əks etdirir. Natiq mühazirə, məruzə oxuyarkən, çıxış edərkən bütün
etik normalara riayət etməli, geyiminə, xarici görkəminə xüsusi diqqət
yetirməli, mimika və jestlərdən mənalı istifadə etməlidir. Vulqar və
jarqən
sözlər işlətməkdən çəkinməli, ədəbsiz sözlər işlətməməlidir.
Üzü tüklü, yaxalığı əzik, qalstuku modaya uyğun olmayan, rəngarəng
paltar və ayaqqabılarda auditoriya qarşısına çıxmaq
da müəllim,
mühazirəçi və ya məruzəçi üçün etik normalar xaricindədir. O, heykəl
kimi dayanıb özünü "qurutmamalı", yeknəsəq səslə, sürətlə və ya
ləng, cır danışığı ilə dinləyicilərə mənfi təsir göstərməməlidir.
Estetika
mənşəcə yunan dilindən alınmış sözdür, mənası
hiss
edilən, həssas
deməkdir. Estetika incəsənət haqqında,
bədii
yaradıcılıqda, təbiətdə və həyatda gözəl formalar haqqında fəlsəfi
nəzəriyyə olub gözəllik və bədiiliyi ehtiva edir. Hazırda bu söz zövq,
gözəllik aləmi, səliqəlilik anlamında işlənir. İnsanın estetik tərbiyəsi
onun xarici formasından tutmuş daxili aləminə qədər hər şeyin
ölçülü-biçili əlmasmı nəzərdə tutur. Nitq
mədəniyyətində estetika
dilin gözəlliklərini məharətlə dinləyicilərə çatdırmağı qarşıya məqsəd
qoyur.
İnsandakı zahiri, təbii gözəllik və mənəvi, intellektual - əxla- qi
gözəllik nitq gözəlliyi ilə vəhdətdə olanda ahəngdarlıq yaradır. Gözəl
əxlaqi
keyfiyyətlər mədəni, gözəl, cəlbedici nitqlə uyarhq təşkil
edəndə insanda gözəllik hissi, estetik duyğular oyadır.
Estetik
mədəniyyət gözəllik qanunlarına əsaslanır. Nitq mədəniyyətinin
gözəlliyi isə əsasən fitri əlmur. O, həyatda, zəhmətdə,
təcrübədə
püxtələşir, təkmilləşir. Gözəl nitq o nitqdir ki, o, məzmun və fərma
gözəlliyi cəhətdən vəhdət təşkil edir.
Dostları ilə paylaş: