Dərslik azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi tərəfindən təsdiq edilmi şdir. Baki 2001



Yüklə 3,75 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə12/635
tarix13.12.2023
ölçüsü3,75 Mb.
#175262
növüDərs
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   635
Zeynaddin Haciyev-Fəlsəfə

fövqəltəbii 
qüvvələrə inam ilə ümumbəşəri, etik hisslər və normalar 
heyrət 
ediləcək dərəcədə sıx çulğaşır. Müasir dövrdə isə dini şüurda bu 
ümumbəşəri etik hisslər daha da geniş yer tutur. Onlar bütün ölkələrin 
xalqlarının vahid insan övladı olması fikri kimi özünü göstərir. Bütün bun-
lar mürəkkəb mə‟nəvi hadisə olan dini şüurun ictimai həyatda tənzimedici 
rolunu artırır, müəyyən əxlaqi normaların, adət və ən‟ənələrin nizama 
salınması və qorunub saxlanmasında onun əhəmiyyətini yüksəldir. Müasir 
dövr dinin dünya miqyasında mütərəqqi, demokratik qüvvələrin inkişafına 


15 
əhəmiyyətli tə‟sir göstərmək imkanlarını sübut edir. Hazırda din müxtəlif 
ölkələrin və regionların xalqları arasında bəşəriyyətə son dərəcə gərəkli 
olan emosional hiss və həyəcanların, ümumi dəyərlərin, həyat ideallarının, 
əxlaq normalarının təbliğ edilməsində əhəmiyyətli rol oynayır. 
Dini və fəlsəfi dünyagörüşləri 
arasında oxşar cəhətlər, həm də 
ciddi fərqlər vardır
. Onların yaxınlığı bundan irəli gəlir ki, hər ikisi 
dünyagörüşün ictimai- tarixi formaları olmaq e‟tibarilə dünyanı izah 
etmək, insanların şüuruna və davranışına tə‟sir göstərmək məsələləri ilə 
məşğul olurlar. Buna görə təsadüfi deyildir ki, əsrlər boyu filosoflar 
arasında xeyli dərəcədə dinə inananlar olmuşdur. Lakin fəlsəfi 
dünyagörüşünün səciyyəvi cəhətini mütilik, itaət deyil, 
azadfikirlilik
təşkil edir. Bütün tarixi dövrlərdə zəmanəsinin intellektual zəka sahibləri, 
təhsilli və mədəni adamlar, mənən güclü hesab edilən şəxslər azad və 
müstəqil düşünməyi üstün tutmuşlar. Həm də dindən fərqli olaraq fəlsəfə 
əsas diqqəti insanların həyəcan, emosiya və e‟tiqadlarına, ümidlərinə 
deyil, birinci növbədə 
dünyagörüşünün intellektual, nəzəri səpkisinə
yönəldir. Dünyanın fəlsəfi anlaşılması zəkaya, intellektə əsaslanır. 
Fantastikanın, uydurma obrazların yerinə fəlsəfi dünyagörüşü real 
müşahidələri, məntiqi təhlili, ümumiləşdirmələri irəli sürür. Fəlsəfi fikir 
inkişaf etdikcə, adi şüurun dar və məhdud dairəsi aradan qalxır. Fəlsəfə 
yarandıqdan sonra dünya haqqında biliklər, insanların həyat təcrübəsi, 
e‟tiqadı və idealları ilə vəhdətdə götürülməyə başlayır. 

Yüklə 3,75 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   635




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin