Dərslik azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi tərəfindən təsdiq edilmi şdir. Baki 2001


Ikinci mərhələ dünyanı qavrama hesab olu-



Yüklə 3,75 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə8/635
tarix13.12.2023
ölçüsü3,75 Mb.
#175262
növüDərs
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   635
Zeynaddin Haciyev-Fəlsəfə

Ikinci mərhələ dünyanı qavrama hesab olu-
nur
. Bu səviyyə birinci ilə xeyli yaxındır. Belə ki, burada da hissi-
emosional tərəf üstündür. Lakin dünyanı qavrama aləm haqqında bütöv 
obrazlar yaratması ilə səciyyələnir. 
Dünyagörüşünün üçüncü, daha yüksək səviyyəsi dünyanı an-
lama adlanır
. Bu səviyyə hissi deyil, intellektual tərəfin üstün olması ilə 
səciyyələnir. Başqa sözlə, həmin mərhələdə insanların dünyaya münasibəti 
elmi biliklər, sistemli təsəvvürlər, dərin düşüncələr formasında ifadə olu-
nur.
Dünyanıanlama mərhələsinin öz daxilində də 
gündəlik həyat 
təcrübəsinə əsaslanan tərəfi 
və nəzəri tərəfi bir- birindən ayırmaq 
lazımdır. 
Birinci tərəf 
dünyagörüşünün kortəbii surətdə, bilavasitə 
gündəlik təcrübə əsasında qərarlaşan formasıdır. Çox vaxt «həyat 
fəlsəfəsi» adlanan bu forma öz məzmununa görə yekcins deyildir. Burada 
ağıllı, sağlam, düşüncə, sayıq zəkaya əsaslanan həyat oriyentasiyası ilə 
yanaşı, ibtidai, səthi və mühafizəkar momentlər, səhvlər də özünü göstərir. 
Dünyanıanlamanın 
ikinci, nəzəri səviyyəsi
öz sistemliliyi, əhatə 
dərinliyi və elmi əsaslılığı ilə səciyyələnir. Bu forma elmi biliklər, 
düşüncə mədəniyyəti, zəka vasitəsilə məntiqi mühakimələr yürüdülməsi 
ilə birbaşa bağlıdır. 
Öz mahiyyəti e‟tibarilə fəlsəfə dünyagörüşünün bu 
pilləsinə 
aiddir. Dünyagörüşünün başqa tərəflərindən fərqli olaraq fəlsəfə 
aləm haqqında biliklərin məzmununu, insanların fəaliyyətinin məqsəd və 
vasitələrini müəyyən edən prinsip və idealları nəzəri cəhətdən əsaslandırır. 
Deyilənlər ilə yanaşı dünyagörüşünün strukturunda aşağıdakı üç 
bölgünü ayıran baxışlar da mövcuddur: 
1.
Ilkin elementar səviyyə- 
bu adi şüur səviyyəsində formalaşan 
anlayışların, ideyaların, baxışların, qiymətlərin məcmusudur. 

Yüklə 3,75 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   635




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin