Siydik cho‘kmasini miqdoriy usulda tekshirish Miqdoriy usuldan siydik bilan ajralayotgan leykotsit, eritrotsit
va silindrlar miqdorini aniq tekshirishda foydalaniladi. Bu buyrak
kasalliklari diagnostikasi uchun muhim. Yashirin, surunkali va sust
kechuvlarini kechishini dinamik kuzatish va o‘tkazilgan davoni
nazorat qilish uchun zarur.
Addis-Kakovskiy metodi. Sutkalik yig‘ilgan siydikda shaklli
elementlar miqdorini aniqlash uchun foydalaniladi. Siydik yig‘masi.
Ertalab bemor siydik pufagini bo‘shatadi. So‘ng 24 soat davomida
bitta idishga siydik yig‘iladi. Idishda shaklli elementlarning
buzilishining oldini olish uchun 4–5 tomchi formalin va 2–3
timol kristalli qo‘shiladi, siydikni muzlatgichda saqlash maqsadga
muvofiq. Siydik yig‘iladigan kuni bemorga go‘shtli mahsulotlar
bilan suyuqlik qabul qilishni chegaralash buyuriladi, shaklli
elementlarni hisoblash uchun siydik pH va zichligini doimiy
ushlash muhim, ishqoriy muhitda yoki uni zichligi pasayganda
shaklli elementlar tez buziladi. Agar ko‘rsatilgan sharoitda siydik
yig‘ish imkoni bo‘lmasa, 10–12 soatda siydikni yig‘ish mumkin.
Siydikni kechki porsiyasini yig‘ish ko‘proq ratsional: bemor
uyqudan oldin siydik pufagini bo‘shatadi, vaqtni belgilaydi, keyin
10–12 soat davomida siydikni bitta idishga yig‘adi. Aniqlash uchun
sekin aralashtiriladi va uni hajmi o‘lchanadi.
Miqdorini hisoblashda o‘lchamli sentrifugali probirkada 3500
ob./minda 3 min davomida yoki 2000 ob./minda 5 min davomida
siydik sentrafugalanadi. Yuqori qavati ajratiladi, qoldiq bilan
hammasi 0,5 ml siydik qoladi. Agar qoldiq 0,5 ml dan oshsa, u
holda 1 ml siydik olinadi. Qoldiq sekin aralashtirilib, hisoblash
kamerasiga to‘ldiriladi. Siydik bilan shaklli elementlarning
normadagi sutkalik ekskretsiyasi:
– eritrotsitlar – 1 000 000 gacha;
– leykotsitlar – 2 000 000 gacha;
– silindrlar – 20 000 gacha.
