Агрономия факультети талабалари учун Узумчилик фанидан

 
 
 
 
4-rasm. Saqlash uchun tayyorlab qo„yilgan tok qalamchalarining bog„i 
 
Tok 
qalamchalarini 
qishda 
saqlash.
Tayyorlangan 
qalamchalar 
o„tkazilguncha shamoldan to„silgan sizot suvlari ko„pi bilan 1,5-2 m yuzada bo„lgan 
va teparoq joylarda kovlangan maxsus transheya – chuqurlarda saqlanishi lozim. 
Transheyalarning chuqurligi 65-70 sm, kengligi va uzunligi saqlanadigan qalamchalar 
soniga (1 m
2
yuzaga 2,5 mingta qalamcha hisobida) bog„liq bo„ladi. Tok 
qalamchalarni saqlash uchun joylashdan oldin chuqurlarga suv quyiladi. Suv shimib 
ketgandan so„ng qalamchalar bog„-bog„ qilib, naviga qarab, vertikal ravishda pastki 
qismini yuqoriga qaratib joylanadi. Bog„lar va qalamchalar orasidagi bo„sh joylarga 
yumshoq tuproq sepiladi. Har bir nav tok qalamchalari uchun alohida transheyalar 
kovlash kerak yoki navlar bir-biridan keng yer – to„siq bilan ajratiladi. Joylangan 
qalamchalar 40 sm gacha qalinlikda tuproq bilan byerkitiladi. Chuqurga yerigan muz 
va yomg„ir suvlari siljitmasligi uchun uning atrofida suv oqib ketadigan ariqlar 
kovlanadi. Chuqur byerkitilgandan so„ng navning nomi va qalamchalar soni Yozilgan 
etiketkali qoziqlar qoqib qo„yiladi. Qalamchalar chuqurda erta bahorgacha saqlanadi. 

---

39 
Ularni joylash bilan bir vaktda chuqurning yo„nalashi, qalamcha bog„larini naviga 
qarab joylash tartibi va qalamchalar soni daftarga Yozib boriladi. 
Bahorda chuqurlar ochiladi va qalamchalar tekshirib chiqiladi. Yaxshi 
saqlangan qalamchalar ko„chatzorga o„tkazish uchun yuboriladi. Mog„or bosgan, 
qurib qolgan, kurtaklari bilan birga muzlab qolgan qalamchalar yaroqsiz hisoblanadi. 
 
Vazifa: 
1. Qalamchaning o„lchamini bilgan holda, bir gektardan tayyorlanadigan 
qalamcha miqdorini aniqlash. 
2. Xo„raki, mayizbop va vinobop uzum navlari uchun qalamchalarning bo„yi, 
diametri qancha bo„lishini o„rganish. 
3. Bir gektar ko„chatzorga qancha qalamchalar ekilishini hamda qalamchalarning 
ko„karish darajasini aniqlashni o„rganish va 4-jadvalga kiritish.