè, áóíëàðà .. ãóëëóã åäÿê. Ô.Êþ÷ÿðëè.

[Ïÿðè:] Àíàì .. ëàçûìè øåéëÿðèí ùàìûñûíû ìö-

ùÿééà åäèá, òîé áó ýöíëÿðäÿ áàøëàíàñûäûð.

Ú.Úàááàðëû. Ìöùÿééà îëìàã – ùàçûð îëìàã,

ùàçûðëàíìàã. [Òóðõàí áÿé Ìàðàëà:] Úàíûí íÿ

èñòÿðñÿ, ãÿëáèíäÿí íÿ êå÷èðñÿ, áèð àí è÷èíäÿ

ìöùÿééà îëóð, ìÿëÿêèì! Ù.Úàâèä. Ìöùÿééà

îëóíìàã – ùàçûð åäèëìÿê, ùàçûðëàíìàã. [Íÿ-

÷ÿðíèê] äèëúàâàáû ùþêì åëÿìèøäè êè, .. ìÿê-

òÿáäÿí þòðö ñÿìòëè äàì ìöùÿééà îëóíñóí.

Ú.Ìÿììÿäãóëóçàäÿ.

ÌÖÙÈÁ

ñèô.  [ÿð.] êþùí.  1. Ãîðõóíú, ãîð-

õóëó, òÿùëöêÿëè. Íÿèíêè óøàãëàð îíäàí [Ùàãã

Ìþâúóääàí] ãîðõóðäóëàð, ùÿòòà áþéöê àäàì-

ëàð äà îíóí ìöùèá ãèéàôÿñèíäÿí ÷ÿêèíèðäèëÿð.

ß.Ùàãâåðäèéåâ. Òÿïÿñè ñàíêè ïàðëàéàí àëìàç;

Óúà, òÿðïÿíìÿéÿí, ìöùèá Ãàôãàç. À.Ñÿùùÿò.

2. Ýþðöíöøúÿ éåêÿ, èðè.

ÌÖÙÈÒ

èñ. [ÿð.] 1. Ùÿð ùàíñû áîøëóüó äîë-

äóðàí âÿ ìöÿééÿí õàññÿëÿðÿ ìàëèê îëàí

ìàääÿ, úèñèìëÿð. Ùàâà ìöùèòè.

2. È÷ÿðèñèíäÿ ùÿð ùàíñû áèð îðãàíèçìèí ôÿà-

ëèééÿòè úÿðÿéàí åäÿí òÿáèè âÿ éà èúòèìàè øÿðàè-

òèí ìÿúìóñó. Úîüðàôè ìöùèò.

3. ìÿú.  Èíñàíûí éàøàäûüû èúòèìàè ìÿèøÿò

øÿðàèòè, ùàáåëÿ áó øÿðàèò öìóìèëèéè èëÿ áàüëû

îëàí àäàìëàð. [Ãîúà Áàõøû:] Ñÿí èëëÿð áîéó

ìöùèòèìèçè áîüóá öçÿí ÷öðöê ôèêèðëÿðäÿí, àúû

äèëëÿðäÿí ãîðõóðñàí. Ú.Úàááàðëû. Èíàíûðäûì êè,

Ñàðûêþéíÿê Áàêû ìöùèòèíÿ òåç àëûøàð. Ñ.Ùöñåéí.

ÌÖÙÖÌ

ñèô. [ÿð.] 1. Âàúèá, ëàçûìëû. Ìö-

ùöì èø. – Ùÿñÿíè éåíÿ ôèêèð ýþòöðäö: éàòàã

ïóëóíóí òÿäàðöêö ìöùöì áèð ìÿñÿëÿ îëàðàã

ãàðøûñûíäà äóðäó. ×ÿìÿíçÿìèíëè. Èêè ñààò

ÿââÿë áàøëàíìûø áó èúëàñäà ÷îõ ìöùöì ìÿ-

ñÿëÿëÿð ìöçàêèðÿ îëóíìóø(äó). ß.Âÿëèéåâ.

2. Õöñóñè ÿùÿìèééÿòè îëàí, õöñóñè äèããÿò

âåðèëìÿëè îëàí; ÿùÿìèééÿòëè. Ìöùöì ñÿíÿä.

Ìöùöì ìÿñÿëÿ. Ìöùöì êÿøô. – Áèç äÿ áó ýåúÿ

ìöùöì áèð ùàäèñÿíèí çÿìèíÿñèíè ãîéìàëûéûã.

Ì.Ñ.Îðäóáàäè. Ñàáàùêû âóðóøìà ãÿòè âÿ ìö-

ùöìäöð. Ù.Íÿçÿðëè.

ÌÖÙÖÌËÖÊ

èñ. Õöñóñè ÿùÿìèééÿòè îëìà;

ëàçûìëûã, âàúèáëèê. Ìÿñÿëÿíèí ìöùöìëöéö.

Ìÿëóìàòûí ìöùöìëöéö.

ÌÖÕÀÁÈÐß

èñ.  [ÿð.] êþùí.  Õÿáÿðëÿøìÿ,

éàçûøìà.

ÌÖÕÀËÈÔ

1

èñ. [ÿð.] Çèää, ÿêñ, ãàðøû, ÿëåé-

ùèíÿ îëàí. [Ìåùðèáàí] áó ãÿáàùÿòè ÿõëàãà ìö-

õàëèô áèëäèéè ö÷öí Ñÿëèìÿ éàõûí äöøìÿêäÿí

ãîðõóð. Ñ.Ùöñåéí. // Äöøìÿí, ÿëåéùäàð, ðÿ-

ãèá. Ìöõàëèôëÿðèìèçèí ùÿìëÿëÿðèíè äÿô åòìÿê

âÿ éà îíëàðà ùÿìëÿâÿð îëìàã ö÷öí ñÿäàãÿò

âÿ äîüðóëóãäàí áàøãà áèð ñèëàùûìûç éîõäóð.

Ì.Èáðàùèìîâ. 

Ìöõàëèô îëìàã – çèää îë-

ìàã, ÿëåéùèíÿ îëìàã, ÿêñèíÿ îëìàã.

ÌÖÕÀËÈÔ

2

èñ.  [ÿð.]  ìóñ. Êëàññèê Àçÿð-

áàéúàí ìóüàìëàðûíäàí áèðèíèí àäû. Ìöõàëèô

òÿñíèôè. Ìöõàëèô îõóìàã.

ÌÖÕÀËÈÔßÒ

èñ.  [ÿð.] 1. Çèää îëìà, ÿêñ

îëìà, ÿêñèíÿ ýåòìÿ, ìöãàâèìÿò ýþñòÿðìÿ,

ãàðøû äóðìà. 

Ìöõàëèôÿò åòìÿê – ÿêñ îë-

ìàã, çèääèíÿ ýåòìÿê, ãàðøû äóðìàã, ìöãà-

âèìÿò ýþñòÿðìÿê. ×öíêè Ôÿðÿú õàí Áàüûð

õàíûí ÿìèñè îüëó âÿ äàìàäûäûð, ùå÷ áèð ÿìðäÿ

îíóí ðÿéèíÿ ìöõàëèôÿò åòìÿç. Ì.Ô.Àõóíäçàäÿ.

Àíúàã ìÿí äÿ [Åëäàðûí] ñþùáÿòè äÿéèøìÿê àð-

çóñóíà ìöõàëèôÿò åòìÿê èñòÿìÿäèì. Ì.Ðçà-

ãóëóçàäÿ.

2. Ùÿð ùàíñû áèð úÿìèééÿò, òÿøêèëàò âÿ ñ.

äàõèëèíäÿ þç ôèêðèíè, ñèéàñÿòèíè ÿêñÿðèééÿòèí

413

ÌÖÙßÐÐÈÊ

ÌÖÕÀËÈÔßÒ

ôèêðèíÿ, ñèéàñÿòèíÿ ãàðøû ãîéàí äÿñòÿ, ãðóï.

Ìöõàëèôÿò òÿøêèë åòìÿê. Ìöõàëèôÿòèí ñóàëûíà úà-