Orom og‘ushida dilrabo bu tun: Oydin zulumotda jilmayar bahor

KUZATISH – 
IJODKOR QISMATI
Yozuvchi Abduqayum Yo‘ldosh bilan
suhbat
Abduqayum Yo‘ldosh 1962-yil 28-fevralda 
Samarqand viloyatining Qo‘shrabot tumanida 
tug‘ilgan. 1979-yili Sirdaryo viloyatining Oqoltin 
tumanidagi 7-maktabni oltin medal bilan bitirgan.
1990-yildan boshlab “Sirli olam”, “Qalb ko‘zi”, 
“Yoshlik”, “Hurriyat”, “Mohiyat”, “XXI asr” singari 
gazeta-jurnallarda ishlab kelmoqda. Ayni paytda 
“Adolat” gazetasida bosh muharrir o‘rinbosari.
1993-yildan O‘zbekiston Yozuvchilar uyush-
masi a’zosi. 1999-yili “Shuhrat” medali bilan 
taqdirlangan. 2016-yilda “O‘zbekiston Respub-
likasida xizmat ko‘rsatgan madaniyat xodimi” 
unvoni berilgan.
“Qaro ko‘zum. Shayx ur-rais” (1990), “Sun-
bulaning ilk shanbasi” (1998), “Timsohning ko‘z 
yoshlari” (2003), “Parvoz” (2004), “Bir tun va bir 
umr” (2007), “Alvido, go‘zallik” (2011), “Bankir” 
(2012), “Katta o‘yin” (2013), “Puankare” (2014), 
“Hali vaqt bor...” (2016), “Daryo” (2017), “Osmon 
og‘ushi” (2018), “Qaydasan, mo‘jiza...” (2019), “Ishq 
afsunlari” (2019) kabi kitoblari nashr etilgan.
“Kichkina odamlar”, “Uqubat”, “Iqtidor”, “Vij-
don”, “Qadamlar”, “Nigoh”, “Burch va muhabbat”, 
“Ustyurtga yo‘l”, “Tinchlik ortida”, “Opa” badiiy 
filmlarining, “Hayot jilg‘alari”, “Sinov”, 
“Odamlar orasida”, “Ona daryo” seriallarining 
ssenariy muallifi.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

5
adabiy-ijtimoiy jurnal
qarasak, miqdor o‘sishi jihatidan rivojlanishga 
yuz tutgandirmiz, ammo sifat borasidagi bu 
e’tirof anchayin bahsli, nazarimda.
Bu kaminaning xususiy mulohazasi, 
albatta. Harqalay, deyarli o‘ttiz yildan beri kasb 
taqozosiga ko‘ra, bundan tashqari turli kat
-
ta-kichik tanlovlar-u seminarlarda juda ko‘plab, 
lofi bilan aytganda, vagon-vagon “hikoya” atal-
mish mashqlarni o‘qishga to‘g‘ri keldi. Shular
-
dan xulosa chiqaradigan bo‘lsam, fikrimcha, 
keyingi davr hikoyachiligida voqeabandlik, 
bayonchilik va... savodsizlik anchayin “yarq” 
etib ko‘zga tashlanib qolganday. Bu mulohaza 
nafaqat kompyuterda terilib, oppoq qog‘ozlarda 
chiroyli qilib chiqarilgan mashqlarga, balki 
falon adadlarda chop etilgan katta-kichik 
ayrim kitoblarga ham taalluqli. Bugun, deylik, 
Abdulla Qahhor singari, shapaloqdek hikoyani 
ma shinkada (!) o‘n martalab qayta ko‘chiradi-
gan ijodkorni kunduzi chiroq yoqib ham topol
-
maysiz.
Shubhasiz, muallifini, adabiyotimizni 
tabriklashga arzigulik, qayta-qayta o‘qiladigan, 
uqiladigan ajoyib hikoyalar yozilyapti, chop etil-
yapti. Ammo, taassufki, bunday asarlar sanoqli.
– Siz asarlaringizda nom tanlashda ko‘proq 
nimaga e’tibor qaratasiz?
– Ko‘p hollarda sarlavha o‘z-o‘zidan, asar 
ko‘ngilda tug‘ilgan, hali qog‘ozga tushma
-
gan paytlarda paydo bo‘ladi. Keyin fursati 
yetib bitik tug‘iladi, bu jarayonda nom 
o‘zgarib ketishi ham mumkin. Shu ning 
uchun bu borada aniq bir 
“
retsept
”
yo‘q. 
To‘g‘ri, bilgichlar yaxshi asarning ellik foizini 
yaxshi sarlavha tashkil etadi, deyishadi. 
Balki, joyida topilgan sarlavha o‘quvchini 
o‘ziga jalb qilar. Biroq ko‘p hollarda haqiqiy 
asar o‘zining oddiygina sarlavhasi bilan 
ham baribir ko‘ngillarni zabt etaversa kerak. 
Harqalay, mashhur yozuvchi asariga nega 
bunday nom qo‘yganini so‘rashganida, bejiz 
“Qizilning qizilligini, oqning oqligini ko‘rsatish 
uchun” deb javob berib qo‘ya qolmagan bo‘lsa 
kerak.